Jeśli w kuchni znajduje się tylko kilka ziół, jednym z nich prawdopodobnie będzie bazylia.
Jej aromat dobrze komponuje się z rozmarynem i tymiankiem, jako przyprawa do potraw mięsnych, ryb, warzyw, sera, zup i jajek Poza tym, jest jednym z głównych składników pesto, zaraz obok orzeszków pinii i sera parmezan.
Chociaż zidentyfikowano ponad 60 odmian bazylii, wszystkie należą do trzech głównych rodzajów: słodkiej, fioletowej i krzewiastej.
Każdy delikatnie różni się smakiem; odmiany takie jak cytrynowa, anyżowa i cynamonowa dają wyobrażenie o tym, jak może ona wpływać na smak potrawy. Wystarczy kilka liści, aby zmienić proste danie – nawet kanapkę.
Właściwości prozdrowotne bazylii
Bazylia jest również uważana za jedno z najzdrowszych ziół. Najlepiej spożywać świeżą bazylię, która emanuje słodkim, ziemistym aromatem, będącym obietnicą nie tylko przyjemnego smaku, ale również imponującej zawartości składników odżywczych.
Jednym z nich jest witamina K – niezbędna do prawidłowego krzepnięcia krwi. Zaledwie dwie łyżki bazylii zapewniają 29% zalecanego dziennego spożycia tej witaminy.
Bazylia zapewnia również witaminę A w formie beta-karotenów – silnych przeciwutleniaczy, które chronią komórki wyścielające liczne struktury organizmu, w tym naczynia krwionośne, przed uszkodzeniem przez wolne rodniki. Hamuje również utlenianie cholesterolu we krwi, dzięki czemu zapobiega rozwojowi miażdżycy, zawałom serca i udarom mózgu.
Do innych witamin i minerałów zawartych w bazylii należą: żelazo, wapń, mangan, magnez, witamina C i potas. Nic dziwnego, że bazylia ma również właściwości antybakteryjne. Ponadto zawiera flawonoidy chroniące DNA.
Flawonoidy i olejki eteryczne zawarte w bazylii odpowiadają za jej największe właściwości prozdrowotne – te pierwsze chronią na poziomie komórkowym, a olejki eteryczne zapewniają właściwości antybakteryjne.
Wśród nich są estragol, linalol, cineol, eugenol, sabinen, mircen i limonen – wszystkie zdolne do ograniczania wzrostu szkodliwych bakterii, w tym listerii i gronkowca. E. coli, Yersinia enterocolitica i pałeczki ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa).
Wykazano, że ekstrakty z bazylii hamują rozwój niektórych bakterii opornych na antybiotyki. Jeden z tych olejków – eugenol – blokuje aktywność szkodliwego enzymu – cyklooksygenazy (COX).
Ten sam związek odpowiada za właściwości przeciwzapalne bazylii, dzięki czemu zapewnia ona ulgę w schorzeniach związanych ze stanem zapalnym, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów.
Właściwości odżywcze bazylii
Wielkość porcji: 3,5 uncji (100 gramów), świeża
Kalorie |
23 |
|
W tym z tłuszczy |
5 |
|
Tłuszcze ogółem |
1 g |
1% |
W tym tłuszcze nasycone |
0 g |
0% |
W tym tłuszcze trans |
|
|
Cholesterol |
0 mg |
0% |
Sód |
4 mg |
0% |
Węglowodany ogółem |
3 g |
1% |
W tym błonnik pokarmowy |
2 g |
1% |
W tym cukry |
0 g |
|
Białko |
3 g |
|
Wapń 18% |
Żelazo |
18% |
*Procent zalecanego dziennego spożycia (ZDS) obliczono na podstawie diety dostarczającej 2000 kalorii dziennie. Dzienne wartości dla poszczególnych osób mogą być wyższe lub niższe w zależności od ilości spożytych kalorii w ciągu dnia.
Badania dotyczące bazylii
Kiedy naukowcy zbadali wpływ różnych stężeń olejku z bazylii na kilka powszechnych, ale powodujących poważne choroby bakterii opornych na wiele leków, w tym niektóre z wymienionych powyżej, zaobserwowano istotne zmniejszenie negatywnego działania bakterii.
Wyniki badań są zachęcające, zwłaszcza biorąc pod uwagę wysoki poziom oporności bakterii na antybiotyki.
W innym badaniu dyskutowano na temat tradycyjnego stosowania bazylii w leczeniu wielu chorób układu oddechowego i objawów gruźlicy. Zbadano możliwe zastosowanie bazylii w leczeniu objawów gruźlicy.
Badania potwierdziły, że bazylia może być stosowana do opracowania nowych i naturalnych metod leczenia gruźlicy.
Jedno z imponujących badań wykazało, że mycie płodów rolnych w roztworze olejku eterycznego z bazylii lub tymianku o stężeniu zaledwie 1%, znacznie zmniejszyło liczbę zakaźnych bakterii Shigella, które mogą powodować uszkadzającą jelita biegunkę.
Przepisy na zdrowe dania z bazylią
Zielona zupa ze szpinaku i bazylii
Składniki
• 2 łyżki oleju kokosowego
• 4 uncje (ok. 113 g) grubego kawałka prosciutto (bez azotanów/azotynów), pokrojonego na 2,5-centymetrowe kawałki
• 1 średnia żółta cebula, drobno posiekana
• 2 łodygi selera z liśćmi, posiekane
• 2 ząbki czosnku, drobno posiekane
• 1 średnia cukinia pokrojona w kostkę
• 1 liść laurowy
• 16 uncji (ok. 454 gramów) fasoli cannellini (lub innej białej fasoli)
• 16 uncji (ok. 454 gramów) fasoli Garbanzo (ciecierzycy)
• Sól morska i świeżo zmielony pieprz
• 8 szklanek rosołu drobiowego
• 1 szklanka makaronu penne (lub innego makaronu bez pszenicy)
• ½ funta (ok. 227 gramów) zielonej fasoli, przyciętej na końcach i pokrojonej w 2,5-centymetrowe kawałki
• 10 uncji (ok. 284 gramy) liści szpinaku lub boćwiny, bez łodyg, grubo posiekane
• ½ szklanki startego sera Parmezan lub Romano (opcjonalnie)
• ¼ szklanki posiekanej świeżej bazylii (lub pietruszki)
Wykonanie
1. Postaw duży garnek na średnim ogniu. Dodaj olej i prosciutto. Smaż przez 2 minuty, a następnie dodaj cebulę, seler, czosnek, cukinię i liść laurowy. Dopraw solą i pieprzem do smaku. Smaż przez 5 minut, często mieszając.
2. Dodaj białą fasolę, ciecierzycę i rosół drobiowy. Przykryj i doprowadź do wrzenia.
3. Dodaj makaron i zieloną fasolkę. Gotuj przez 8 minut, aż makaron będzie al dente (niezbyt miękki). Dodaj szpinak i mieszaj aż liście staną się wiotkie, około 1 minuty.
Dodaj ser i wymieszaj. Podawaj w miseczkach do zupy. Posyp każdą porcję bazylią lub pietruszką. Przepis wystarcza na cztery porcje.
(Przepis pochodzi z Healthy Recipes for Your Nutritional Type, autorstwa dr. Mercoli)