Jakie zalety mają brzoskwinie?

Czar brzoskwiń

Nazwa botaniczna: Prunus persica

Brzoskwinie

Niewiele owoców jest bardziej soczystych niż brzoskwinie. Pochodzące z Chin, brzoskwinie dość szybko rozprzestrzeniły się na resztę świata.

Ponieważ zawierają one jedną, niejadalną pestkę w środku, są uważane za „pestkowce” i mają cechy innych owoców z tej klasy, do której należą również śliwki, nektarynki oraz – wierzcie lub nie – migdały.

Różnica między brzoskwiniami i nektarynkami polega na tym, że brzoskwinie mają „zamszową” skórkę, podczas gdy skórka nektarynek jest gładka. Tak czy inaczej, skórka jest jadalna i pyszna. Nektarynki, które są nieco bardziej podatne na choroby, są w rzeczywistości odmianą brzoskwiń, a nie skrzyżowaniem brzoskwiń i śliwek.

Drzewa brzoskwiniowe są stosunkowo małe – osiągają wysokość około 25 stóp (ok. 8 m). Występują w dwóch rodzajach – „freestone” lub „cling” – które można odróżnić od siebie po tym, czy nasiona są mocno „przyklejone” do miąższu, czy też można je łatwo usunąć.

Możliwe jest zasadzenie owocu i wyhodowanie drzewa brzoskwiniowego lub nektarynkowego w ciągu około trzech lat, ale prawdopodobnie da ono nieco inne owoce niż te, które zostały zasadzone. Z ponad 175 różnymi odmianami, z Kalifornii pochodzi ponad 50% brzoskwiń w USA – około jednej czwartej światowej podaży.

Korzyści zdrowotne wynikające z jedzenia brzoskwiń

Brzoskwinie mają niski poziom tłuszczów nasyconych i cholesterolu oraz zawierają imponujący zestaw witamin i minerałów, dzięki czemu są naprawdę pożywne. Poza dość wysoką zawartością witaminy C – jedna porcja zapewnia 17% zalecanego dziennego spożycia – poziom innych składników odżywczych jest niski, ale jest ich tak dużo, że przynoszą wiele korzyści dla zdrowia.

Podobnie jak inne witaminy, witamina C pomaga w walce z infekcją, co jest wyczynem samym w sobie. Jest także przeciwutleniaczem, który usuwa wolne rodniki powodujące szkody w komórkach i jest niezbędna do syntezy tkanki łącznej.

Jej zdolność pochłaniania reaktywnych form tlenu (ORAC) wynosi 1814. Jednak należy być świadomym, że brzoskwinie w syropie z puszki mają ORAC na poziomie 436 – co wskazuje, że większość przeciwutleniaczy, które mają świeże brzoskwinie, została utracona w procesie puszkowania/zagęszczania cukru.

Witamina A jest kolejnym składnikiem odżywczym zawartym w brzoskwiniach, występującym pod postacią B-karotenu, który zostaje przekształcony w retinol – związek niezbędny do utrzymania ostrości wzroku. Witamina A chroni również przed rakiem płuc i jamy ustnej oraz pomaga zachować zdrowe błony śluzowe i elastyczność skóry dzięki zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych. Im ciemniejszy jest miąższ brzoskwini, tym więcej zawiera witaminy A.

Brzoskwinie są również bogate w minerały, takie jak potas – pierwiastek będący składnikiem enzymów trawiennych, który pomaga regulować częstość akcji serca i obniża ciśnienie krwi. Potas współdziała z sodem w celu utrzymania równowagi gospodarki wodnej organizmu.

Żelazo zawarte w brzoskwiniach jest potrzebne do tworzenia czerwonych krwinek i transportu tlenu z płuc do komórek całego organizmu.

Kolejną zaletą brzoskwiń jest zawartość flawonoidów, takich jak likopen i luteina, które pomagają zapobiegać zwyrodnieniu plamki żółtej, nowotworom i chorobom serca. Zeaksantyna i kryptoksantyna to dwa inne flawonoidy, chroniące komórki przed wolnymi rodnikami, przedwczesnym starzeniem się i chorobami.

Inne związki zawarte w brzoskwiniach zdecydowanie warte wspomnienia to witamina E, witamina K, niacyna i miedź oraz magnez, mangan, wapń i fosfor.

Jednak brzoskwinie należy spożywać z umiarem, ponieważ zawierają fruktozę, która w nadmiernych ilościach może być szkodliwa dla zdrowia.

Właściwości odżywcze brzoskwiń

Porcja: 3,5 uncji (100 gramów), surowa
Ilość na porcję
% zalecanego dziennego spożycia (ZDS)*
Kalorie 39
W tym z tłuszczy 2
Tłuszcz 0 g 0%
W tym tłuszcze nasycone 0 g 0%
W tym tłuszcze trans
Cholesterol 0 mg 0%
Sód 0 mg 0%
Węglowodany ogółem 10 g 3%
W tym błonnik 1 g 6%
W tym cukry 8 g
Białko 1 g
Witamina A 7% Witamina C 11%
Wapń 1% Żelazo 1%

*Procent zalecanego dziennego spożycia (ZDS) obliczono na podstawie diety dostarczającej 2000 kalorii dziennie. Dzienne wartości dla poszczególnych osób mogą być wyższe lub niższe w zależności od ilości spożytych kalorii w ciągu dnia

Badania dotyczące brzoskwiń

Przeprowadzono badania mające na celu ocenę zdolności ekstraktów z brzoskwini (odmiany Rich Lady oraz wyciągu ze śliwek) do hamowania rozwoju raka i zidentyfikowanie zawartości naturalnych związków chemoprewencyjnych i/lub chemoterapeutycznych.

Naukowcy odkryli, że kwasy fenolowe, procyjanidyny, antocyjany i kwercetyna (flawonoid) zawarte w ekstraktach z brzoskwiń skutecznie hamują (w różnym stopniu) proliferację pewnych linii komórkowych raka sutka.

Na podstawie wyników innych badań stwierdzono, że związki bioaktywne zawarte w brzoskwiniach, śliwkach i nektarynkach mają zdolność hamowania cukrzycy związanej z otyłością i chorób sercowo-naczyniowych.

Badania wykazały, że antocyjany, kwasy chlorogenowe, pochodne kwercetyny i katechiny – działające w połączeniu lub samodzielnie – mają zdolność zmniejszania poziomu LDL tzw. „złego” cholesterolu, otyłości i stanu zapalnego, które są częścią zespołu metabolicznego.

Przepisy na zdrowe dania z brzoskwiń:

Sałatka z pomidorów i brzoskwiń z bazylią

Sałatka z pomidorów i brzoskwiń z bazylią

Składniki:

  • 2 szklanki świeżych liści bazylii, plus małe listki do dekoracji
  • 2 łyżki oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia
  • 4 dojrzałe, ale jędrne żółte brzoskwinie, pokrojone w ćwiartki
  • 4 pomidory, najlepiej mieszanka dużych pomidorów, pokrojonych w ćwiartki
  • 1 łyżka świeżego soku z cytryny
  • Sól koszerna i świeżo zmielony czarny pieprz

Wynonanie:

  1. Zagotuj wodę w małym garnku. Do wrzącej wody dodaj bazylię i gotuj aż zwiędnie i przybierze jasnozielony kolor (około 15 sekund). Przenieś bazylię za pomocą łyżki durszlakowej do blendera i miksuj do uzyskania gładkiej pasty. Po uruchomieniu maszyny dodaj oliwę z oliwek i ¼ łyżeczki soli i pieprzu.
  2. Rozłóż puree z bazylii na półmisku. Na wierzchu ułóż brzoskwinie i pomidory, a następnie posyp je ¼ łyżeczki soli, 1/8 łyżeczki pieprzu i skrop sokiem z cytryny. Przed podaniem udekoruj całymi liśćmi bazylii.

Przepis na 6 – 8 porcji.
(Źródło: FoodNetwork.com)

Ciekawe fakty na temat brzoskwiń

Brzoskwinie odbyły długą podróż przez wieki. Te pochodzące z Chin owoce były uprawiane tam od 1000 roku p.n.e. Zostały przewiezione do Europy pradawnym perskim jedwabnym szlakiem. Rzymianie nazwali je „perskimi jabłkami” ze względu na kraj, który je po raz pierwszy sprowadził.

Hiszpanie przewieźli brzoskwinie do Ameryki Południowej, a Francuzi do Luizjany. Do Ameryki przewiózł je Kolumb podczas drugiej i trzeciej podróży, a także koloniści z Anglii, którzy chcieli aby rosły w ich nowym amerykańskim domu.

Podsumowanie

Pełne smaku i wartości odżywczych, brzoskwinie są jednymi z najbardziej lubianych owoców. Są uniwersalne, smaczne i znajdują się w małej grupie pokarmów pochodzenia roślinnego, które dość dobrze znoszą transport, co czyni je świetnym przysmakiem na lunch.

Poza smakiem i soczystością, brzoskwinie zawierają witaminy i minerały, które utrzymują ciało w optymalnym zdrowiu: witaminę C, witaminę A, potas, B-karoteny, flawonoidy, likopen, luteinę, zeaksantynę i kryptoksantynę.

Dzięki różnym składnikom odżywczym brzoskwinie zapewniają wiele korzyści zdrowotnych, takich jak neutralizacja wolnych rodników, poprawa wzroku, ochrona przed infekcją, obniżenie ciśnienia krwi, utrzymanie prawidłowego tętna, a nawet obniżenie częstości występowania raka i chorób serca. Zatem jedz brzoskwinie – są dla Ciebie dobre!