Czy histamina jest odpowiedzialna za ból głowy, pokrzywkę i zgagę?

Według dr Mercoli

Jeśli kiedykolwiek miałeś alergię objawiającą się pokrzywką, przekrwieniem błony śluzowej nosa, bólami głowy lub kaszlem, możesz już wiedzieć, że histamina - neuroprzekaźnik chemiczny wytwarzany przez Twoje ciało, jest przyczyną najczęściej występujących objawów alergii.

Jednak u około 1% populacji, zbyt wysoki poziom histaminy może prowadzić do takich symptomów jak: zaparcia i/lub biegunka, migreny, szybkie bicie serca, niskie ciśnienie krwi. Powyższe objawy, są na tyle poważne, że powodują dyskomfort, ale nie są zbyt charakterystyczne, przez co lekarz może mieć problemy z postawieniem prawidłowej diagnozy…

Nietolerancja histaminy jest zaburzeniem powodującym wiele różnych objawów. Często jest mylona z wieloma innymi dolegliwościami. Wielu lekarzy nigdy nie słyszało o tym dość powszechnym, ale najczęściej źle diagnozowanym stanie i kontynuuje leczenie objawów bez zrozumienia rzeczywistej przyczyny.

Niezależnie od tego, co wywołuje reakcję - wszystko, począwszy od alergii i nieszczelności jelita po niedobór enzymów i wysokie spożycie pokarmów bogatych w histaminę, może prowadzić do zbyt wysokiego poziomu histaminy w organizmie. Nie jest przesadą stwierdzenie, że nietolerancja histaminy może sprawić, że będziesz nieszczęśliwy.

Chociaż jest to kontrowersyjne, niektórzy naukowcy twierdzą, że około 1% populacji nie toleruje histaminy, z czego 80% stanowią osoby w średnim wieku.

Histamina i nietolerancja histaminy

Histamina należy do grupy neuroprzekaźników, takich jak serotonina, adrenalina (epinefryna) i dopamina. Jej niewielka ilość zawsze krąży w organizmie, przekazując sygnały do mózgu - zauważa Regenerative Medicine.

Jako neurotransmiter, histamina jest przekazywana w układzie nerwowym pomiędzy neuronami, które uwalniają cząsteczki i przechodzi z końca neuronu przez synapsę (przerwę między neuronami). Następnie jest:

"...pobrana przez obszar "receptora" na neuronie przyjmującym, który dalej przekazuje ten neuroprzekaźnik, co powoduje reakcję. Stała stymulacja neuronów sprawia, że w organizmie powstają reakcje, które są specyficzne dla typu przekazywanego neuroprzekaźnika."

Histamina pomaga regulować sen, funkcjonowanie jelit, a nawet korzystnie wpływa na reakcje seksualne. Paleo Leap wyjaśnia:

"Kiedy alergen uruchamia układ odpornościowy, komórki tuczne (rodzaj białych krwinek) uwalniają histaminę w ramach reakcji zapalnej, która wywołuje obrzęk, puchnięcie oczu lub wysypkę...

Histamina jest nie tylko wytwarzana podczas odpowiedzi immunologicznej, może także być wchłaniana z żywności i wytwarzana przez bakterie bytujące w jelicie."

Enzym DAO rozkłada histaminę (w perfekcyjnym świecie)

Kiedy toksyczne związki chemiczne, takie jak te zawarte w soku sumaka jadowitego lub jadzie owada, pogarszają stan Twojej skóry, do tych miejsc wysyłane są większe ilości histaminy. U zdrowych ludzi ilość wytwarzanej histaminy jest równoważona przez oksydazę diaminową (DAO) - enzym znajdujący się w jelitach, który rozkłada histaminę.

W optymalnej sytuacji, Twój organizm równoważy ilość histaminy i enzymu, jednak jeśli występuje niedobór DAO, histamina może kumulować się w Twoim organizmie i powodować nieprzyjemne objawy. (Innym, mało znanym enzymem, który również może się przyczynić do wystąpienia objawów przypominających reakcje alergiczne jest N-metylotransferaza, w sktócie HMT).

Jeśli Twój organizm nie jest w stanie prawidłowo rozłożyć histaminy, może dojść do jej kumulacji. Dobrą metaforą jest porównanie do wanny: kiedy spływa zbyt dużo wody, odpływ na górze uwalnia jej nadmiar, aby zapobiec przelaniu się wody.

DAO działa u zdrowych ludzi jak ochrona przed przepełnieniem, podczas gdy osoby z nietolerancją histaminy doświadczają tego, co można nazwać powodzią; woda w ich "wannie" się przelewa. Kiedy u ludzi występuje reakcja alergiczna, której nie wywołał alergen, niektórzy naukowcy nazywają to "pseudoalergią".

W celu sprawdzenia czy przyczyną Twoich objawów jest alergia czy nietolerancja histaminy, możesz sprawdzić poziom enzymu DAO, wykonując odpowiedni test. Jednakże podczas interpretacji wyniku należy wziąć pod uwagę fakt, że inne enzymy także rozkładają histaminę.

Można również wykonać test skórny; jedno z badań wykazało, że reakcja wystąpiła u 79% pacjentów z nietolerancją histaminy i tylko u 19% osób bez nietolerancji, zatem ten test także nie jest zbyt precyzyjny.

Powikłania są gorsze u kobiet, ponieważ produkcja DAO zmienia się wraz z fazą cyklu menstruacyjnego. Jest wyższa podczas fazy lutealnej (od około tygodnia po zakończeniu okresu do początku następnego) i niższa w fazie pęcherzykowej (pozostała część cyklu). Ze względu na to, że w tym czasie wiele się dzieje, łatwo można przeoczyć poziom histaminy.

Zapobieganie zbyt wysokiemu poziomowi histaminy

Oto niespodzianka: Twoje ciało nie jest przystosowane do obsługi dużych ilości histaminy. Może neutralizować jej działanie wytwarzając adrenalinę (epinefrynę). Poza powodowaniem reakcji "walcz lub uciekaj", adrenalina może również wywoływać uczucie lęku, a nawet ataki paniki.

Niektórzy lekarze zalecają przyjmowanie Benadrylu lub innych leków przeciwhistaminowych, które hamują histaminę i odpowiedź histaminową w organizmie. Dlatego reklamy preparatów na katar często dotyczą produktu antyhistaminowego, który łagodzi obrzęk nosa i stymuluje wydalanie wydzieliny.

Niestety, podczas stosowania tych leków mogą wystąpić poważne działania niepożądane, a ulga jest najczęściej krótkotrwała. Ponadto leki przeciwhistaminowe mogą powodować senność, ponieważ organizm dokładnie reguluje ilość histaminy w organizmie potrzebną dla utrzymania ciała w stanie czuwania.

Histamina odgrywa również istotną rolę w wydzielaniu soków żołądkowych, indukując wytwarzanie kwasu w żołądku. American Journal of Clinical Nutrition (AJCN) opublikował listę produktów bogatych w histaminę, które mogą wywoływać różne objawy u osób z nietolerancją histaminy.

Lista obejmuje m.in. ketchup, parmezan i szampana. Lista Mind Body Green zawiera objawy typowe dla tego problemu:

Najlepszy sposób na zdiagnozowanie nietolerancji histaminy: dieta eliminacyjna

Dieta eliminacyjna jest prawdopodobnie najlepszym sposobem pozwalającym dowiedzieć się, czy reagujesz na histaminę zawartą w pożywieniu. Paleo Leap twierdzi, że ten proces obejmuje cztery tygodnie bez jedzenia produktów zawierających histaminę, a następnie ponowne ich wprowadzenie do diety:

"Cztery tygodnie bez produktów zawierających histaminę, a następnie ponowne ich wprowadzenie do diety jest najlepszym sposobem na sprawdzenie czy dana osoba naprawdę reaguje na histaminę zawartą w pożywieniu. To wystarczy, aby zorientować się jaki jest długoterminowy trend."

Jest to również wystarczająco długi okres, aby objął wszystkie fazy cyklu miesiączkowego kobiet, co pozwala wyeliminować błędy powodowane przez cykliczne wahania.

Jakie pokarmy należy wykluczyć podczas stosowania diety eliminacyjnej? Badania wykazały, że problem powoduje histamina powstająca w żywności, produkowana w ramach procesu metabolicznego. Zatem starzenie się i fermentacja żywności może być problematyczna dla osób z nietolerancją histaminy. Poniższe trzy kategorie obejmują większość produktów o wysokiej zawartości histaminy:

• Żywność zawierająca bardzo wysoki poziom histaminy obejmuje owoce morza, szczególnie ryby wędzone i w puszkach.
• Żywność zawierająca wysoki poziom histaminy obejmuje sery dojrzewające, produkty fermentowane, takie jak kimchi, kiszona kapusta, kombucha, jogurt i kefir, wszystkie alkohole, ocet i peklowane wędliny.
• Żywność zawierająca średni poziom histaminy obejmuje szpinak, pieczarki, pomidory, bakłażana, warzywa w puszkach, suszone owoce, truskawki, papaję, awokado i ananasa.

W wielu przypadkach można skutecznie unikać pożywienia o wysokiej zawartości histaminy, nawet jeśli od czasu do czasu jesz potrawy o średniej zawartości histaminy. Jedno z badań ujawniło przypadek, w którym 6-letni chłopiec z atopowym zapaleniem skóry, czego przyczyną rzekomo była wieprzowina, uczestniczył w teście prowokacji pokarmowej. W wyniku eliminacji żywności bogatej w histaminę i umiarkowanego spożycia produktów o średniej zawartości histaminy, stan chłopca uległ poprawie.

Żywność zwiększająca produkcję histaminy

Inna kategoria obejmuje spożywanie żywności, która nie zawiera histaminy, ale może spowodować wzrost jej produkcji w organizmie. Dotyczy to szczególnie osób wrażliwych na pokarmy zawierające siarkę, takie jak truskawki, cebula i kiwi. Wrażliwość na te produkty to poważny stan, ponieważ ich spożycie może wywołać szok, a nawet być śmiertelne. Chris Kresser - licencjonowany lekarz medycyny integracyjnej, powiedział:

"Dla każdego, kto doświadcza nietolerancji histaminy, konieczne jest ścisłe przestrzeganie diety o niskiej zawartości histaminy przez pewien okres czasu, po czym w zależności od osoby, organizm może zacząć tolerować mniejsze ilości histaminy. Indywidualna wrażliwość jest bardzo różna."

Nietolerancja histaminy jest związana z nadmiernym wzrostem bakterii w jelicie cienkim (SIBO) i dysbiozą, która polega na tym, że podczas zmniejszenia pożytecznej flory bakteryjnej, rozwijają się bakterie patogenne.

W celu poprawienia tolerancji na pokarmy wywołujące reakcję, należy wyleczyć jelita i rozwiązać wszelkie problemy związane z dysbiozą lub SIBO. Może się okazać, że wyeliminowanie żywności o bardzo wysokiej zawartości histaminy i ograniczenie produktów od średniej do niskiej zawartości histaminy na pewien czas może stanowić punkt wyjścia do złagodzenia objawów.

Sposób na histaminę: spożywanie żywności sfermentowanej

Większość DAO produkowana w organizmie pochodzi z jelita cienkiego. Zatem, gdy Twoje jelito cienkie jest zdrowe, zawiera enzymy rozkładające histaminę.

Niestety (ponieważ oferują wiele korzyści zdrowotnych), sfermentowane pokarmy, takie jak kiszone warzywa i kefir, należą do kategorii żywności o wysokiej zawartości histaminy. Nawet korzystne bakterie wytwarzają histaminę podczas procesu fermentacji. Wystąpienie reakcji po spożyciu sfermentowanej żywności jest w rzeczywistości klasycznym objawem nietolerancji histaminy, szczególnie jeśli tolerowane są probiotyki w formie suplementu. Według Paleo Leapa:

"Jelitowa flora bakteryjna odgrywająca istotną rolę w tworzeniu i rozkładaniu histaminy może spowodować nagły rozwój nietolerancji histaminy w przyszłości, jeśli będziesz musiał zastosować antybiotyki lub wprowadzisz drastyczną zmianę w diecie.

Kiedy jelitowa flora bakteryjna zacznie odrastać po takim urazie, problemem może się stać nadmierny rozwój bakterii produkujących histaminę. Okrutnym zbiegiem okoliczności jest to, że probiotyczne pokarmy fermentowane, które spożywasz, aby leczyć swoje jelita, mają wysoki poziom histaminy, więc tylko pogarszają problem."

Jednakże, ostateczne rozwiązanie problemu nietolerancji histaminowej nie polega na unikaniu sfermentowanej żywności i innych produktów bogatych w histaminę. Jak napisano w Body Ecology:

"Jeśli myślisz, że ostatnio rozwinęła się u Ciebie nietolerancja histaminy, unikanie pokarmów o wysokiej zawartości histaminy może sprawić, że poczujesz się lepiej, ale nie wyleczy to źródła choroby. Twoja dieta, wewnętrzny ekosystem i układ odpornościowy (który obejmuje histaminę) – wszystko to musi zgodnie współpracować.

Przywrócenie równowagi jest ważniejsze niż unikanie żywności wywołującej reakcje. Całkowite wyleczenie nietolerancji histaminy i ponowne włączenie sfermentowanych pokarmów do diety jest możliwe, pod warunkiem wyleczenia jelit."

Osoby z nietolerancją histaminy powinny unikać spożywania żywności bogatej w tłuszcze długołańcuchowe, ponieważ podczas trawienia stymulują one uwalnianie histaminy (średniołańcuchowe tłuszcze zawarte w oleju kokosowym lub oleju palmowym nie powinny stanowić problemu).

Interesujące jest, że badanie kończy się stwierdzeniem: "Kuszące są spekulacje, że brak równowagi między histaminą a DAO może być związany z zaburzeniami jelitowymi, takimi jak nieswoiste zapalenie jelit". Inne badanie wykazało, że ​​rozpuszczalny błonnik zawarty diecie może podnieść poziom enzymów, które rozkładają histaminę i chronią przed nieszczelnością jelit.

Żywność o niskiej zawartości histaminy

Mind Body Green wyszczególnia kilka produktów o niskiej zawartości histaminy:

Możesz zoptymalizować poziom DAO, wzbogacając dietę w witaminę C i B6. Badania wykazały, że te witaminy zmniejszają obciążenie histaminą poprzez wspieranie aktywności enzymatycznej DAO.

Resztki jedzenia również mogą należeć do kategorii o średniej zawartości histaminy, ponieważ jeśli żywność "dojrzewa" wystarczająco długo, zwiększa się ilość bakterii w niej zawarta. Ponadto nie ma niezawodnego sposobu na stworzenie listy żywności i ilości produkowanej histaminy. Jednego dnia możesz zjeść 6 uncji (170 g) ryb bez żadnego problemu, a następnego dnia po spożyciu tej samej ilości tego samego produktu wystąpi u Ciebie reakcja w postaci pokrzywki.