Oregano – aromatyczne zioło powszechnie stosowane do przyprawiania makaronu i potraw mięsnych znane jest ze swojego wszechstronnego zastosowania w kuchni. Lecz czy wiesz, że można z niego także wyprodukować olej ziołowy, który ma wiele prozdrowotnych właściwości? Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się więcej na ten temat.
Co to jest olejek z oregano?
Olejek z oregano pozyskiwany jest z liści i kwiatów oregano (Origanum vulgare) – mocnej krzewiastej rośliny wieloletniej należącej do rodziny mięty (Lamiaceae). Zioło to pochodzi z Europy, choć rośnie także w wielu innych regionach świata.
Krzew oregano osiąga wysokość do 90 centymetrów (35 cali), ma ciemno zielone liście długie na 2 – 3 centymetry (0,7 do 1,18 cala).
Starożytni Grecy i Rzymianie bardzo cenili oregano i wykorzystywali je w celach leczniczych. Samo słowo oregano pochodzi od greckich słów "oros" znaczącego góra i "ganos" oznaczającego radość – tak więc oregano dosłownie oznacza “radość gór”.
Oregano czczone było jako symbol szczęścia, a starożytną tradycją było wieńczenie głów pani i pana młodego laurem z oregano. Istnieje ponad 40 gatunków oregano, ale najbardziej wartościowe pod względem terapeutycznym jest dzikie oregano czyli Origanum vulgare charakterystyczne dla rejonu Morza Śródziemnego.
Zachowaj jednak czujność podczas kupowania olejku z oregano, gdyż większość produktów dostępnych w sklepach nie jest pozyskiwana z tej odmiany i z tego powodu ma nikłe właściwości lecznicze. Wybieraj wyłącznie olejek produkowany z Origanum vulgare i Thymus capitatus, będący odmianą rosnącą w Hiszpanii.
Aby uzyskać olejek z oregano, zbiera się kwiaty i liście dzikiego oregano w czasie, gdy zawierają one największą ilość oleju, suszy się je, a następnie destyluje. Uzyskany w ten sposób olej ma barwę od złocistej do ciemno żółtej i mocny przyprawowy zapach.
Zastosowanie olejku z oregano
Polecam dodanie olejku z oregano do listy Twoich naturalnych środków leczniczych, ponieważ ma on szeroki zakres zastosowań. Ten ziołowy olejek jest silnym środkiem przeciwdrobnoustrojowym, który pomaga zwalczać infekcje. Olejek oregano ma również właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze. Inne zastosowania olejku z oregano to:
- Leczenie grzybicy stóp lub paznokci. Wlej kilka łyżeczek oleju z oregano do miski z wodą i mocz w niej stopy. Możesz również rozcieńczyć olejek z oregano (dodać kroplę do łyżeczki oliwy lub oleju kokosowego), a następnie nanieść bezpośrednio na paznokcie lub skórę.
- Niszczenie pasożytów i łagodzenie infekcji. Rozcieńcz olejek (dodaj kroplę do oleju bazowego takiego jak olej kokosowy) i umieścić pod językiem. Trzymaj olej przez kilka minut pod językiem, a następnie wypluj, po czym wypłucz usta. Powtarzaj co najmniej cztery razy dziennie.
- Łagodzenie infekcji zatok i przeziębień. Wlej kilka kropli olejku z oregano do garnka z parującą wodą, a następnie wdychaj parę.
Zachęcam również do wykorzystania z antyseptycznych właściwości tego ziołowego olejku do sprzątania domu. Oto jeden ze sposobów: połącz cztery krople olejku z oregano z 10 kroplami olejku cytrynowego, dodaj je do szklanki zwykłego octu, a następnie wlej otrzymany środek do wiadra z wodą. Używaj do czyszczenie wszelkich powierzchni w domu.
Skład olejku z oregano
Olejek oregano ma wysoką zawartość fenoli, które są naturalnymi związkami fitochemicznymi o korzystnych właściwościach antyoksydacyjnych. Dwoma fenolami w olejku z oregano są:
- Tymol - naturalny fungicyd o właściwościach antyseptycznych. Pomaga on wzmocnić układ odpornościowy, działa jako bariera przeciwko toksynom, a nawet pomaga zapobiegać uszkodzeniom tkanek i przyspiesza ich gojenie
- Karwakrol - wykazano, że związek ten jest skuteczny w leczeniu różnych infekcji wywołanych przez drobnoustroje takie jak Candida albicans, staphylococcus, E. coli, campylobacter, salmonella, klebsiella, pleśń aspergillus, giardia, pseudomonas i listeria
Inne korzystne dla zdrowia związki w olejku z oregano to:
- Terpeny – mające silne właściwości antybakteryjne
- Kwas rozmarynowy – przeciwutleniacz, który zapobiega uszkodzeniom wywołanym przez wolne rodniki i okazuje się obiecującym środkiem w leczeniu astmy alergicznej i zapobiegającym rakowi oraz miażdżycy tętnic. Działa on również jako naturalny lek przeciwhistaminowy, który pomaga zmniejszyć gromadzenie się płynu i obrzęk spowodowany napadami alergii
- Naringina – hamuje rozwój komórek nowotworowych i wspomaga działanie przeciwutleniaczy zawartych w olejku z oregano
- Beta-karyofylen (E-BCP) – substancja ta hamuje stany zapalne i jest także korzystna w stanach takich jak osteoporoza i stwardnienie tętnic, a także zespół metaboliczny
Substancje odżywcze, takie jak witaminy A, C i E, wapń, magnez, cynk, żelazo, potas, mangan, miedź, bor i niacyna także znajdują się w olejku oregano.
Korzyści z olejku z oregano
Olejek oregano ma liczne właściwości prozdrowotne, przy czym najskuteczniejsze działanie wykazuje na układ oddechowy i układ odpornościowy. Wykorzystywany jest w zapobieganiu i leczeniu infekcji, takich jak:
- Infekcje dróg moczowych (UTI) wywołane przez bakterie takie jak E. coli, Proteus i Pseudomonas aeruginosa
- Infekcje dróg oddechowych wywoływane przez szczepy bakterii Klebsiella pneumoniae i Staphylococcus aureus
- Infekcje drożdżakowe, nawet te, które są odporne na powszechnie stosowany lek przeciwgrzybiczy Diflucan
- Infekcje pasożytnicze wywołane przez ameba giardia - olejek z oregano okazał się nawet bardziej skuteczny niż antybiotyki, takie jak Tinidazol
- Zakażenie metycylinoopornym szczepem bakterii Staphylococcus aureus (MRSA) – Zespół badaczy indyjskich i brytyjskich odkrył, że olejek z oregano ma silne właściwości antybakteryjne, które mogą niszczyć te oporne superbakterie
Olejek z oregano okazał się również obiecującym środkiem w zapobieganiu chorobom przenoszonym drogą pokarmową wywołanym przez patogeny, takie jak listeria, salmonella, E. coli i Shigella dysenteria. Dodawanie go do żywności nie tylko niszczy bakterie, ale może również złagodzić objawy zatrucia pokarmowego.
Badania na zwierzętach przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Arizonie wykazały również, że olejek z oregano może pomóc w zabiciu norowirusa, który powoduje zapalenie żołądka i jelit.
Olejek z oregano jest również cenionym w aromaterapii olejkiem o działaniu antyseptycznym ze względu na niezwykle wysoką zawartość fenoli, uważaną za najwyższą ze wszystkich roślin aromatycznych.
Oprócz wykorzystywania pary z olejkiem z oregano, która pomaga w łagodzeniu kaszlu i innych dolegliwości układu oddechowego, olejek ten można również stosować do:
- Odstraszania owadów. Karwakrol w olejku z oregano działa jako naturalny środek odstraszający owady. Spróbuj pokropić meble ogrodowe kilkoma kroplami olejku lub wetrzyj odrobinę rozcieńczonego olejku w skórę przed wyjściem na zewnątrz
- Pomaga w ukąszeniach owadów i wysypce, w tym oparzeniach trującym bluszczem. Nałóż olejek z oregano rozcieńczony oliwą z oliwek na poparzone lub ukąszone miejsce
- Pomaga leczyć opryszczkę, łupież i inne choroby skóry. Niektórzy eksperci zalecają również stosowanie rozcieńczonego olejku do leczenia trądziku i trądziku różowatego
- Pomaga przy bólu gardła. Dodaj kilka kropli olejku do szklanki wody. Może to również pomóc złagodzić ból zęba
- Przynosi ulgę w bólu mięśni i stawów, reumatoidalnym zapaleniu stawów, skręceniach i skurczach.
Jak zrobić olejek z oregano
Ekstrakcja olejku z oregano wymaga specjalnego procesu destylacji. Istnieje jednak prosty sposób na przygotowanie własnego olejku z oregano w warunkach domowych. Oto prosty przepis ze strony HomegrownandHealthy.com:
Składniki i przyrządy
- Liście oregano, posiekane lub pokruszone
- Oliwa z oliwek, olej migdałowy lub olej z nasion winogron
- Wydezynfekowany słoik z pokrywką
Sposób przygotowania
- Zagotuj trochę wody w rondlu. Po osiągnięciu wrzenia, wyłączyć ogień.
- Umieść wybrany przez siebie olej i posiekane liście oregano w słoiku.
- Wstaw słoik do gorącej wody w rondlu i pozostaw go na około pięć do dziesięciu minut. To ogrzeje olej i pomoże oregano uwolnić swoje naturalne olejki.
- Wyjmij słoik z wody i odstaw go w dobrze nasłonecznione miejsce na okres od jednego do dwóch tygodni. Co kilka dni wstrząsaj słoikiem.
- Po upływie dwóch tygodni odcedź olej z liści i przelej do sterylnego słoika. Przechowuj olej w ciemnym, chłodnym miejscu.
Aby olej lepiej się przechowywał, dodaj do niego kilka kropel oleju z nasion grejpfruta.
Jak działa olejek z oregano?
Połączone działanie związków zawartych w oleju z oregano zapewniają działanie przeciwdrobnoustrojowe, z którego ten olejek jest tak dobrze znany. Jego najważniejszym składnikiem jest karwakrol, który jest odpowiedzialny za tak liczne korzyści zdrowotne olejku. Karwakrol wykazuje silne działanie przeciwdrobnoustrojowe i wykazano, że pomaga przełamać zewnętrzne błony komórkowe, które pomagają bakteriom chronić się przed układem odpornościowym.
Olej z oregano można stosować miejscowo lub spożywać go, w zależności od jego stanu. Odradzam jednak stosowanie oleju o pełnej mocy, ponieważ może on podrażniać skórę. Nie nakładaj go także na zranioną skórę lub otwarte rany.
Olejek z oregano jest przeznaczony wyłącznie do krótkotrwałego stosowania, a jeśli jest stosowany doustnie, powinien być przyjmowany w małych dawkach od czterech do sześciu kropli, maksymalnie przez siedem do dziesięciu dni.
Olej z oregano można stosować miejscowo lub spożywać go, w zależności od jego stanu. Odradzam jednak stosowanie oleju o pełnej mocy, ponieważ może on podrażniać skórę. Nie nakładaj go także na zranioną skórę lub otwarte rany.
Czy olejek z oregano jest bezpieczny?
Tak, o ile jest rozcieńczony w wodzie lub oleju bazowym (moimi ulubionymi są olej jojoba, oliwa z oliwek i olej kokosowy). Zielarz kliniczny Michelle Lynde mówi, że najkorzystniejszymi proporcjami rozcieńczania tego olejku ziołowego jest jedna część oleju z oregano na trzy części oleju bazowego.
Zalecam również przeprowadzenie testu na małym kawałku skóry, aby sprawdzić, czy nie masz alergii na olejek z oregano. Nałóż po prostu rozcieńczoną kroplę olejku na ramię, odczekaj chwilę i zobacz, czy wystąpiło podrażnienie skóry.
Bądź też ostrożny podczas kupowania olejku z oregano, ponieważ niektórzy producenci sprzedają olejki zafałszowane, w rzeczywistości będące olejem z tymianku, hiszpańskiego oregano lub oregano uprawnego, które NIE DAJĄ żadnych korzyści zdrowotnych.
Skutki uboczne oleju z oregano
Niektóre osoby mogą odczuwać niestrawność po spożyciu olejku z oregano (lub nawet samego zioła). Osoby uczulone na rośliny z rodziny Lamiaceae (do której należą też mięta, lawenda, szałwia i bazylia) również powinny unikać tego olejku, ponieważ może on wywoływać u nich reakcje alergiczne.
Oregano NIE JEST również wskazane dla niemowląt i dzieci. Kobiety w ciąży lub karmiące piersią również nie powinny stosować olejku z oregano, ani miejscowo, ani doustnie, ponieważ może on nadmiernie pobudzać krążenie krwi w macicy, co może zagrażać płodowi w łonie matki. Olejek z oregano może też wywoływać miesiączkę i dlatego jest potencjalnie niebezpieczny dla nienarodzonego dziecka.