Według dr. Mercoli
Marc Sorenson – doktor z dziedziny edukacji i założyciel Sunlight Institute -napisał znakomitą książkę pt. „Embrace the Sun”, w której ujawnia, dlaczego światło słoneczne jest podstawą do utrzymania optymalnego zdrowia i długiego życia.
Podczas gdy suplementy witaminy D są przydatne, przyjmując je nie można uzyskać wszystkich korzyści płynących z ekspozycji na słońce.
Na przykład wiele korzyści, które przynosi światło słoneczne, takich jak zmniejszone ryzyko chorób serca, ma związek z jego zdolnością do zwiększania produkcji tlenku azotu (NO) w organizmie.
Zarówno ultrafiolet A (UVA), jak i widmo bliskiej podczerwieni zwiększają poziom NO, dzięki czemu zyskujesz dzięki obu widmom światła. Pięćdziesiąt procent światła słonecznego stanowią fale w bliskiej podczerwieni.
Bliska podczerwień zwiększa również poziom oksydazy cytochromu c (COO)– to czwarty cytochrom w mitochondriach. Żadnej z tych korzyści nie przynosi przyjmowanie suplementu.
Naprawdę ważne jest, aby uświadomić sobie, że Twoje ciało odnosi korzyści z ekspozycji na słońce, a jeśli masz cukrzycę lub choroby serca, może to być jeden z brakujących czynników.
Jak narodziła się teoria o konieczności unikania słońca?
Co ważne, według Sorensona, na każdą śmierć spowodowaną chorobami związanymi z nadmiernym nasłonecznieniem – takimi jak powszechne nowotwory skóry (rak podstawnokomórkowy i płaskonabłonkowy), a także niektóre inne rzadkie choroby - przypada 328 zgonów spowodowanych chorobami związanymi z brakiem odpowiedniej ilości światła słonecznego.
Według badania opublikowanego w 2013 roku, na każdy zgon spowodowany przez raka skóry w północnej Europie przypada od 60 do 100 zgonów z powodu udaru lub chporób serca związanych z samym nadciśnieniem.
Wiedząc, że ryzyko zgonu z powodu choroby serca lub udaru jest średnio 80 razy większe niż ryzyko rozwoju raka skóry, należy spojrzeć na to z innej perspektywy. Oczywiste jest, że unikanie słońca jest mało skuteczną strategią ratowania życia.
Zawsze zastanawiałem się, dlaczego wśród dermatologów panowała tak gorąca awersja do słońca.
To po prostu nie ma sensu – dopóki nie przeczytałem książki Sorensona, w której analizuje on motywację dla tego nielogicznego stanowiska. Sorenson wyjaśnia:
„Siły ciemności, jak je nazywam, są bardzo zaangażowane w przemysł wytwarzający środki do ochrony przeciwsłonecznej. Około 70% tych środków stanowią filtry przeciwsłoneczne. Oczywiście środowisko dermatologiczne popiera producentów filtrów przeciwsłonecznych”.
Rak skóry
Istnieją dwa podstawowe typy raka skóry: czerniak i nieczerniakowy rak skóry. Co ważne, Sorenson zauważa, że 75% wszystkich czerniaków występuje na obszarach ciała, które nigdy nie były eksponowane na słońce, a pracownicy biur mają dwukrotnie wyższy wskaźnik rozwoju śmiertelnego raka skóry niż osoby pracujące na zewnątrz.
Głównym czynnikiem ryzyka rozwoju czerniaka wydaje się być sporadyczna ekspozycja na słońce i oparzenia słoneczne, zwłaszcza w młodym wieku.
Według danych przedstawionych w książce Sorensona, w 1935 roku na czerniaka chorowała tylko 1 na 1500 osób. Od roku 2002/2003 wskaźnik ten wynosił 1 na 50. W latach 2006–2015 wskaźniki czerniaka rosły o 3% rocznie, co oznacza, że częstość zachorowań wzrasta.
Jak zauważył Sorenson, słońce tak naprawdę chroni przed czerniakiem. Nie chroni jednak przed bardziej powszechnymi nowotworami skóry. Jednak ochrona przed nimi może pochodzić z diety bogatej w przeciwutleniacze.
Choroby wynikające z niedoboru ekspozycji na słońce zabijają znacznie więcej ludzi niż choroby związane ze słońcem
Nieczerniakowe nowotwory skóry dzielą się na raka podstawnokomórkowego i płaskonabłonkowego, a ekspozycja na słońce zwiększa ryzyko rozwoju tych nowotworów.
Należy pamiętać, że są one zazwyczaj nieśmiertelne. Względne bezpieczeństwo raka skóry pozostaje jednak ukryte, w wyniku połączenia statystyk dla nie-śmiertelnych i śmiertelnych nowotworów skóry.
Większość zgonów przypisywanych nieczerniakowym nowotworom skóry (rak podstawnokomórkowy i płaskonabłonkowy), których liczba wynosi około 4 420 rocznie (według raka.net), dotyczy osób z poważnie upośledzonym układem odpornościowym.
W międzyczasie czerniak zabija około 7 230 osób rocznie w Stanach Zjednoczonych. Ważne jest również, aby uświadomić sobie, że powszechny rak skóry nie przekształca się w bardziej śmiertelnego czerniaka.
Biorąc pod uwagę statystyki, wydaje się jasne, że unikanie słońca w rzeczywistości zwiększa ryzyko rozwoju śmiertelnego raka skóry, a wystawiając skórę na słońce, zmniejszysz ryzyko rozwoju czerniaka.
Co więcej, unikanie słońca zwiększa również ryzyko rozwoju nowotworów wewnętrznych, a także wielu innych chorób przewlekłych, których śmiertelność jest o wiele większa niż czerniaka.
Jak wspomniano wcześniej, na każdą śmierć związaną ze słońcem przypada 328 zgonów z powodu chorób związanych z niedoborem słońca.
W książce Sorensona przytoczone zostały irańskie badania pokazujące, że kobiety, które całkowicie okrywają swoje ciało, są 10-krotnie bardziej narażone na rozwój raka piersi w porównaniu z kobietami, które nie zasłaniają ciała całkowicie.
To o 1000 procent większe ryzyko raka piersi. Jednak kobiety są proszone o unikanie ekspozycji na słońce za wszelką cenę, aby chronić swoje zdrowie.
Możesz korzystać z ekspozycji na słońce przez cały rok
Zimą, na szerokościach powyżej 22 stopni nie będziesz w stanie uzyskać wystarczającej ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe B (UVB), aby znacząco podnieść poziom witaminy D, chyba że przebywasz w górach na dużych wysokościach.
Jednak wciąż otrzymujesz inne korzyści np. wzrost poziomu fotoproduktów, takich jak neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego (BDNF), NO i innych. Będą one produkowane nawet w zimie, gdy światło słoneczne jest zbyt słabe, aby wywołać produkcję witaminy D.
Za wszelką cenę unikaj oparzeń słonecznych
Oczywiście, niezależnie od pory roku, należy unikać oparzenia słonecznego. Gdy Twoja skóra zmieni kolor na najjaśniejszy odcień różu, przenieś się do cienia lub załóż ubranie i kapelusz, aby ją zasłonić.
W tym momencie nie odnosisz już korzyści, ale wzrasta ryzyko uszkodzenia skóry. Jak zauważył Sorenson:
„W tym momencie Twoje ciało już nie odnosi korzyści. Zatrzymuje produkcję witaminy D oraz innych substancji, których nie chce. Istnieje bardzo interesujący element badań… który pokazuje, że osoby używające kremu przeciwsłonecznego mają od trzech do sześciu razy większe ryzyko poparzenia słonecznego".
Ekspozycja na słońce zmniejsza ryzyko chorób autoimmunologicznych
Oprócz obniżenia ryzyka rozwoju różnych nowotworów, w tym czerniaka, ekspozycja na słońce radykalnie zmniejsza ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych (są to choroby, w których organizm identyfikuje własne białka i inne struktury jako obce i niszczy je).
Dwa klasyczne przykłady to stwardnienie rozsiane (SM) i cukrzyca typu 1.
Sorenson cytuje wyniki badań pochodzące z Finlandii, w których wykazano, że suplementacja witaminy D zmniejszyła ryzyko rozwoju cukrzycy typu 1 od 5 do 6 razy.
W porównaniu z wenezuelskimi dziećmi, które mają dostateczną ekspozycję na słońce, fińskie dzieci miały 400 razy większe ryzyko rozwoju cukrzycy typu 1.
Naukowcy odkryli również odwrotne ryzyko między poziomem witaminy D a ryzykiem rozwoju MS, a badania potwierdziły, że stwardnienie rozsiane jest znacznie mniej rozpowszechnione na obszarach w pobliżu równika, takich jak Ekwador, gdzie częstość występowania waha się od 0,75 na 100 000 mieszkańców na południu, do wysokiej częstości wynoszącej 5,05 na 100 000 w stolicy Quito.
Jaki jest zdrowy poziom witaminy D?
Badania wykazały, że pozom witaminy D wynoszący 20 ng/ml (50 nmol/l), który zazwyczaj uważa się za wystarczającą wartość graniczną, nadal jest rażąco niski i niebezpieczny dla zdrowia.
W celu zapewnienia optymalnej ochrony przed chorobami, potrzebujesz poziomu witaminy D we krwi wynoszącego od 60 do 80 ng/ml (150 do 200 nmol/l).
Po osiągnięciu poziomu powyżej 60 ng/ml ryzyko raka i innych chorób przewlekłych dramatycznie spada – w przypadku raka piersi o ponad 80%.
Wydaje się jednak, że występują różnice w idealnym poziomie, w zależności od choroby. Sorenson cytuje badania pokazujące, że wyniki sportowe i ryzyko urazów w wyniku upadku wśród nieletnich poprawiły się po osiągnięciu poziomu witaminy D wynoszącego około 63 ng/ml (158 nmol/l).
W tym punkcie wydajność i ryzyko upadku zaczęły nieznacznie spadać.
Z drugiej strony, w przypadku raka piersi, który jest poważnym problemem wśród kobiet, poziom ochronny wynosi 80 ng/ml (200 nmol/l).
Mając na uwadze wyższe poziomy, uważam, że uzyskanie witaminy D ze światła słonecznego staje się jeszcze ważniejsze, zwłaszcza jeśli szukasz ochrony przed chorobami takimi jak choroby serca.
Pamiętajcie, że przyjmowanie suplementu witaminy D nie wywoła produkcji ŻADNYCH substancji, które powstają w wyniku ekspozycji na słońce, a zwiększenie poziomu NO wydaje się być znaczącym sposobem, w jaki ekspozycja na słońce obniża ryzyko chorób serca.
Światło słoneczne zwiększa również poziom serotoniny, który uważa się za ważny neuroprzekaźnik w depresji.
Światło słoneczne i ostrość wzroku
Ponadto wzrasta ryzyko rozwoju krótkowzroczności, będącej przyczyną noszenia okularów przez osoby w młodym wieku oraz starczowzroczności, gdy potrzeba okularów do czytania, co również może być skutkiem ubocznym niewystarczającej ekspozycji na słońce.
Jeśli chodzi o związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej (ARMD), które jest główną przyczyną ślepoty wśród osób starszych, dr Chris Knobbe – okulista i autor książki na temat czynników ryzyka ARMD, z którym przeprowadziłem wywiad na ten temat – zgromadził ogromne ilości danych pokazujących, że ARMD nie istniało przed 1930 rokiem oraz że ta choroba wydaje się być w dużej mierze spowodowana spożyciem przetworzonej żywności, zwłaszcza przetworzonych olejów roślinnych.
Oczywiście spożycie cukru też ma w tym swój udział. Ta kombinacja powoduje ogromne zwyrodnienie widzenia, co jest bardzo trudne do odwrócenia w zaawansowanych stadiach choroby.
Jednakże, jeśli zdiagnozujesz tę chorobę na wczesnym etapie, możesz ją odwrócić za pomocą zmian w diecie.
W przypadku starczowzroczności polecam nie nosić okularów przeciwsłonecznych i unikać okularów do czytania. Wraz z wiekiem pojawia się tendencja do zwiększania rozmiaru czcionki, aby lepiej widzieć tekst, ale zalecam przeciwstawienie się tej pokusie, ponieważ to tylko pogorszy problem.
Światło słoneczne dla zdrowia kości
Sorenson przytacza także niektóre dane historyczne potwierdzające ideę, że ekspozycja na słońce sprzyja zdrowiu na wiele ważnych sposobów i poprawia wyniki sportowe.
Badania pokazują, że poza zdrowiem piersi, ekspozycja na słońce pomaga również zapobiegać osteoporozie, co jest kolejnym poważnym problemem wśród kobiet.