Według dr. Mercoli
Łagodne napadowe pozycyjne zawroty głowy (ŁPZG) to jedna z najczęstszych postaci obwodowych zawrotów głowy, co oznacza, że przyczyną są problemy w uchu wewnętrznym, a nie w mózgu. ŁPZG odnosi się do stanu, w którym kryształy węglanu wapnia osadzają się w labiryncie ucha wewnętrznego i ulegają przemieszczeniu do przewodu słuchowego.
Podczas gdy zewnętrzny kanał słuchowy, błona bębenkowa, ucho środkowe i ślimak są zaangażowane w przekazywanie i interpretację dźwięku, układ przedsionkowy nie jest bezpośrednio zaangażowany w słyszenie. Zamiast tego narządy w uchu wewnętrznym działają jak żyroskop, który informuje mózg o pozycji ciała w przestrzeni i współpracuje z mózgiem, aby zrównoważyć ciało podczas ruchu.
Kamyczki błędnikowe zakłócają przepływ płynów, tym samym zaburzając narządy równowagi i powodując zawroty głowy – uczucie ruchu lub wirowania, nawet gdy ciało pozostaje nieruchome. Według Medical News Today:
„Poruszenie głową może wywołać zawroty głowy, ponieważ kamyczki błędnikowe stale reagują na grawitację. Następujące pozycje i ruchy głowy mogą wywołać zawroty głowy u osób z ŁPZG:
• Odwracanie głowy
• Leżenie na boku głowy
• Przetaczanie się w łóżku
• Pochylanie głowy do przodu
• Odchylanie głowy do tyłu”
W ciężkich przypadkach, utrzymanie równowagi pozwalającej wykonywać codzienne zadania może być trudne. Mogą temu towarzyszyć nudności, wymioty, nieprawidłowe ruchy gałek ocznych, ból głowy, pocenie się, szumy uszne, podwójne widzenie lub brak koordynacji.
Inne przyczyny zawrotów głowy
Oprócz ŁPZG, które powstaje, gdy kamyczki błędnikowe są niewłaściwie rozmieszczone, obwodowe zawroty głowy mogą być również wywoływane przez nieprawidłowe wytwarzanie płynu w uchu wewnętrznym, które powoduje wzrost ciśnienia. Jest to znane jako choroba Meniere'a.
Zapalenie (często spowodowane infekcją wirusową) ucha wewnętrznego (zapalenie błędnika) to kolejny czynnik, który może powodować zawroty głowy. Ponieważ błędnik zawiera zarówno narządy równowagi, jak i słuchu, chorzy doświadczają nie tylko zawrotów głowy, ale również problemów ze słuchem.
Podobnie jak zapalenie błędnika, zapalenie nerwu przedsionkowego odnosi się do infekcji ucha wewnętrznego, w tym przypadku wpływając na nerwy łączące ucho wewnętrzne i mózg, zakłócając tym samym normalny przepływ informacji sensorycznych.
Inną mniej powszechną przyczyną zawrotów głowy jest akustyczne zapalenie nerwu, które występuje, gdy niezłośliwy guz rośnie w nerwach czaszkowych ucha wewnętrznego. Gdy guz się powiększa, naciska na sąsiednie nerwy, powodując zawroty głowy, utratę słuchu, bóle głowy, a nawet drętwienie twarzy.
Lęk i stres również mogą wywoływać zawroty głowy, ponieważ układ przedsionkowy (odpowiedzialny za wykrywanie pozycji w przestrzeni) oddziałuje również z obszarami mózgu zaangażowanymi w lęk.
Zawroty głowy, tzw. centralne zawroty głowy, mogą być spowodowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego (CNS, w tym mózgu i rdzenia kręgowego). Centralny układ nerwowy (OUN) jest odpowiedzialny za kontrolowanie ruchu mięśni i przekazywanie bodźców zmysłowych do mózgu. W centralnych zawrotach głowy dochodzi do uszkodzenia lub dysfunkcji móżdżku – centrum równowagi w mózgu.
Do najczęstszych przyczyn centralnych zawrotów głowy należą wstrząs mózgu lub urazowe uszkodzenie mózgu, udar mózgu, stwardnienie rozsiane, migrena przedsionkowa oraz guzy uciskające na mózg lub rdzeń kręgowy.
Badania diagnostyczne w ŁPZG
Większość przypadków zawrotów głowy związanych z ŁPZG ustępuje samoistnie w krótkim czasie, ale jeśli problem utrzymuje się przez kilka dni lub jest przewlekły, należy zwrócić się o pomoc do lekarza pierwszego kontaktu. Badania, które mogą pomóc w zdiagnozowaniu ŁPZG obejmują:
- Test Dix-Hallpike — obracanie głowy w leżeniu na plecach. Jeśli masz ŁPZG, spowoduje to zawroty głowy.
- Elektronystagmografia — to badanie obejmuje obserwację ruchów gałek ocznych w różnych warunkach, na przykład podczas poruszania głową lub patrzenia w jasne światło.
- Elektroencefalogram — EEG mierzy aktywność mózgu i może być wykorzystany do wykluczenia poważniejszego stanu neurologicznego.
- MRI — skan MRI również może być wykorzystany do zbadania głowy i uszu, aby wykluczyć poważniejszy stan.
Jeśli lekarz zdiagnozuje u Ciebie ŁPZG, może zalecić fizykoterapię, aby przesunąć kamyczki błędnikowe w uchu wewnętrznym w miejsce, które nie wpływa na równowagę.
Istnieje kilka różnych procedur repozycjonowania kamyczków błędnikowych, w tym manewry Epleya, Fostera, Semonta i Brandt-Daroffa. Jeśli podejrzewasz, że masz ŁPZG możesz wypróbować je w domu, aby uzyskać ulgę.
Jak wykonać manewr Epleya w leczeniu ŁPZG?
- Połóż się na plecach z poduszką pod łopatkami, tak aby głowa odchylała się do tyłu o 25 do 30 stopni. Obróć głowę o 45 stopni w stronę powodującą zawroty głowy. Pozostań w tej pozycji, aż zawroty głowy ustąpią – zazwyczaj trwa to około 30 sekund
- Przesuń głowę w przeciwną stronę o połowę odległości (90 stopni), nie podnosząc jej. Poczekaj kolejne 30 do 60 sekund
- Następnie przesuń swoje ciało na bok, tak aby patrzeć w dół, w kierunku podłogi, z głową odchyloną o 45 stopni od poziomu. Poczekaj 30 do 60 sekund
- Powoli usiądź. Unikaj stania do momentu, aż zawroty głowy ustąpią
W badaniu opublikowanym w czerwcu 2019 roku w Therapeutics and Clinical Risk Management przeanalizowano dane od 359 pacjentów leczonych w chińskiej klinice. Do dwóch najczęściej stosowanych manewrów należały manewr Epleya i „barbecue rol”.
Najczęstszą przyczyną ŁPZG był tylny kanał półkolisty (73,5%), a następnie poziomy kanał półkolisty (22,5%) i zajęcie wielonaczyniowe (3,3%). Manewry repozycjonowania kamyczków błędnikowych rozwiązały 95,8% przypadków dotyczących tylnych kanałów półkolistych, 100% przypadków dotyczących poziomych kanałów półkolistych i 75% przypadków wielokanałowych.
Jak wykonać manewr Foster Half Somersault w leczeniu ŁPZG?
Niektórzy uważają, że manewr Foster Half Somersault jest łatwiejszy do wykonania, ponieważ pacjent nie musi leżeć w łóżku. Oto podsumowanie:
- Klęcząc na czworakach, podnieś głowę i popatrz na sufit przez kilka sekund
- Przysuń podbródek w stronę kolan, pozwalając, aby głowa spoczęła na podłodze. Poczekaj, aż zawroty głowy ustąpią, zazwyczaj trwa to od 30 do 60 sekund
- Obróć głowę o 45 stopni w stronę powodującą zawroty głowy. Poczekaj 30 do 60 sekund
- Trzymając głowę obróconą pod kątem 45 stopni, szybko podnieś się i przyjmij pozycję na czworakach, aby głowa znalazła się na wysokości pleców (pozycja blatu). Poczekaj od 30 do 60 sekund
- Trzymając głowę pod kątem 45 stopni w kierunku strony dotkniętej zawrotami, szybko usiądź. W razie potrzeby powtórz sekwencję po 15 minutowej przerwie.
Inne alternatywy leczenia ŁPZG
ŁPZG, który nie reaguje na manewry zmiany pozycji, można leczyć za pomocą betahistyny. Według The International Tinnitus Journal, betahistyna „zapewnia krótkotrwałą ulgę w ostrych objawach związanych z ŁPZG poprzez poprawę mikrokrążenia w błędniku…”
Naturalną alternatywą jest przyjmowanie miłorzębu japońskiego. To chińskie zioło jest powszechnie stosowane w leczeniu zawrotów głowy, ponieważ pomaga regulować przepływ krwi do mózgu. Według jednego z badań, miłorząb japoński jest tak samo skuteczny, jak betahistyna.
Inną alternatywą jest termopunktura imbirowa, która wymaga wizyty u wykwalifikowanego specjalisty od akupunktury. Zabieg polega na umieszczeniu cienkiego plasterka surowego imbiru na skórze (w odpowiednim miejscu odpowiadającym punktowi akupunktury), a następnie umieszczeniu płonącego kawałka moksy na górze.
W jednym z badań stwierdzono, że termopunktura z wykorzystaniem imbiru w punkcie akupunktury znanym jako Tinggong (SI 19) skuteczniej poprawia zawroty głowy niż same procedury repozycji kamyczków błędnikowych w uchu.
Konwencjonalne leczenie innych form zawrotów głowy
Jeśli przyczyną zawrotów głowy jest infekcja ucha wewnętrznego, leczenie będzie musiało zająć się infekcją. Ponieważ większość infekcji ucha wewnętrznego jest spowodowana przez wirusy, a nie bakterie, zazwyczaj nie zaleca się stosowania antybiotyków, ponieważ nie działają one na wirusy.
Jednak pomocne mogą być pewne naturalne środki zaradcze, takie jak czosnek, olej kokosowy lub cebula.
W przypadku zawrotów głowy związanych z urazowym uszkodzeniem mózgu należy podjąć leczenie wstrząsu mózgu, a jeśli zawroty głowy są związane z udarem, warto rozważyć odpowiednią rehabilitację dla osób po udarze.
Naturalnie, w przypadkach, w których zawroty głowy są spowodowane poważniejszą chorobą przewlekłą, taką jak SM lub nowotwory, leczenie będzie musiało objąć te choroby. W przypadku lęku i/lub zawrotów głowy związanych ze stresem, pomocna może się okazać terapia poznawczo-behawioralna.
Jeśli zawroty głowy są spowodowane zaburzeniem układu przedsionkowego lub zaburzeniami równowagi pochodzącymi z OUN, zalecana jest rehabilitacja przedsionkowa. Według Vestibular.org:
„Kompensacja może poprawić samopoczucie, jak i przywrócić funkcje u ludzi po uszkodzeniu układu przedsionkowego. Dzieje się tak, ponieważ mózg uczy się wykorzystywać inne zmysły (wzrok i zmysły somatosensoryczne, tj. zmysły ciała), aby zastąpić wadliwy układ przedsionkowy…
Najczęściej rekompensata zachodzi naturalnie w miarę upływu czasu, ale w przypadku osób, u których objawy nie ustępują i które nadal mają trudności z powrotem do codziennych czynności, VRT może pomóc w wyzdrowieniu poprzez promowanie kompensacji”.
Inne alternatywne metody leczenia zawrotów głowy
Oprócz omówionych powyżej manewrów repozycjonowania, inne domowe środki lecznicze mogą przynieść ulgę w przejściowych lub sporadycznych zawrotach głowy, na przykład:
• Bądź dobrze nawodniony — nawet łagodne odwodnienie może powodować zawroty głowy, więc pamiętaj, aby pozostać dobrze nawodnionym, pijąc wystarczającą ilość czystej wody.
• Śpij z lekko uniesioną głową — po przebudzeniu poruszaj się powoli przy wstawaniu z łóżka. Usiądź na krawędzi łóżka przez minutę lub dwie, zanim wstaniesz.
• Zwiększ spożycie magnezu — wystarczająca ilość magnezu z pożywienia lub suplementacji, może pomóc w zapobieganiu lub łagodzeniu zawrotów głowy.
Według Vertigotreatment.org zaburzenia przedsionkowe występują rzadko w „częściach świata, w których magnez występuje w diecie w dużych ilościach”. Więcej informacji na temat „diety dla osób z zawrotami głowy” stosowanej w leczeniu choroby Meniere'a i przedsionkowej migreny można znaleźć na stronie vertigotreatment.org.
• Wypróbuj środki ludowe — imbir ma długą historię stosowania w leczeniu nudności i choroby lokomocyjnej, może również pomóc złagodzić zawroty głowy. Inną opcją jest zrobienie mieszaniny octu jabłkowego i miodu. Po prostu wymieszaj dwie części surowego miodu z jedną częścią octu jabłkowego, a następnie wypij.
• Terapia olejkami eterycznymi — do olejków eterycznych znanych z leczenia nudności i zawrotów głowy należą olejek miętowy, imbirowy, lawendowy i melisowy.