Według dr. Mercoli
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że 17,9 miliona ludzi umiera każdego roku z powodu chorób układu krążenia, co stanowi 31% wszystkich zgonów na całym świecie. 85% tych zgonów jest wynikiem zawałów serca i udarów mózgu.
Według American Heart Association, do głównych czynników ryzyka rozwoju chorób serca należą palenie tytoniu, brak aktywności fizycznej, złe odżywianie i nadwaga. Inne czynniki ryzyka stanowią wysoki poziom cholesterolu we krwi, wysokie ciśnienie krwi, zespół metaboliczny i choroby nerek.
Nitrogliceryna jest lekiem przepisywanym na nagły ból w klatce piersiowej, w nadziei na złagodzenie zawału serca. Przed omówieniem zagrożeń i korzyści płynących ze stosowania nitrogliceryny, pomocne jest zrozumienie, dlaczego jest ona przepisywana i jak działa.
Jak działa serce?
Serce jest organem mięśniowym stanowiącym centrum układu krążenia, który składa się z sieci naczyń krwionośnych transportujących krew, składniki odżywcze i tlen do tkanek całego ciała.
Ten ciężko pracujący mięsień bije 100 000 razy dziennie, 35 milionów razy każdego roku i dostarcza tkankom w całym ciele 3,8 litra krwi co minutę.
Innymi słowy, serce pompuje 2000 galonów (7571 litrów) krwi każdego dnia, co przez całe życie daje ilość wystarczającą, aby wypełnić więcej niż trzy supertankowce. Serce znajduje się pod klatką piersiową, w jej środkowej części, a jego wielkość zależy od wieku i stanu w jakim się znajduje. Serce przeciętnej osoby dorosłej jest wielkości jego zaciśniętej pięści.
Serce jest podzielone na cztery części, dwa przedsionki ułożone są nad dwiema komorami Pomiędzy prawą i lewą stroną znajduje się przegroda. Po każdej stronie znajdują się dwie części. Górną część po obu stronach stanowią przedsionki, a dolną komory serca.
Prawa strona serca, która obejmuje prawy przedsionek i prawą komorę, pompuje krew do płuc, gdzie krew odbiera tlen, a następnie wraca na lewą stronę serca. Krew dostaje się do lewego przedsionka, wpływa do lewej komory, a następnie jest wypompowywana do reszty ciała.
Do konsekwentnego wykonywania swojej pracy, mięsień sercowy również potrzebuje krwi, składników odżywczych i tlenu, które są dostarczane przez tętnice wieńcowe.
Istnieją dwie główne tętnice wieńcowe karmiące lewą i prawą stronę serca, które dzielą się na dwie kolejne tętnice i kontynuują podziały na drobniejsze naczynia, których zadaniem jest nakarmić mięsień sercowy.
Jeśli cierpisz na chorobę wieńcową, może to mieć poważne konsekwencje dla dostarczania tlenu i składników odżywczych do mięśnia sercowego. Gdy mięsień sercowy traci dopływ tlenu podczas swojej pracy, wywołuje to ból zwany dusznicą bolesną.
Pozostawienie tego problemu niezdiagnozowanego może prowadzić do ataku serca, a nawet śmierci. Najczęstszą postacią choroby wieńcowej jest miażdżyca, wynikająca z gromadzenia się płytki miażdżycowej na wewnętrznej wyściółce tętnicy, co powoduje zmniejszenie światła tętnicy i przepływu krwi tętniczej, a nawet jej całkowite zablokowanie.
Nitrogliceryna łagodzi dusznicę bolesną poprzez rozluźnienie tętnic
Nitrogliceryna jest najstarszym i najczęściej stosowanym lekiem krótko działającym w leczeniu dusznicy bolesnej (ból w klatce piersiowej). Może być przepisana w leczeniu epizodów bólu w klatce piersiowej, gdy cierpisz na chorobę wieńcową lub zwężenie naczyń krwionośnych dostarczających krew do serca.
W niektórych przypadkach, pacjenci mogą stosować nitroglicerynę przed podjęciem działań, które ich zdaniem mogą wywołać epizod dusznicy bolesnej, aby zapobiec jego wystąpieniu i potencjalnie zapobiec zawałowi serca.
Nitrogliceryna należy do klasy leków zwanych lekami rozszerzającymi naczynia, ponieważ rozluźnia naczynia krwionośne, zmniejsza obciążenie serca, zmniejsza zapotrzebowania na tlen i rozszerza tętnice wieńcowe, co umożliwia dostarczenie większej ilości tlenu do serca. Nitrogliceryna została odkryta ponad 150 lat temu i należy do grupy leków znanych jako azotany.
Organiczne azotany, takie jak nitrogliceryna, są szybko wchłaniane do organizmu. Związek jest prolekiem metabolizowanym w celu wytworzenia aktywnego metabolitu – tlenku azotu.
Tlenek azotu powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych poprzez oddziaływanie na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych i osłabia aktywację płytek krwi.
Nitrogliceryna może również powodować rozszerzenie naczyń poprzez mechanizmy pośrednie, takie jak regulacja zwiotczenia komórek mięśni gładkich indukowana azotanami organicznymi lub zwiększenie aktywności acetylaz histonowych.
Lek ratujący życie niesie ze sobą również pewne ryzyko
Jak można sobie wyobrazić, uwalnianie tlenku azotu w organizmie nie ogranicza się do tętnic wieńcowych. Nitrogliceryna jest leczeniem pierwszego rzutu w przypadku dusznicy bolesnej lub ostrego zawału mięśnia sercowego, ponieważ rozszerzenie naczyń zmniejsza uszkodzenia niedokrwienne i zwiększa przepływ krwi do mięśnia sercowego.
Jednakże, ponieważ niektórzy stosują ją zapobiegawczo, przyjmowanie tego leku w sposób ciągły może skutkować zwiększoną tolerancją, co ogranicza użyteczność tego leku w przyszłości.
Tolerancja wynika częściowo z inaktywacji enzymu – dehydrogenazy aldehydowej 2 (ALDH2) – odpowiedzialnego za konwersję nitrogliceryny do tlenku azotu.
Ponadto, długotrwałe leczenie nitrogliceryną może wpływać na zdolność komórek mięśnia sercowego do utrzymania żywotności po niedokrwieniu, a zatem prowadzić do bardziej rozległego zawału mięśnia sercowego.
W badaniu przeprowadzonym na zwierzętach naukowcy odkryli, że podawanie alda-1 – aktywatora ALDH2 – wraz z nitrogliceryną poprawiło metabolizm i zapobiegło indukowanej dysfunkcji serca po zawale.
Chociaż nitrogliceryna jest powszechnie stosowana, American Heart Association stwierdza, że ważnym przeciwwskazaniem jest tachykardia (szybkie tętno).
Badania opublikowane w Prehospital Emergency Care miały na celu ustalenie czy nitrogliceryna podawana w bólu klatki piersiowej była czynnikiem prognostycznym niskiego ciśnienia krwi (niedociśnienia) u osób cierpiących na tachykardię, ponieważ istniały na to ograniczone dowody.
Przeprowadzono retrospektywne badanie kohortowe na podstawie raportów opieki nad pacjentami z dwóch lat, które pochodziły od Basic Life Support (BLS) z kanadyjskiego systemu EMS. Dane wykazały, że leczeni przez BLS pacjenci, którzy doświadczyli niedociśnienia tętniczego przed hospitalizacją byli rzadkością.
Jednakże, chociaż ryzyko było niskie, pacjenci z tachykardią leczeni nitrogliceryną mieli znaczny wzrost względnego ryzyka niedociśnienia. Najczęściej występowało ono u osób, które miały dość niskie ciśnienie krwi przed podaniem nitrogliceryny. Naukowcy sugerują, że powinno być to uwzględnione w przyszłych wytycznych.
Stosuj nitroglicerynę odpowiedzialnie
Krótkodziałająca nitrogliceryna może uzupełniać inną terapię przeciwdławicową u osób cierpiących na oporną lub nawracającą dusznicę bolesną, z lub bez rewaskularyzacji mięśnia sercowego.
Naukowcy odkryli, że profilaktyczne stosowanie nitrogliceryny wydłuża czas chodzenia podczas testów na bieżni i hamuje lub opóźnia obniżenie odcinka ST.
Ten wzrost tolerancji wysiłku poprawia jakość życia. Kiedy ktoś doświadcza intensywnego bólu w klatce piersiowej, ważne jest, aby rozwiązać ten problem tak szybko, jak to możliwe.
Chociaż nitrogliceryna nie leczy miażdżycy tętnic ani innych chorób wieńcowych, poprawia dopływ tlenu do mięśnia sercowego, zmniejsza ryzyko zawału mięśnia sercowego i śmierci komórek serca.
Istnieje kilka szybko działających preparatów nitrogliceryny. Aerozol w sprayu jest urządzeniem stosowanym do rozpylania płynu pod językiem u pacjenta doświadczającego dusznicy bolesnej. Należy zachować ostrożność, aby osoba nie wdychała aerozolu.
Forma do podania podjęzykowego zawiera 400 mikrogramów proszku, który należy rozpuścić pod językiem na początku dusznicy bolesnej. Tabletki mogą być umieszczane pod językiem lub między dziąsłem a policzkiem.
Ulegają rozpuszczeniu, a substancja czynna wchłania się przez tkanki jamy ustnej. Osoby, które odczuwają suchość w ustach, mogą skorzystać z nitrogliceryny w sprayu.
Żaden z tych preparatów nie powinien być połykany ani wdychany. Nitrogliceryna wchłania się szybko przez tkanki jamy ustnej i podana tą drogą działa szybciej niż gdyby była podana doustnie i wchłaniana w przewodzie pokarmowym.
Po podaniu leku, unikaj płukania ust lub plucia przez co najmniej pięć minut, aby upewnić się, że cały lek został wchłonięty.
Nitroglicerynę można przyjmować w odstępach pięciominutowych; jednakże, jeśli pacjent nie doświadczył ulgi po trzech dawkach, należy natychmiast zwrócić się o profesjonalną pomoc medyczną.
Plastry z nitrogliceryną zapewniają ciągłe leczenie – zwykle dostarczają dawkę wynoszącą 0,8 mg na godzinę. Plastry należy zmieniać co 12 godzin. Większość pacjentów używa plastrów w ciągu dnia i usuwa je na noc.
Zablokowane tętnice są jednym z objawów rozległej choroby ogólnoustrojowej
Należy pamiętać, że miażdżyca pojawia się nie tylko w tętnicach wieńcowych, ale prawdopodobnie również w innych częściach ciała. Zwężenie tętnic wieńcowych jest tylko jednym z przejawów większego i bardziej rozległego ogólnoustrojowego procesu chorobowego.
Według American Heart Association, choroba wieńcowa rozwija się, ponieważ płytka miażdżycowa blokuje tętnice wieńcowe i wywołuje niedokrwienie.
Tradycyjne czynniki ryzyka obejmują wysokie ciśnienie krwi, historię chorób w rodzinie, cukrzycę i palenie tytoniu. W grupie podwyższonego ryzyka znajdują się również kobiety po menopauzie i osoby otyłe.
Czynniki ryzyka rozwoju chorób układu krążenia, wpływające na tętnice wieńcowe, tętnice obwodowe, ryzyko udaru i zawału serca, są takie same.
Chociaż wielu ekspertów uważa wysoki poziom cholesterolu za głównego winowajcę chorób układu krążenia, uważam, że problem nie jest tak prosty, jak spojrzenie na poziom cholesterolu.
Zamiast tego należy pamiętać, że cholesterol jest niezbędny do produkcji hormonów, witaminy D i błon komórkowych; 75% cholesterolu znajdującego się w organizmie człowieka jest wytwarzane przez wątrobę, a 25% znajduje się w mózgu.
Lepszymi wskaźnikami chorób serca są: stosunek lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL) do cholesterolu całkowitego oraz stosunek trójglicerydów do HDL. W celu określenia stosunku HDL do cholesterolu całkowitego, podziel poziom HDL przez poziom cholesterolu całkowitego.
W idealnej sytuacji odsetek ten powinien wynosić co najmniej 24%. Wyniki wynoszące poniżej 10% wskazują na znaczne ryzyko chorób serca.
Stosunek trójglicerydów do HDL jest obliczany poprzez podzielenie poziomu trójglicerydów przez poziom HDL. Powinien wynosić poniżej 2.
Dodatkowymi czynnikami, które mają duży wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego są: poziom żelaza, insulinooporność i przewlekłe stany zapalne. Wysoki poziom żelaza i insulinooporność wywołują przewlekłe procesy zapalne w organizmie.
Nadmiar żelaza powoduje uszkodzenie mitochondriów, ponieważ żelazo reaguje z nadtlenkiem wodoru – związkiem biorącym udział w produkcji energii – tworząc wolne rodniki hydroksylowe.
Podwyższony poziom żelaza jest również związany z zaburzeniami metabolizmu glukozy, co zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy w stopniu podobnym do otyłości.