Według dr Mercoli
Jeśli chodzi o nawyki w toalecie, to temat ten nie należy do ulubionych – przynajmniej dla osób powyżej czwartego roku życia. Wystarczy wspomnieć słowo „kupa”, aby w łatwy sposób pozbyć się osób z pokoju – lub przynajmniej wygenerować niezwykłe ciekawą mimikę twarzy, nerwowy śmiech i złośliwe uwagi o "nadmiarze informacji".
Ale to, co organizm wydala jest ważnym z punktu widzenia zdrowia tematem, który zasługuje na uwagę, niezależnie od tego, że zawiera nieco "obrzydliwy czynnik". W rzeczywistości, jeśli całkowicie zignorujesz to, czego pozbywasz się w toalecie, to tak jakbyś spłukiwał swoje zdrowie do kanału!
Czy wiesz, że przeciętny człowiek wytwarza w ciągu swojego życia około pięciu TON stolca? Okazuje się, że z tej góry kupy można się wiele dowiedzieć.
Kształt, wielkość, kolor i inne cechy stolca mogą dostarczyć wiele informacji na temat ogólnego stanu zdrowia, funkcjonowania przewodu pokarmowego, a nawet dają wskazówki na temat poważnych procesów chorobowych, które mogły się pojawić, takich jak infekcje, problemy trawienne, a nawet rak. Kupa może mieć wszystkie kolory tęczy... i proszę, wybaczcie mi użycie słów kupa i tęcza w tym samym zdaniu.
Normalny stolec może mieć różny kolor, konsystencję i kształt, lecz są pewne rzeczy, które powinny skłonić do wizyty u lekarza. Mając to na uwadze, poniższy artykuł dostarczy Ci informacji na temat tego, co można uznać za normalne, a co nie, jeśli chodzi o pobyt w toalecie.
Co to jest normalny stolec?
Stolec zawiera około 75% wody. Reszta to brzydko pachnące połączenie błonnika, żywych i martwych bakterii, różnych komórek i śluzu. Charakterystyka Twojego stolca może dużo powiedzieć na temat stanu zdrowia Twojego przewodu pokarmowego.
Kolor, zapach, kształt, rozmiar, a nawet dźwięk, jaki powstaje, gdy stolec wpada do wody oraz to, czy wypływa na wierzch czy tonie – to wszystko są bardzo ważne i przydatne informacje.
Wykres typów stolca Bristol to poręczne narzędzie, które pomoże Ci dowiedzieć się, co dzieje się w Twoim organizmie. Najlepiej byłoby, gdyby Twój stolec był zbliżony do typu 3, 4 i 5, czyli od stolca "gładkiego i miękkiego jak wąż lub kiełbasa" do "miękkich bobków, które są łatwo wydalane". Typ 4 to ideał.
Błonnik ma tendencję do zwiększania objętości stolca i działa jak klej, który utrzymuje zwartość stolca, dzięki czemu nie rozpada się on na kawałki. Jeśli stolec jest dość miękki, lecz bez biegunki, może to być związane z nietolerancją laktozy, stosowaniem sztucznych słodzików (sorbitol i Splenda) lub reakcją na fruktozę lub gluten.
Popatrz, posłuchaj i powąchaj, zanim spłuczesz
Jak określić, co jest normalne, a co nie jest, kiedy zaglądasz do toalety po skorzystaniu z niej? Poniższa tabela podpowie Ci, na co zwrócić uwagę, aby niepotrzebnie się nie niepokoić. Oczywiście istnieje kilka objawów, które powinny być powodem do niepokoju i zostały one również wymienione. W przypadku zmian stolca z towarzyszącym im bólem brzucha, należy zgłosić się do lekarza.
|
Zdrowy stolec |
Niezdrowy stolec |
Od średnio- do jasnobrązowego |
Stolec trudny do wydalenia, bolesny lub wymagający wysiłku |
Gładki i miękki, uformowany w jeden długi kształt, a nie kilka kawałków |
Twarde grudki i kawałki, albo stolec papkowaty, wodnisty lub nawet jak pasta i trudny do wytarcia |
Średnica od jednego do dwóch cali, długość do 18 cali |
Wąski, przypominający ołówek lub wstążkę stolec: może wskazywać na niedrożność jelit, guz lub w najgorszym przypadku na raka okrężnicy; wąski stolec od czasu do czasu nie stanowi powodu do niepokoju, ale jeśli utrzymuje się dłużej, zdecydowanie należy udać się do lekarza |
W kształcie litery S, gdyż przybiera kształt dolnego odcinka jelita |
Czarny, smolisty stolec lub jaskrawo czerwony stolec może wskazywać na krwawienie w przewodzie pokarmowym; czarny stolec może być też wynikiem przyjmowania pewnych lekarstw, suplementów lub spożywania czarnej lukrecji; jeśli masz czarny, smolisty stolec, najlepiej skonsultuj to ze swoim lekarzem |
Cicho i delikatnie wpada do wody... powinien wpaść do muszli tylko z delikatnym dźwiękiem wsuwania się do wody – nie z głośnym ciężkim pluśnięciem i rozpryskiwaniem wody |
Biały, blady lub szary stolec może wskazywać na brak żółci, co może być objawem poważnego problemu (zapalenie wątroby, marskość wątroby, zaburzenia funkcjonowania trzustki lub zablokowany przewód żółciowy), należy więc skonsultować to z lekarzem; leki zobojętniające kwasy mogą również powodować biały stolec |
Naturalny zapach, nie odpychający (niekoniecznie musi przyjemnie pachnieć) |
Żółty stolec może wskazywać na zakażenie giardią, na problem z woreczkiem żółciowym lub schorzenie zwane zespołem Gilberta – jeśli masz żółty stolec, udaj się do lekarza |
Jednolita konsystencja |
Obecność niestrawionych kawałków pokarmu (bardziej niepokojące, jeśli towarzyszy temu biegunka, utrata masy ciała lub inne zmiany związane z wypróżnieniem) |
Opada na dno muszli powoli |
Pływa na powierzchni wody lub rozpryskuje wodę wpadając do muszli |
| |
Duża ilość śluzu w stolcu: może to być związane z zapaleniem jelit, jak przy chorobie Leśniowskiego-Crohna lub z wrzodziejącym zapaleniem okrężnicy, a nawet z rakiem okrężnicy, zwłaszcza jeśli towarzyszy mu krwotok lub ból brzucha |
Czy Twoja kupa naprawdę brzydko pachnie?
Jeśli Twój stolec ma wyjątkowo nieprzyjemny zapach, nie należy tego lekceważyć. Mam tu na myśli zapach, który jest znacznie bardziej nieprzyjemny niż normalny zapach stolca. Cuchnący stolec może być objawem licznych problemów zdrowotnych, takich jak:
- Zaburzenia wchłaniania
- Celiakia
- Choroba Crohna
- Przewlekłe zapalenie trzustki
- Zwłóknienie torbielowate (mukowiscydoza)
Mukowiscydoza (CF) to choroba spowodowana przez wadliwy gen, który powoduje, że organizm wytwarza wyjątkowo gruby, lepki śluz, którego jest na tyle dużo, że powoduje zagrażające życiu infekcje płuc oraz poważne problemy trawienne.
Większość przypadków mukowiscydozy diagnozuje się przed ukończeniem 2 roku życia, więc jest to poważny problem u niemowląt i małych dzieci.
Skoro podjęliśmy już temat cuchnących rzeczy, to co z gazami? Gazy jelitowe (wzdęcia) są rzeczą normalną. Są one nie tylko całkowicie normalne, ale jest to też dobry znak, że tryliony bakterii jelitowych wykonują dobrze swoje zadanie.
Ludzie puszczają gazy średnio 14 razy dziennie – w objętości od jednego do czterech litrów! 99% gazów jest bezwonne, więc można nawet nie zdawać sobie sprawy z tego, że się je puszcza. Pomyśl tylko – gdyby nie to ujście, wszyscy bylibyśmy napompowani jak balony!
Zaparcia i biegunka
Przeciętny organizm potrzebuje od 18 do 72 godzin, aby przemienić jedzenie w masę kałową i wydalić ją. Kiedy czas ten jest znacznie krótszy, wynikiem tego jest biegunka, ponieważ jelito nie ma czasu na wchłonięcie całej wody. I odwrotnie, gdy czas zalegania w jelitach zostanie wydłużony, może dojść do zaparcia, ponieważ zbyt dużo wody zostało wchłonięte, co skutkuje twardym, suchym stolcem.
Zaparcie definiuje się jako twardy, suchy stolec, przy którego wydalaniu trzeba się wytężać, a często towarzyszy też temu zmniejszona częstotliwość wypróżnienia. Takie nadmierne napięcie nie jest normalne, podobnie jak nie jest normalne uczucie niecałkowitego wypróżnienia, wzdęcia, skurcze lub zmęczenie po wypróżnieniu. U osób powyżej 65 lat ryzyko zaparć jest znacznie większe.
Przewlekłe, nieleczone zaparcia mogą prowadzić do powstania kamienia kałowego i niedrożności jelit, co może być poważnym stanem chorobowym. Za wszelką cenę należy unikać środków przeczyszczających i stosować je tylko w ostateczności
| Najczęstsze przyczyny ZWIĘKSZONEJ częstotliwości ruchu jelit/biegunki |
| Styl życia |
Choroby i schorzenia |
Jedzenie większej ilości owoców i warzyw (duża ilość błonnika) |
Nadczynność tarczycy |
Zwiększona aktywność fizyczna |
Choroba Crohna |
Picie większej ilości wody |
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego |
Stres emocjonalny |
Nietolerancja glutenu/celiakia |
Alergie pokarmowe |
Zespół jelita drażliwego (IBS) |
|
Skutki uboczne leków |
|
Infekcje żołądkowo-jelitowe |
| Najczęstsze przyczyny ZMNIEJSZONEJ częstotliwości ruchu jelit/zaparcia |
| Styl życia |
Choroby i schorzenia |
Zmiany dietetyczne, mała ilość błonnika, zbyt mało owoców i warzyw |
Ciąża, poród lub zaburzenia hormonalne |
Stres emocjonalny |
Problemy z mięśniami lub nerwami w obrębie jelit, odbytnicy lub odbytu |
Ignorowanie parcia na stolec, czynniki związane z podróżowaniem i planowaniem, które powodują powstrzymywanie się przed pójściem do toalety |
Zespół jelita drażliwego (IBS) |
Niewystarczająca aktywność fizyczna |
Cukrzyca |
Nieodpowiednie nawodnienie organizmu |
Niedoczynność tarczycy |
Suplementy wapnia lub żelaza |
Miejscowy ból lub dyskomfort w obrębie odbytu, np. w wyniku pęknięć lub hemoroidów |
Niektóre środki przeciwbólowe (na przykład kodeina), leki moczopędne, leki zobojętniające kwasy, leki przeciwdepresyjne i nadmiar lub nadużywane środków przeczyszczających |
Rzadziej: zapalenie uchyłków jelit, niedrożność jelit, rak jelita grubego, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona i uszkodzenie rdzenia kręgowego |
Alergie pokarmowe |
|
Jak zapewnić zdrowe wypróżnienia
Większości problemów żołądkowo-jelitowych można zapobiec lub rozwiązać je poprzez wprowadzenie prostych zmian w diecie i stylu życia. Jeśli Twoje wypróżnienia nie są idealne lub jeśli czujesz, że nie wszystko jest w porządku, przemyśl następujące czynniki i rozważ wprowadzenie kilku zmian. Strategie te pomogą rozwiązać problem z zaparciami lub biegunkami, a także pomogą zapobiec ich nawrotom.
Usuń wszystkie źródła glutenu ze swojej diety (najczęstszymi jego źródłami są pszenica, jęczmień, żyto, orkisz i inne zboża) |
Spożywaj pokarmy w ich jak najbardziej naturalnej i nieprzetworzonej formie, czyli przede wszystkim świeże, ekologiczne warzywa i owoce, które dostarczają organizmowi liczne składniki odżywcze i błonnik; większość błonnika powinna pochodzić właśnie z warzyw, a nie z produktów zbożowych
|
Unikaj sztucznych słodzików, nadmiaru cukru (szczególnie fruktozy), dodatków chemicznych, glutaminianu sodu, nadmiernej ilości kofeiny i przetworzonej żywności, ponieważ wszystkie one są szkodliwe dla przewodu pokarmowego. |
Zoptymalizuj stan swojej flory jelitowej, dodając do diety naturalnie fermentowane pokarmy, takie jak kiszona kapusta, ogórki kiszone i kefir (jeśli tolerujesz produkty mleczne); możesz także przyjmować suplement probiotyczny, jeśli podejrzewasz, że nie dostarczasz swoim jelitom wystarczającej ilości korzystnych bakterii wraz z dietą
|
Spróbuj zwiększyć spożycie błonnika; dobrym jego źródłem jest babka płesznik (psyllium) oraz świeżo zmielone ekologiczne nasiona lnu (celem powinno być 35 gram błonnika dziennie) |
Zapewnij odpowiednie nawodnienie organizmu pijąc świeżą, czystą wodę
|
Bądź aktywny fizycznie, codziennie uprawiaj ćwiczenia |
Unikaj leków farmaceutycznych, takich jak środki przeciwbólowe – np. kodeina lub hydrokodon – które spowalniają pracę jelit, leków przeciwdepresyjnych i antybiotyków, które mogą powodować rozmaite zaburzenia przewodu pokarmowego
|
Rozwiązuj swoje problemy emocjonalne za pomocą narzędzi takich jak Techniki Wolności Emocjonalnej |
Zmień pozycję z siedzącej na kuczną podczas korzystania z toalety; kucanie prostuje odbyt, rozluźnia mięsień dźwigacz odbytu i pomaga w całkowitym opróżnieniu jelit bez wysiłku, a badania naukowe dowodzą, że pozycja ta łagodzi zaparcia i hemoroidy |
Rozważ instalację bidetu
Jako praktyczną i niedrogą alternatywę dla papieru toaletowego, warto wypróbować bidet. Kiedy już zaczniesz korzystać z bidetu, prawdopodobnie nigdy nie będziesz chciał powrócić do papieru toaletowego!
Bidet zapewnia takie odświeżenie, jakiego papier toaletowy nigdy nie będzie w stanie zapewnić: jest łagodniejszy i mniej podrażniający niż wycieranie się papierem i zapobiega zabrudzeniu rąk.
Podczas moich podróży jest to jeden z przedmiotów, których najbardziej brakuje mi poza domem. Prawie każda ze znanych mi osób, która posiada bidet, bardzo go sobie ceni.