Według dr. Mercoli
Uważa się, że należąca do grupy karotenoidów astaksantyna jest najsilniejszym przeciwutleniaczem, który ma do zaoferowania natura, a coraz większa liczba badań sugeruje, że związek ten przynosi wiele korzyści dla całego organizmu.
Astaksantyna pochodzi z mikroalgi Haematococcus, która produkuje ją w celu ochrony przed ostrym promieniowaniem ultrafioletowym (UV) i innymi środowiskowymi czynnikami stresogennymi.
Korzyści astaksantyny są tak liczne, że napisałem kilka artykułów na temat jej działania, od ochrony przed promieniowaniem, po promowanie zdrowia oczu, mózgu, płuc i serca.
Wśród innych korzyści zdrowotnych wymienionych w recenzji naukowej opublikowanej w Molecular Nutrition and Food Research w 2011 roku wymieniono profilaktykę i leczenie: „nowotworów... zespołu metabolicznego, cukrzycy, nefropatii cukrzycowej... chorób przewodu pokarmowego, chorób wątroby... niepłodności u mężczyzn i ostrej niewydolności nerek wywołanej przez HgCl₂”.
Ponadto astaksantyna jest bardzo silnym środkiem przeciwzapalnym, dzięki czemu jest przydatna w leczeniu praktycznie każdego stanu zapalnego, w tym problemów ze stawami, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, zespół cieśni nadgarstka i łokieć tenisisty.
Wykazano także, że astaksantyna poprawia wydajność fizyczną, częściowo poprzez zmniejszenie zmęczenia wywołanego wysiłkiem fizycznym. Wykazuje wszechstronne działanie i wyjątkowe bezpieczeństwo stosowania, nawet w bardzo wysokich dawkach.
Co sprawia, że astaksantyna jest tak wyjątkowa?
Astaksantyna jest związana z beta-karotenem, luteiną i kantaksantyną. Jednak jej unikalna struktura molekularna sprawia, że ma zarówno silniejsze jak i bardziej wyjątkowe działanie niż inne karotenoidy.
Na przykład, astaksantyna ma 550 razy silniejszą siłę antyoksydacyjną niż witamina E i jest 6000 razy silniejsza niż witamina C. Inne kluczowe różnice, które odróżniają astaksantynę od innych karotenoidów, obejmują pięć następujących cech:
• Podobnie jak w przypadku innych przeciwutleniaczy, astaksantyna neutralizuje wolne rodniki przekazując elektrony.
W przypadku większości przeciwutleniaczy, przekazanie elektronów wyczerpuje ich potencjał. Natomiast astaksantyna ma ogromną nadwyżkę elektronów, dzięki której jest aktywna znacznie dłużej – co najmniej o rząd wielkości dłużej niż większość innych przeciwutleniaczy.
Ponadto astaksantyna pozostaje nienaruszona, co oznacza, że nie zachodzą reakcje chemiczne zmieniające jej strukturę, co ma miejsce w przypadku większości innych przeciwutleniaczy.
• Kolejną istotną różnicą jest liczba wolnych rodników, z którymi może sobie poradzić. Większość przeciwutleniaczy, takich jak witamina C, E i inne, zazwyczaj jest zdolna neutralizować tylko jeden wolny rodnik w danej chwili.
Astaksantyna może jednocześnie neutralizować wiele wolnych rodników, w niektórych przypadkach ponad 19 naraz. Czyni to poprzez tworzenie chmury elektronowej wokół cząsteczki. Jest to znane jako rezonans dyslokacji elektronów.
Kiedy wolne rodniki próbują ukraść elektrony z cząsteczki astaksantyny, są po prostu absorbowane i neutralizowane przez tę chmurę elektronową, wszystkie naraz.
• Jedną z najbardziej unikalnych cech astaksantyny jest jej zdolność do ochrony zarówno rozpuszczalnych w wodzie, jak i rozpuszczalnych w tłuszczach części komórki. Karotenoidy zazwyczaj dzielą się na rozpuszczalne w wodzie lub rozpuszczalne w tłuszczach, ale astaksantyna należy do grupy pośredniej, dzięki czemu może wchodzić w interakcje między wodą i tłuszczem.
Oznacza to, że cząsteczka astaksantyny może wpływać na błonę biolipidową WSZYSTKICH komórek. Nie krąży wyłącznie w krwioobiegu, ale integruje się z błoną komórkową.
Obejmuje to błony mitochondrialne w komórkach serca, co jest jednym z powodów, dla których astaksantyna jest tak korzystna dla zdrowia serca. Ponieważ zdrowie mitochondriów jest kluczowym czynnikiem starzenia się, wspieranie zdrowia mitochondrialnego jest również jedną z podstawowych strategii pomagających spowolnić proces starzenia się.
Astaksantyna ma również zdolność przekraczania bariery krew-mózg, dzięki czemu zawdzięcza właściwości neuroprotekcyjne.
• Inną kluczową cechą jest to, że astaksantyna nie może działać jak prooksydant. Wiele przeciwutleniaczy w odpowiednich stężeniach działa jak prooksydanty (co oznacza, że są przyczyną utleniania, zamiast je zwalczać).
Jest to jeden z powodów, dla których nie warto przyjmować zbyt wielu suplementów zawierających przeciwutleniacze. Astaksantyna nie działa jak prooksydant, nawet jeśli występuje w dużych ilościach, co czyni ją zarówno bezpieczniejszym, jak i korzystniejszym przeciwutleniaczem.
• Astaksantyna oddziałuje na co najmniej pięć różnych szlaków zapalnych, dzięki czemu jest bardzo silnym środkiem przeciwzapalnym i utrzymuje równowagę w układzie
Astaksantyna pomaga chronić skórę od środka
Ponad 100 badań wykazało bezpieczeństwo stosowania astaksantyny, nawet przy dawkach większych niż 500 miligramów (mg) na dobę. Jedynym działaniem niepożądanym, jakie kiedykolwiek udokumentowano przy wyższych dawkach, jest możliwość wystąpienia delikatnego zaczerwienienia skóry, które większość osób uważa za atrakcyjne.
Astaksantyna jest również bardzo korzystna dla ogólnego zdrowia skóry, ponieważ pomaga chronić przed promieniowaniem UV (ze słońca), zwiększa elastyczność skóry, redukuje drobne zmarszczki i poprawia poziom nawilżenia skóry.
Jeśli chodzi o ochronę przed promieniowaniem UV, astaksantyna pomaga chronić komórki przed śmiercią powodowaną promieniowaniem UV.
Ponadto astaksantyna nie blokuje promieni UV, więc nie zapobiega przekształcaniu się UVB w witaminę D w skórze; po prostu chroni skórę przed uszkodzeniem. Efekt ochronny jest silny. Wiele badań wykazało, że astaksantyna chroni przed:
- Napromienianiem całego ciała, głównie przez wychwytywanie wewnątrzkomórkowych reaktywnych form tlenu (ROS) i redukowanie apoptozy komórek (zaprogramowanej śmierci komórki);
- Progresją poparzeń, zmniejszając stan zapalny wywołany stresem oksydacyjnym i apoptozę związaną z mitochondriami.
Korzystny wpływ astaksantyny na zdrowie serca i układu krążenia
Wiele badań dotyczących wpływu astaksantyny na zdrowie serca i układu krążenia wykazało, że jej właściwości mogą być niezwykle korzystne w tym obszarze.
Na przykład, w jednym podwójnie ślepym, kontrolowanym placebo badaniu, uczestnicy, którzy przyjmowali 12 miligramów (mg) astaksantyny dziennie przez 8 tygodni mieli 20-procentowy spadek poziomu białka C-reaktywnego (CRP), które jest markerem chorób serca.
CRP jest zasadniczo wskaźnikiem ogólnoustrojowego stanu zapalnego w organizmie. Niski poziom CRP wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem nie tylko chorób serca, ale także wielu innych przewlekłych problemów zdrowotnych.
Nie trzeba dodawać, że 20-procentowy spadek CRP w ciągu zaledwie dwóch miesięcy jest ogromnym zmniejszeniem ryzyka choroby, z którym nie może się równać działanie jakikolwiek innego leku.
Według doktora Geralda Cysewskiego – byłego adiunkta na Wydziale Inżynierii Chemicznej w UC Santa Barbara i założyciela firmy Cyanotech – pierwszej firmy produkującej naturalną astaksantynę, badania wykazały również, że astaksantyna chroni serce i układ krążenia poprzez:
- Poprawę krążenia krwi;
- Zmniejszenie ciśnienia krwi;
- Poprawę wyników badań biochemicznych krwi poprzez zwiększenie poziomu lipoprotein o wysokiej gęstości (cholesterol HDL), obniżenie lipoprotein o małej gęstości (LDL) i zmniejszenie stężenia trójglicerydów;
- Zmniejszenie utleniania LDL, które przyczynia się do gromadzenia płytki w tętnicach.
Neuroprotekcyjne działanie astaksantyny
W kilkunastu badaniach wykazano również, że astaksantyna chroni neurony i może spowolnić skutki związanego z wiekiem osłabienia funkcji poznawczych i obniżenia funkcji psychomotorycznych.
W jednym z badań stwierdzono, że u osób przyjmujących 6 lub 12 mg astaksantyny dziennie znacznie zmniejszyła się akumulacja wodoronadtlenków fosfolipidów (PLOOH), które są markerami demencji. Z tego powodu, astaksantyna może się również okazać przydatna w leczeniu choroby Alzheimera.
W innym podwójnie ślepym, kontrolowanym placebo badaniu przeprowadzonym w Japonii, starsi ochotnicy ze związaną z wiekiem demencją przyjmujący 12 mg astaksantyny przez 12 tygodni poprawili zarówno wyniki funkcji poznawczych, jak i psychomotorycznych/koordynację.
Ponadto wiele badań przeprowadzonych na zwierzętach wykazało, że astaksantyna może radykalnie ograniczyć szkody spowodowane przez udar, gdy była przyjmowana PRZED udarem – co prowadzi nas do kwestii wchłaniania. Potrzeba około 12 do 19 godzin, aby astaksantyna osiągnęła maksymalny poziom we krwi. Następnie rozpada się w ciągu 3 do 6 godzin.
Oznacza to, że nasycenie tkanek nastąpi po jednym dniu od przyjęcia pierwszej dawki astaksantyny. Zatem jeśli używasz astaksantyny do, powiedzmy, ochrony przed słońcem lub promieniowaniem, najlepszym rozwiązaniem jest konsekwentne przyjmowanie jej na kilka tygodni wcześniej, aby umożliwić zgromadzenie się odpowiedniej ilości tego związku w organizmie.
Astaksantyna chroni wzrok
Wiele badań dotyczyło również wpływu astaksantyny na zdrowie oczu. Niektóre wczesne prace wykonano we Francji, gdzie potwierdzono, że astaksantyna może przekroczyć barierę krew-siatkówka, zapewniając w ten sposób silną ochronę przeciwzapalną oczom i siatkówce. Badania sugerują, że może to pomóc w ochronie przed różnymi problemami ze wzrokiem, w tym:
Związanym z wiekiem zwyrodnieniem plamki żółtej (ARMD) |
Zaćmą |
Zapalnymi chorobami oczu (tj. zapaleniem siatkówki, tęczówki, rogówki i twardówki) |
Zatkaniem tętnicy siatkówki i okluzją żylną |
Torbielowatym obrzękiem plamki |
Retinopatią cukrzycową |
Jaskrą |
|
Ponadto astaksantyna wydaje się być skutecznym sposobem zapobiegania i leczenia ARMD, który jest najczęstszą przyczyną ślepoty wśród osób starszych.
Właściwości przeciwnowotworowe astaksantyny
Najnowsze badania określiły również wpływ astaksantyny na raka. Wykazano zarówno przedkliniczne działania przeciwnowotworowe in vivo, jak i in vitro na różnych modelach nowotworów. Według badań opublikowanych w 2015 roku, astaksantyna:
„... ma działanie antyproliferacyjne, przeciwapoptotyczne i przeciwinwazyjne wynikające z wpływu na różne cząsteczki i szlaki, w tym przekaźnik sygnału i aktywator transkrypcji STAT3, czynnik jądrowy będący wzmacniaczem lekkiego łańcucha kappa aktywowanych komórek B (NF-κB) i receptory aktywowane proliferatorami peroksysomów (PPARγ).
W związku z tym [astaksantyna] wydaje się być bardzo obiecująca jako czynnik chemioterapeutyczny w leczeniu raka”.
Wyniki badań przeprowadzonych na zwierzętach pokazują, że astaksantyna:
- Zmniejsza wzrost guzów sutka;
- Hamuje kancerogenezę wątroby;
- Hamuje potencjalnie sprzyjające rozwojowi nowotworu poliaminy, powstające w skórze po ekspozycji na promieniowanie UVA i UVB (zmniejszając w ten sposób ryzyko raka skóry);
- Zmniejsza częstość i proliferację wywołanego chemicznie raka pęcherza moczowego, jamy ustnej i okrężnicy.
Niektóre z proponowanych mechanizmów działania obejmują aktywność antyoksydacyjną, wzmocnienie funkcji immunologicznych i regulację ekspresji genów. Ponadto, jak zauważył Cyanotech w artykule pt. „Astaxanthin and Cancer Chemoprevention”:
„Skuteczna komunikacja międzykomórkowa przez połączenia jonowo-metaboliczne (szczelinowe) jest niewystarczająca w przypadku wielu ludzkich nowotworów, a jej przywrócenie ma tendencję do zmniejszania proliferacji komórek nowotworowych.
Obecnie wiadomo, że kilka retinoidów i karotenoidów wzmacnia komunikację jonowo-metaboliczną między komórkami... Stymulacja połączenia szczelinowego wynika z zależnego od dawki wzrostu poziomu białka koneksyny 43, poprzez pozytywną regulację genu koneksyny 43”.
Astaksantyna oferuje bogactwo korzyści zdrowotnych
Astaksantyna jest prawdopodobnie jednym z najbardziej użytecznych suplementów będącym w stanie rozwiązać i zapobiec wielu problemom zdrowotnym. Z tego względu regularnie ją stosuję i nie wyobrażam sobie jej braku.
Jeśli zdecydujesz się na suplementację astaksantyny, polecam zacząć od 4 mg dziennie, a następnie stopniowo zwiększyć dawkę do 8 mg dziennie – albo i więcej, jeśli jesteś sportowcem lub cierpisz na przewlekły stan zapalny. Przyjmowanie suplementu astaksantyny z niewielką ilością zdrowego tłuszczu, takiego jak masło, olej kokosowy, olej TMC lub jajka, zoptymalizuje jej wchłanianie.
Olej z kryla (suplement) zawiera wysokiej jakości kwasy tłuszczowe omega-3 pochodzenia zwierzęcego w połączeniu z naturalnie występującą astaksantyną, chociaż jej stężenie jest mniejsze niż w suplemencie samej astaksantyny. Różne produkty z kryla mają różne stężenia astaksantyny, więc zapoznaj się z etykietą, aby to dokładnie określić.