Czy dzięki mięcie można osiągać lepsze wyniki sportowe?

Mięta

W skrócie -

  • Liście mięty to wspaniały materiał na herbatkę ziołową, aromatyczny dodatek do sałatek i innych potraw, a ponadto ma ona zastosowanie w leczeniu różnych dolegliwości: od nudności po zmęczenie umysłowe, suchość skóry i problemy z oddychaniem
  • Przeprowadzono kilka eksperymentów, aby przekonać się, czy mięta może pomóc sportowcom poprawić wyniki. Badani zgłaszali mniejsze zmęczenie, większą energię i lepsze ogólne samopoczucie
  • Jak wykazało jedno z badań przeprowadzonych w Indiach, możliwe jest przedawkowanie olejku miętowego, a to za sprawą zawartych w nim pewnych związków, które mogą być toksyczne
  • Jako olejek eteryczny lub aromaterapeutyczny, olejek miętowy działa niezwykle korzystnie: nawet jedna jego kropla może mieć ogromny wpływ na wydolność organizmu, częściowo dlatego, że ułatwia oddychanie

Według dr Mercoli

Mięta ma orzeźwiający wyraźny zapach, który przywodzi na myśl świeży powiew wiatru lub płaty śniegu leżące na zielonej łące wiosną. Stosowana jest od wieków na całym świecie jako składnik herbatek i aromatyczne ziele do potraw różnego rodzaju, od sałatek i pieczonych mięs po desery czekoladowe i kawę.

Przez stulecia wymyślano innowacyjne sposoby na wykorzystanie mięty jako środka maskującego przykre zapachy, lecz ostatnio zaczęto ją także stosować w celu dodawania energii klienteli klubów tanecznych, pracownikom biurowym i w innych miejscach, gdzie ważna jest optymalna wydolność umysłowa i fizyczna.

Mięta spełnia podwójną funkcję

W klubie tanecznym przeprowadzono badanie, w którym klienci oceniali swój poziom energii w skali od spokojnego i wyciszonego do aktywnego. Klienci ocenili, że czuli się radośniejsi, kiedy mięta była uwalniana do atmosfery.

Właściciele klubu doszli do wniosku, że jeśli ludzie będą mieć więcej energii, to będą więcej tańczyć, a jeśli będą więcej tańczyć – to będą bardziej spragnieni, co zawsze jest korzystne dla rentowności tego typu interesu.

Ponieważ w tym samym czasie w większości klubów, barów i restauracji wprowadzono zakaz palenia, po krótkim czasie klienci zaczęli wyczuwać nieprzyjemne zapachy, których wcześniej nie zauważali, jak na przykład zapach spoconych ciał.

Naukowcy w Europie zaczęli wykorzystywać zarówno aromatyzujący jak i energetyzujący efekt mięty i zaczęto promować „aromatyzację środowiska”. Obecnie „aroma-dżokeje” – termin, jakim określa się zawodowców w tej dziedzinie – są zatrudniani w takich miejscach, aby zwiększyć stopień zadowolenia klientów, zachęcić ich do ponownej wizyty, a tym samym zwiększyć dochody firmy.

Szukając sposobów na praktyczne wykorzystanie właściwości mięty, właściciele małych firm i dyrektorzy wielkich korporacji zastanawiali się, czy powiew orzeźwiającego miętowego aromatu mógłby sprawić, że ich sekretarki będą pisać szybciej. Przetestowano to w badaniu Lepsza wydajność w pracach biurowych związana z zastosowaniem zapachu miętowego. Wyniki były dość zaskakujące:

“Obecne badanie ma na celu określenie wpływu, jaki zapach miętowy ma na szybkość pisania na klawiaturze, zapamiętywania i alfabetyzacji. Uczestnicy wykonywali określone zadania dwa razy – raz przy obecnym miętowym zapachu, drugi raz bez zapachu.

Analiza wykazała znaczne różnice z prędkości pisania netto, brutto oraz dokładności, a zapach związany był z lepszymi wynikami. Alfabetyzacja była znacznie lepsza pod wpływem zapachu, lecz czas trwania pisania i zapamiętywanie nie zmieniło się. Wyniki sugerują, że zapach może poprawiać ogólne pobudzenie uwagi, tak więc uczestnicy byli skupieni na wykonywaniu zadania i ich wydajność była lepsza.”

Wpływ zapachu miętowego na osiągnięcia sportowe

Jaka inna dziedzina życia lub przemysłu mogłaby pragnąć motywacji swoich uczestników bardziej niż branża sportowa? Jeśli mięta motywuje ludzi w innych dziedzinach, to przecież nie zaszkodzi sprawdzić, jaki wpływ będzie miała ona na wyniki sportowców.

Przeprowadzono badanie kliniczne o nazwie Wpływ zapachów na obiektywne i subiektywne mierniki wydajności sportowej, a jego wyniki opublikowano o czasopiśmie Journal of Sport and Exercise Psychology.

W badaniu tym brała udział grupa biegaczy na bieżni stacjonarnej, a w czasie ich treningu do pomieszczenia wpuszczano różne zapachy: jaśminowy, lawendowy i miętowy. Wszyscy sportowcy w pomieszczeniu z zapachem miętowym byli zgodni, że odczuwali mniejsze zmęczenie, mniej frustracji, a więcej energii i mieli lepsze ogólne samopoczucie.

Lecz badacze zastanawiali się, czy wydajność sportowców rzeczywiście poprawiła się, czy też był to wyłącznie efekt psychiczny.

Tak więc przeprowadzono nowe badanie – Wpływ mięty na wydajność sportową – którym objęto 18 mężczyzn i 22 kobiety. W badaniu tym zmierzono faktyczną wydajność sportowców. W artykule w Nutrition Facts tak to zostało opisane:

“Uczestnicy byli rzeczywiście w stanie wykonać o jedną pompkę więcej oraz zmniejszyć czas szybkiego biegu na ćwierć mili o dwie sekundy, kiedy wykonywali ćwiczenia mając przyklejony do górnej wargi samoprzylepny pasek zapachowy.”

Jak wynika z badania:

“Rzeczywista wydajność fizyczna także może być poprawiona. Uczestnicy byli w stanie wykonać więcej pompek, biegać szybciej i mieli mocniejszą siłę uchwytu w pomieszczeniu z zapachem mięty w porównaniu do pomieszczenia bez zapachu.”

Co ciekawe, podobne badania wykonane z udziałem koszykarzy, gdzie badano ich skuteczność podczas rzutu osobistego nie wykazały tak znacznie poprawionej wydajności jak w poprzednim badaniu. Naukowcy doszli do wniosku, że wynikało to raczej z umiejętności (lub ich braku) niż z motywacji.

Kolejne badania sportowców i nowe odkrycia

Musiało to być dla naukowców nieco frustrujące, kiedy ich kolejne badania nie przynosiły takich samych wyników, jak osiągnięte wcześniej. Faktem jest, że późniejsze badania wykazały nawet, że esencja miętowa nie ma „korzystnego wpływu” ma wydajność sportową na poziomie fizjologicznym.

Następnie naukowcy zaczęli zastanawiać się, czy jedzenie mięty mogłoby wywołać skutek, jakiego na próżno szukano w nieudanych próbach z zapachami. Przeprowadzono nowe badanie pod nazwą Wpływ mięty na wydajność sportową, z udziałem 12 zdrowych studentów płci męskiej, którym do butelek z wodą dodano po jednej kropli miętowego olejku eterycznego. Nutrition Facts podaje:

“U badanych uczestników wszystkie parametry były wyższe: wykonali oni 50% więcej pracy, mieli 20% więcej siły i o 25% więcej czasu upłynęło zanim poczuli się wyczerpani. Zaobserwowano poprawę w całym zakresie czynników fizjologicznych, co wskazuje na zwiększenie wydolności oddechowej.

Przypisują oni te imponujące wyniki temu, że mięta otwiera drogi oddechowe, zwiększa wentylację i pobór tlenu.”

Faktem jest, że każdy mierzalny parametr wydajności poprawił się, w tym pokonano o 52% więcej odległości w pionie i o 40% więcej odległości w poziomie. Zwiększona wydolność oddechowa okazała się tu czynnikiem decydującym.

Skuteczność olejku miętowego oraz ostrzeżenie

Naukowcy wysuwają jedno zastrzeżenie wobec olejku miętowego: co za dużo, to niezdrowo. Faktem jest, że olejek miętowy można przedawkować, jak wykazało jedno z badań przeprowadzonych w Indiach. Jest on substancją bardzo skoncentrowaną, a ponadto zawiera związki, które spożywane w nadmiarze nie wychodzą nam na zdrowie.

W jednym przypadku 40-letnia pacjentka została przywieziona do szpitala w stanie bliskim śpiączki. Lekarze nie wiedzieli, ile olejku miętowego spożyła kobieta. Jak wynika z późniejszych badań, jej stan mógł być wynikiem hipoksji, czyli zbyt niskiego stężenia tlenu w krwi.

Stan pacjentki uległ poprawie i po 24 godzinach została wypisana ze szpitala do domu, lecz niewiele brakowało, aby przypadek ten zakończył się tragicznie. Olejek miętowy (tak przynajmniej wynika z tego badania) zawiera 30 znanych związków, w tym mentol, menton i pulegon, znany czynnik neurotoksyczny, który w opisanym przypadku spowodował całkowitą utratę siły mięśni pacjentki przed wystąpieniem hipoksji.

Inne składniki olejku miętowego to mięta zielona, mięta nawodna, cynol i inne oleje lotne, które według innych badań są przydatne w leczeniu napięciowego bólu głowy, zaburzeń trawienia, skurczy jelitowych u pacjentów poddawanych wlewom barytowym i zespołu jelita drażliwego.

Jak wynika z badań, “olejek miętowy jest dobrze tolerowany w normalnie zalecanych dawkach, lecz w wyższych dawkach może powodować poważne skutki uboczne.”

Moc olejku miętowego

Olejek eteryczny z mięty pieprzowej może mieć pewien dodatek olejku z mięty zielonej. Stosowany był on już tysiące lat temu w starożytnym Egipcie i Rzymie, nie tylko dla jego zapachu, lecz z powodu korzystnego wpływu na organizm. Obecnie jest dostępny zarówno w formie płynnej jak i w kapsułkach.

Kwas rozmarynowy to kolejny składnik olejku, który przynosi ulgę w stanach zapalnych i pomaga pozbyć się szkodliwych substancji chemicznych z organizmu. Ma wręcz niesamowitą zdolność do łagodzenia bólu, a szczególnie skutecznie działa na ból głowy lub mięśni, gdy dodany jest do gorącej kąpieli.

Badania wykazują, że zapach mięty pieprzowej ma nie tylko właściwości przeciwutleniające, ale także antywirusowe, antybakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwbólowe, a także chroniące przed promieniowaniem i przeciwobrzękowe (ulga w zatrzymaniu wody). Inne dolegliwości, w których esencja miętowa może przynieść ulgę to:

Problemy z oddychaniem, gdyż ma działanie odblokowujące i wykrztuśne. Można go stosować do masażu klatki piersiowej lub w inhalatorze. Badania na pacjentach z gruźlicą wykazały, że przy wdychaniu olejku zmniejsza się zapalenie, co zapobiega pogorszeniu się lub nawrotom choroby.

Jak wykazują badania na sportowcach, najbardziej poszukiwanym efektem przy użyciu olejków jest wzrost energii, lecz są one także skuteczne w kontroli stresu, zmęczenia umysłowego, a nawet w leczeniu zaburzeń nerwowych.

Stany lękowe, pamięć i jasność umysłu poprawiają się przy użyciu esencji z mięty pieprzowej lub aromaterapii z jej użyciem. Badanie przeprowadzone w roku 2008 w Anglii wykazało, że przy porównaniu zapachu miętowego z zapachem ylang ylang jasność umysłu poprawiła się po zastosowaniu olejku miętowego, lecz zapach ylang ylang miał przeciwny skutek.

Jedno z badań zaleca olejek z mięty pieprzowej na porost włosów, ponieważ okazał się on skuteczny w badaniach na zwierzętach, gdzie zanotowano znaczne zgrubienie skóry, wzrost ilości mieszków włosowych i ich głębokości.

Olejek miętowy łagodzi bóle brzucha wywołane gazami, nudności, także te w wyniku chemioterapii, a nawet objawy zespołu nadwrażliwego jelita i skurcze okrężnicy.

Badania wykazują, że łagodzi uderzenia gorąca w czasie menopauzy lub wynikłe z chemioterapii stosowanej na raka piersi.

Olejek miętowy to skuteczny środek do płukania ust, ponieważ zawiera związek chemiczny o nazwie chlorheksydyna, który powstrzymuje gromadzenie się biofilmu powodującego próchnicę. Aby zapobiec przykremu zapachowi z ust, dodaj jedną lub dwie krople olejku do pasty do zębów.

Stosowany zewnętrznie olejek z mięty pieprzowej może pomóc w infekcjach opryszczki pospolitej, nawet tych odpornych na leki.

Zarówno włosy jak i skóra odnoszą korzyści z olejku miętowego. Można go dodawać do szamponu, balsamu do ciała, żelu do mycia, olejku do masażu. Dodatkowo daje on efekt chłodzący, pomaga pozbyć się łupieżu, a nawet wszy. Jako odżywka do głosów, może pomóc poradzić sobie z ich “puszeniem”.

Przeciwwskazania do stosowania olejku miętowego:

Z pewnego badania wynika, że choroba refluksowa przełyku (GERD) może się zaostrzyć przy stosowaniu olejku z mięty pieprzowej. Centrum Medyczne Uniwersytetu w Maryland twierdzi:

“Mięta pieprzowa może rozluźniać zwieracze pomiędzy żołądkiem a przełykiem, co ułatwia kwasom żołądkowym przedostawanie się do przełyku. (Zwieracz to mięsień, który oddziela przełyk od żołądka.) Rozluźniając zwieracz mięta pieprzowa może rzeczywiście pogarszać objawy takie jak zgaga i niestrawność.”

Mięta pieprzowa, jako środek stymulujący, nie jest zalecana do codziennego stosowania, w nadmiernych ilościach może prowadzić do zaburzeń snu oraz powodować różne niepożądane reakcje, takie jak:

Depresja

Problemy z drogami moczowymi

Bóle żołądka

Wysypki skórne

Przyspieszone lub spowolnione oddychanie

Nudności i wymioty

Biegunka

Utrata przytomności

Należy również pamiętać, że jak to opisano w artykule Nutrition Facts, spożywanie nadmiernych ilości mięty może obniżać libido, jak to zaobserwowali mężczyźni, którzy wypijali cztery filiżanki herbaty parzonej z mięty pieprzowej (M. spicata) lub mięty zielonej (M. peperita); po dwie filiżanki rano i wieczorem.

Przy stosowaniu olejków eterycznych takich jak olejek miętowy zawsze należy zachować ostrożność, ponieważ odrobinę za dużo może czasem narobić poważnych szkód. Jako wysoce skoncentrowany, potężny środek leczniczy, olejek z mięty pieprzowej może być stosowany zewnętrznie lub wdychany podczas aromaterapii jako skuteczny a jednocześnie przyjemnie pachnący środek naturalny.