Wysoko przetworzona żywność zwiększa ryzyko śmierci o 62%

Według dr. Mercoli

Narodowy Instytut Cukrzycy, Chorób Układu Pokarmowego i Nerek definiuje nadwagę i otyłość u osób, których waga jest wyższa niż norma dostosowana do ich wzrostu. Oblicza się to, dzieląc masę osoby wyrażoną w kilogramach przez wysokość w metrach podniesioną do kwadratu, co daje tzw. wskaźnik masy ciała (BMI).

Osobę dorosłą uważa się za otyłą, jeśli jej BMI wynosi więcej niż 30,0. Ostatnie badania tylko potwierdzają to, co naukowcy już wiedzą: wskaźniki otyłości są wysokie i ciągle rosną.

Według The State of Obesity, istnieją uderzające, trwałe różnice rasowe i etniczne. Na podstawie danych badania National Health and Nutrition Examination Survey z 2014 roku uznano, że ponad 33% ludzi ma nadwagę.

Cztery porcje wysoko przetworzonej żywności zwiększają ryzyko śmierci

Naukowcy starali się ocenić związek między dietą wysoko przetworzoną a ryzykiem śmierci z jakiejkolwiek przyczyny. W tym celu zgromadzili dane pochodzące od 19 899 uczestników z lat 1999–2014. Co dwa lata współpracowali z uczestnikami w celu zebrania danych na temat spożycia żywności i napojów oraz sklasyfikowania spożywanej żywności zgodnie ze stopniem przetworzenia przy użyciu systemu klasyfikacji NOVA.

NOVA klasyfikuje żywność zgodnie z zakresem i celem przetwarzania, a nie pod kątem składników odżywczych znajdujących się w żywności. NOVA jest uznawana za ważne narzędzie do badań nad żywieniem i zdrowiem publicznym. Jest wykorzystywana w raportach Organizacji Narodów Zjednoczonych i Pan American Health Organisation.

Kategoryzację NOVA zapoczątkowano, gdy naukowcy zdali sobie sprawę, że znaczenie przetwarzania przemysłowego dla zdrowia ludzkiego było znacznie zaniżone w badaniach. Pierwszorzędowym celem badania było ustalenie związku między wysoko przetworzoną żywnością a śmiertelnością ze wszystkich przyczyn.

Uczestnicy zostali zakwalifikowani do grup o niskim, średnim lub wysokim spożyciu wysoko przetworzonej żywności. Osoby z ostatniej grupy, które codziennie spożywały więcej niż cztery porcje wysoko przetworzonej żywności, miały największe ryzyko zgonu z wszystkich przyczyn w porównaniu z osobami z grupy o niskim spożyciu tego typu produktów.

Podczas trwającego 15 lat badania doszło do 335 zgonów. W przypadku spożycia każdej dodatkowej porcji wysoko przetworzonej żywności, śmiertelność z wszystkich przyczyn wzrastała o 18%. Naukowcy doszli do wniosku, że jedzenie czterech lub więcej porcji wysoko przetworzonej żywności było powiązane ze względnym zwiększeniem ryzyka śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny o 62%.

Odkryto również, że osoby z grupy o najwyższym spożyciu wysoko przetworzonej żywności miały wyższy niż przeciętny wskaźnik masy ciała, częściej palili papierosy i częściej mieli choroby układu krążenia, cukrzycę i/lub depresję. Ponadto byli też bardziej skłonni do spożywania przekąsek pomiędzy posiłkami i korzystania z komputera przez dłuższy czas. Główną przyczyną śmierci był rak w wieku około 58 lat.

Ryzyko sercowo-naczyniowe rośnie w wyniku spożywania wysoko przetworzonej żywności

Inne, niedawno opublikowane badanie objęło 105 159 pacjentów. Naukowcy zebrali dane na temat spożycia wysoko przetworzonej żywności za pomocą powtarzanych 24-godzinnych zapisów dotyczących diety, które miały na celu ocenę typowych nawyków uczestników badania. Głównym pomiarem było ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i mózgowo-naczyniowych.

Średni okres obserwacji uczestników wynosił 5,2 roku, podczas których naukowcy stwierdzili, że spożycie wysoko przetworzonej żywności było związane z większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych.

Spożywanie wysoko przetworzonej żywności prowadzi do przyrostu masy ciała

Kolejne niewielkie, ale randomizowane i starannie kontrolowane badanie przeprowadzone przez National Institutes of Health (NIH) wykazało, że spożywanie wysoko przetworzonej żywności zwiększa spożycie kalorii i prowadzi do większego przyrostu wagi. Naukowcy włączyli do badania 20 zdrowych ochotników, którzy zamieszkali w NIH Clinical Center przez cztery kolejne tygodnie.

Uczestnicy badania zostali losowo podzieleni na dwie grupy – przez pierwsze dwa tygodnie jedna z nich otrzymywała dietę składającą się z żywności wysoko przetworzonej, a druga – z żywności nieprzetworzonej. Następnie, przez kolejne dwa tygodnie grupy stosowały alternatywną dietę. Po zebraniu danych naukowcy doszli do wniosku, że podczas stosowania diety składającej się z wysoko przetworzonej żywności, uczestnicy codziennie spożywali średnio o 459 więcej kalorii niż podczas stosowania diety składającej się z żywności nieprzetworzonej.

Zwiększone spożycie energii miało miejsce podczas śniadania i lunchu, bez znaczącego wzrostu spożycia kalorii podczas obiadu/kolacji w grupie osób spożywających dietę przetworzoną. Naukowcy odkryli również, że spożywanie wysoko przetworzonych posiłków spowodowało, że uczestnicy jedzą szybciej, co mogło doprowadzić do większego spożycia energii.

Postawili hipotezę, że wysoko przetworzona żywność mogła zwiększyć częstość odżywiania i opóźnić sygnalizację sytości, zwiększając tym samym ogólną liczbę spożytych kalorii. Uczestnicy badania spożywający wysoko przetworzoną żywność przez dwa tygodnie, przytyli średnio 1,98 funta (około 0,9 kg).

Główną przyczyną śmierci związaną ze spożywaniem wysoko przetworzonej żywności są nowotwory

Według Amerykańskich Centrów Kontroli i Prewencji Chorób (CDC), w 1999 roku odnotowano 1,29 miliona nowych przypadków raka, a w 2015 roku – 1,63 miliona nowych przypadków raka. Według American Cancer Society, w 2012 roku na świecie zdiagnozowano około 14,1 miliona przypadków raka. Do 2030 roku liczba ta ma wzrosnąć do 21,6 mln.

Dogmat według którego rak jest chorobą genetyczną, ma obecnie przeważający wpływ na badania i rodzaj leczenia, jakiego można oczekiwać od onkologa. W rzeczywistości napędza cały przemysł nowotworowy, ale nie prowadzi do żadnych znaczących postępów w leczeniu lub zapobieganiu nowotworom.

Mechanizm metabolizmu komórek nowotworowych jest jednak jasny i oparty na wynikach badań dr Otto Warburga – biochemika, który w 1931 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny za odkrycie natury i działania enzymu oddechowego – oksydazy cytochromu C.

Jego praca pokazała, w jaki sposób komórki pozyskują energię z oddychania oraz że komórki rakowe mają zasadniczo odmienny metabolizm energii w porównaniu ze zdrowymi komórkami. National Cancer Institute donosi, że palenie tytoniu jest obecnie wiodącą przyczyną raka i główną przyczyną śmierci z powodu raka.

Chociaż od dziesięcioleci palenie tytoniu znajduje się na pierwszym miejscu pod względem możliwych do uniknięcia przyczyn raka, wydaje się, że otyłość nie pozostaje daleko w tyle. Według dr Otisa Brawleya – profesora onkologii i epidemiologii na Johns Hopkins University i byłego dyrektora medycznego American Cancer Society, w ciągu najbliższych 5 lub 10 lat, otyłość może zająć pierwsze miejsce.

W porównaniu z osobami, które są w normalnym przedziale wagowym, osoby otyłe są również bardziej narażone na nawrót raka i mają mniejsze prawdopodobieństwo przeżycia. Badanie opublikowane w New England Journal of Medicine wykazało, że „zwiększona masa ciała jest związana ze zwiększoną śmiertelnością z powodu wszystkich nowotworów łącznie i wielu nowotworów rozwijających się w określonych miejscach”.

Reuters donosi, że w latach 2005–2014 odsetek nowotworów niezwiązanych z otyłością spadł o 13%, podczas gdy odsetek nowotworów związanych z otyłością wzrósł o 7%. Chociaż dokładny związek między rakiem a otyłością nie jest w pełni zrozumiały, naukowcy skupiają się na badaniu tłuszczu trzewnego jako metabolicznie aktywnego i mogącego pobudzać wzrost komórek.

Otyłość zwiększa ryzyko innych problemów zdrowotnych

Oprócz raka, otyłość ostatecznie odbija się na zdrowiu fizycznym i statusie finansowym, nawet jeśli obecnie jesteś zdrowy. Dorośli, którzy są otyli, wydają średnio o 42% więcej na koszty opieki bezpośredniej, a osoby, które są chorobliwie otyłe (BMI powyżej 40), wydają o 81% więcej niż osoby dorosłe o zdrowej masie ciała.

Gdy pacjent pojawia się na izbie przyjęć z bólem w klatce piersiowej, koszt jest o 41% wyższy w przypadku pacjentów z ciężką otyłością, o 28% wyższy w przypadku pacjentów otyłych i o 22% wyższy w przypadku pacjentów z nadwagą w porównaniu do osób zdrowych. Dodatkowe koszty finansowe są wynikiem problemów medycznych i fizycznych związanych z otyłością, takich jak cukrzyca typu 2, choroby układu krążenia i kamienie żółciowe.

U osób chorych na cukrzycę typu 2 organizm ma problem z utrzymaniem zdrowego poziomu cukru we krwi z powodu oporności na insulinę. Insulina jest hormonem wytwarzanym przez trzustkę, który pomaga utrzymać poziom cukru we krwi w prawidłowym zakresie. Jeśli chorujesz na cukrzycę typu 2, Twoja trzustka może nie być w stanie wytworzyć wystarczającej ilości insuliny, aby nadążyć za popytem, co skutkuje wyższym poziomem cukru we krwi.

Otyłość i cukrzyca typu 2 drastycznie zwiększają ryzyko rozwoju choroby niedokrwiennej serca. Nagromadzenie płytki miażdżycowej w tętnicach poważnie ogranicza przepływ krwi do serca i może być przyczyną zawału serca. Otyłość zwiększa również ryzyko nadciśnienia tętniczego, co może zwiększyć obciążenie serca do punktu, w którym następuje uszkodzenie tętnic i serca.

Kamienie żółciowe to kryształopodobny depozyt utworzony wewnątrz pęcherzyka żółciowego. Zwykle powstają z nadmiaru cholesterolu, żółci lub bilirubiny. W przypadku osób otyłych, kamienie są zwykle tworzone przez cholesterol, a ich rozmiar może być różny – od wielkości ziarenka piasku do rozmiaru piłki golfowej.

Jeśli kamienie nie blokują przewodu trzustkowego, zwykle nie wywołują objawów. Otyłość może również ograniczać aktywność fizyczną i zwiększać ryzyko zapalenia kości i stawów kolanowych, biodrowych oraz kręgosłupa.

Co znajduje się w żywności wysoko przetworzonej?

Według NOVA, wysoko przetworzona żywność i napoje zawiera preparaty przemysłowe – zazwyczaj co najmniej pięć takich substancji chemicznych. Mogą one obejmować cukier, oleje, tłuszcze, konserwanty i przeciwutleniacze, które nie występują naturalnie w produktach spożywczych, ale mogą być używane do naśladowania cech sensorycznych lub ukrywania niepożądanych cech sensorycznych.

Chociaż lista ta nie obejmuje wszystkich produktów, oferuje wgląd w rodzaje żywności uważanej za wysoko przetworzoną:

Twoja dieta jest kluczowym czynnikiem wpływającym na stan zdrowia i długość życia

Niewątpliwie istnieje poważne załamanie stanu zdrowia mieszkańców USA, co jest w dużej mierze związane z dietą. Nie ma szybkich i łatwych odpowiedzi. Należy pamiętać, że to co jesz stanowi podstawę, na której budujesz swoje zdrowie, a spożywanie przetworzonej żywności jest receptą na katastrofę.

Jeśli masz dostęp do pełnowartościowej i ekologicznej żywności, poświęć trochę czasu, aby nauczyć się gotować od podstaw i maksymalnie wykorzystać resztki. Przy odrobinie poświęcenia i planowania można uprawiać własne warzywa w domu, nawet na małych przestrzeniach, w tym w pomieszczeniach.