Według dr. Mercoli
Wiele osób chce prowadzić zdrowszy styl życia, ale nie wie, od czego i jak zacząć. W odniesieniu do diety, większość ludzi uważa, że łatwiej jest obliczyć podatek dochodowy niż dowiedzieć się, co warto jeść. Chociaż nauka o żywieniu jest naprawdę złożoną sprawą, istnieje sposób, aby uczynić ją naprawdę bardzo prostą: po prostu jedz żywność ekologiczną.
"Niech żywność będzie Twoim lekarstwem, a lekarstwo Twoją żywnością".
Ten słynny cytat Hipokratesa, często nazywanego „ojcem medycyny”, ma około 2500 lat i przez długi czas był uznawany za fakt.
Dzisiaj wiele osób szydzi z tego poglądu, myśląc, że odżywianie i medycyna mają ze sobą niewiele wspólnego, wykorzystując jedzenie tylko do stłumienia głodu, a jednocześnie sięgając po leki farmaceutyczne w leczeniu chorób. Odwrócenie się od fundamentalnej prawdy, że „żywność jest lekarstwem” jest bez wątpienia przyczyną obserwowanej obecnie epidemii chorób.
Kolejny cytat Hipokratesa, który jest częścią Przysięgi Hipokratesa, wciąż dziś recytowanej przez współczesnych lekarzy, brzmi: „Po pierwsze, nie wyrządzaj szkody”. Niestety, zaabsorbowanie ideą, że musi istnieć „pigułka na każdą chorobę”, znacznie kompromituje tę przysięgę, ponieważ praktyka medyczna koncentruje się przede wszystkim na lekach, które często przynoszą znacznie więcej szkody niż pożytku.
Tymczasem współcześni lekarze praktycznie nie są szkoleni w zakresie żywienia. Dokument z 2018 roku pt. „Organic Food — Hype or Hope?” analizuje zalety żywności ekologicznej.
Czym różni się od żywności z upraw konwencjonalnych i czy naprawdę spełnia obietnicę bycia zdrowszą? Rzeczywiście, istnieją przekonujące dowody na to, że żywność ekologiczna jest istotnym aspektem zdrowia i jest naprawdę praktycznym rozwiązaniem dla wielu naszych obecnych kryzysów zdrowotnych i środowiskowych.
Żywność ekologiczna znacznie obniża obciążenie organizmu toksynami
Zwłaszcza pestycydy stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi, i to nie tylko poprzez skażoną żywność, ale również przez skażone wody gruntowe – zagadnienie omówione w tym dokumencie.
Podczas gdy amerykańskie organy nadzoru nalegają, aby ustalić limity pozostałości pestycydów w produktach konwencjonalnych wystarczające do ochrony zdrowia publicznego, w raporcie z 2016 roku, który został zlecony przez Parlament Europejski stwierdzono, że u dzieci mogą wystąpić negatywne skutki zdrowotne nawet przy obecnym poziomie narażenia. Kluczowym przesłaniem raportu było to, że zdrowie publiczne można chronić poprzez promowanie rolnictwa ekologicznego.
W 2017 roku, Hilal Elver – sprawozdawca ONZ ds. żywności – oraz Baskut Tuncak – sprawozdawca ds. toksyczności – posunęli się o krok dalej, wzywając do zawarcia globalnego traktatu regulującego pestycydy, mówiąc, że te chemikalia stały się bardzo kłopotliwe, a wszechobecne zanieczyszczenia żywności zagrażają zdrowiu dzieci.
„Czas obalić mit, że pestycydy są niezbędne, aby wyżywić świat oraz stworzyć globalny proces przechodzenia na bezpieczniejszą, zdrowszą żywność i produkcję rolną” – zauważyli w swoim raporcie. Poza zmniejszeniem toksycznego obciążenia, rolnictwo ekologiczne ma inne zalety, takie jak:
- Łagodzenie zmian klimatu
- Promowanie dobrostanu zwierząt
- Jest bardziej opłacalne dla rolników
- Daje pewność, że żywność nie jest modyfikowana genetycznie (GE) i nie zawiera organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO). Dotyczy to również produktów zwierzęcych, ponieważ zwierzętom hodowanym w gospodarstwach ekologicznych nie wolno podawać genetycznie modyfikowanej lucerny ani kukurydzy.
Nowoczesne praktyki rolnicze doprowadziły do spadku jakości żywności
Zubożenie gleby jest bezpośrednim wynikiem współczesnych praktyk rolniczych i doprowadziło do powstania upraw zawierających mniej składników odżywczych. Zmniejszenie różnorodności biologicznej i zawężenie dostępnych artykułów spożywczych spowodowało również zmniejszenie ilości składników odżywczych w naszej diecie.
Nawet zdrowe produkty, takie jak jabłko lub sałata, prawdopodobnie nie są tak pożywne, jak kiedyś. Dzikie rośliny powszechnie spożywane w przeszłości zapewniały zdumiewający poziom składników odżywczych, które są w dużej mierze nieobecne w nowocześnie uprawianych owocach i warzywach.
Na przykład, według Jo Robinsona – autora „Eating on the Wild Side” – fioletowe ziemniaki pochodzące z Peru zawierają 28 razy więcej antocyjanów niż powszechnie spożywane ziemniaki typu russet.
Praca dr Augusta Dunninga – naukowca i współwłaściciela Eco Organics – ujawnia, że aby otrzymać taką samą ilość żelaza, jaką w 1950 toku dostarczało jedno jabłko, w 1998 roku trzeba było zjeść 26 jabłek. Na marginesie, pogorszeniu uległ również smak, co wiąże się z pogorszeniem zawartości minerałów. Minerały tworzą związki, które nadają owocom i warzywom ich smak.
Żywność ekologiczna ma mniej pestycydów i wyższą zawartość przeciwutleniaczy
Spożywanie żywności ekologicznej jest jednym z najprostszych sposobów na optymalizację odżywiania bez suplementacji (chociaż niektóre suplementy nadal mogą być konieczne lub wskazane, w zależności od stanu zdrowia i ogólnej diety). Badania wielokrotnie wykazały, że żywność ekologiczna: a) ma znacznie niższe pozostałości pestycydów; b) zawiera większe ilości składników odżywczych o właściwościach prozdrowotnych.
Wśród takich badań jest opublikowana w 2012 roku metaanaliza Uniwersytetu Stanforda, w której przeanalizowano 240 badań porównujących żywność pochodzącą z upraw ekologicznych i konwencjonalnych. Żywność ekologiczna zawierała od 23 do 37 procent mniej pozostałości pestycydów niż żywność konwencjonalna.
Biorąc pod uwagę zagrożenia dla zdrowia związane z pestycydami, jest to wyraźny dowód na to, że produkty ekologiczne przynoszą zdrowiu większe korzyści niż produkty z upraw konwencjonalnych. Kurczak z hodowli ekologicznej zawierał do 45 procent mniej bakterii odpornych na antybiotyki, co również pomaga chronić zdrowie.
Podążając śladami Uniwersytetu Stanforda, grupa naukowców z Newcastle University w Wielkiej Brytanii przeanalizowała jeszcze większą liczbę badań – w sumie 343 badania opublikowane w ciągu kilku dziesięcioleci. Podobnie jak metaanaliza Stanforda, ta analiza uzupełniająca, opublikowana w 2014 roku wykazała, że chociaż konwencjonalne i ekologiczne warzywa często zawierają podobny poziom wielu składników odżywczych, to częstość występowania pozostałości pestycydów była czterokrotnie wyższa w konwencjonalnej żywności.
Konwencjonalne produkty miały również średnio o 48 procent wyższy poziom kadmu – toksycznego metalu i znanego czynnika rakotwórczego. Co więcej, podczas gdy wiele poziomów składników odżywczych było porównywalnych, kluczową różnicą w wartości odżywczej między konwencjonalnymi a ekologicznymi produktami była zawartość przeciwutleniaczy.
W analizie Newcastle stwierdzono, że ekologiczne owoce i warzywa zawierają od 18 do 69 procent więcej przeciwutleniaczy niż konwencjonalnie uprawiane odmiany.
Przeciwutleniacze są bardzo ważne dla utrzymania optymalnego stanu zdrowia, ponieważ wpływają na szybkość starzenia się przez zwalczanie wolnych rodników. A zatem fakt, że żywność ekologiczna zawiera znacznie wyższe poziomy przeciwutleniaczy gwarantuje, że jest zdrowsza pod względem odżywczym, a ponadto ma niższą zawartość pozostałości pestycydów.
Ekologiczne mleko i mięso pochodzące od krów karmionych trawą są zdrowsze niż z hodowli konwencjonalnych
Dwa badania z 2016 roku – jedno dotyczące różnic w składzie mięsa ekologicznego i konwencjonalnego, a drugie mleka – również wykazały wyraźne różnice między tymi dwoma. Uważa się, że są to największe tego typu badania. Naukowcy przeanalizowali odpowiednio 196 i 67 badań dotyczących mleka i mięsa.
Największą różnicą w wartości odżywczej mięsa był skład kwasów tłuszczowych, niektórych niezbędnych minerałów i przeciwutleniaczy. Współautor Chris Seal – profesor żywności i żywienia ludzi na Newcastle University – skomentował wyniki następująco:
„Omega-3 wiążą się ze zmniejszeniem chorób sercowo-naczyniowych, poprawą rozwoju i funkcji neurologicznych oraz lepszą funkcją odpornościową. Uznano, że diety w Europie Zachodniej zawierają zbyt mało tych kwasów tłuszczowych, a Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności zaleca, abyśmy podwoili spożycie.
Jednak uzyskanie wystarczającej ilości omega-3 w naszej diecie jest trudne. Nasze badanie sugeruje, że przejście na żywność ekologiczną przyczyniłoby się w pewnym stopniu do poprawy spożycia tych ważnych składników odżywczych”.
Według przeglądu badań dotyczących mleka, pół litra ekologicznego pełnotłustego mleka zapewnia około 39 miligramów (mg), czyli 16 procent zalecanego dziennego spożycia (ZDS) kwasów tłuszczowych omega-3 o bardzo długim łańcuchu (VLC), DPA i DHA, podczas gdy mleko konwencjonalne zapewnia jedynie 25 mg, czyli 11 procent ZDS tych ważnych tłuszczów.
Jak zauważono w wyżej wspomnianym przeglądzie, VLC omega-3 zostały powiązane z szeregiem korzyści zdrowotnych, w tym „poprawą rozwoju i funkcji mózgu płodu, opóźnionym pogorszeniem funkcji poznawczych u starszych mężczyzn i zmniejszonym ryzykiem demencji (szczególnie choroby Alzheimera)”.
Ekologiczne mleko zawiera również niższy poziom kwasów tłuszczowych omega-6, co zapewnia zdrowszy stosunek między tymi dwoma kwasami tłuszczowymi. Ponadto stwierdzono, że w porównaniu do mleka konwencjonalnego, mleko ekologiczne zawiera:
- Wyższy poziom witaminy E;
- Większą zawartość żelaza;
- Wyższe poziomy karotenoidów przeciwutleniających;
- 40 procent więcej sprzężonego kwasu linolowego (CLA), który wykazuje szeroki wachlarz ważnych korzyści zdrowotnych – od walki z rakiem po zmniejszenie oporności na insulinę i poprawę składu ciała.
Inne badania dotyczące wołowiny pochodzącej od krów karmionych trawą, ekologicznego mleka i ekologicznych jaj od kur z wolnego wybiegu doprowadziły do podobnych wniosków. W sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego z 2016 roku zatytułowanym „Human Health Implications of Organic Food and Organic Agriculture” dokonano przeglądu zawartości składników odżywczych w produktach ekologicznych (między innymi), stwierdzając, że najwyraźniejsze korzyści dla zdrowia ludzkiego wynikające ze spożywania żywności ekologicznej wiążą się z zmniejszoną ekspozycją na pestycydy, antybiotyki i kadm.
Według autorów: „zmniejszając ekspozycję na pestycydy, żywność ekologiczna przyczynia się do unikania skutków zdrowotnych i związanych z tym kosztów dla społeczeństwa”.
Źródła zdrowej żywności
Ostatecznie wybór produktów ekologicznych dla siebie i swojej rodziny jest jednym z najbardziej proaktywnych środków, jakie możesz wdrożyć, aby przejąć kontrolę nad swoim zdrowiem.
Należy pamiętać, że chociaż wiele sklepów spożywczych ma obecnie produkty ekologiczne, zazwyczaj są one importowane z innych krajów, które mogą mieć lub nie mieć rygorystycznych norm ekologicznych. Najlepiej spróbuj kupować jak najwięcej produktów bezpośrednio od lokalnych rolników, których możesz zapytać o ich praktyki rolnicze.
Kupowanie produktów lokalnych szybko staje się „nowym trendem ekologicznym”, ponieważ takie produkty zapewniają wiele rzeczy, o których kiedyś informowała etykieta ekologiczna, takie jak:
- Świeższa, smaczniejsza i bardziej pożywna żywność;
- Wspieranie małych lokalnych rolników w Twojej społeczności;
- Poprawa bezpieczeństwa żywności;
- Przyjazne dla środowiska, zrównoważone praktyki rolnicze (pod warunkiem, że hodowca stosuje praktyki uprawy ekologicznej, niezależnie od tego, czy posiada ekologiczną akredytację USDA, co może być kosztownym procesem).
Właśnie przeczytałem historię o supermarketach rozwijających sekcje produktów lokalnych, co nie oznacza automatycznie, że są one ekologiczne, ale jest to wygodne dla konsumentów i ogranicza zanieczyszczenie środowiska. Podobnie, ekologiczne produkty zakupione w sklepach mogą nie być takiej samej jakości jak produkty od lokalnego rolnika stosującego ekologiczne metody upraw i chowu, ale kiedy nie możesz dostać się na farmę lub rynek rolniczy, one również mogą być rozsądną alternatywą. To znaczy, jeśli są naprawdę ekologiczne.
I na tym polega problem.
Czy kupowane w sklepach „ekologiczne” warzywa z Chin są naprawdę ekologiczne? Ostatnie działania USDA wskazują, że istnieje prawdopodobieństwo 50/50, że takie produkty nie spełniają norm ekologicznych.
Łatwo jest zniechęcić się całym ekologicznym biznesem i zacząć się martwić, czy kiedykolwiek uda się nam kupić naprawdę zdrowe jedzenie. Podstawowe zasady zakupów zdrowej żywności nigdy się nie zmieniły, a jedynie etykiety.
Wytyczne dotyczące zakupów zdrowej żywności o wysokiej jakości
Bez względu na to, jaką żywność chcesz kupić, czy to importowaną żywność ekologiczną, czy lokalnie uprawianą, z lokalnego supermarketu czy na targu rolnym, oto oznaki zdrowej żywności o wysokiej jakości:
- Uprawiana bez stosowania pestycydów i nawozów chemicznych;
- Nie jest zmodyfikowana genetycznie;
- Nie zawiera żadnych hormonów wzrostu, antybiotyków ani innych leków;
- Nie zawiera sztucznych dodatków ani konserwantów;
- Jest świeża, nie pochodzi z farm i upraw konwencjonalnych;
- Uprawia się ją z myślą o prawach natury;
- Jest uprawiana w sposób zrównoważony.