Według dr. Mercoli
Skóra jest największym i najszybciej rozwijającym się organem w ciele człowieka, służącym do ochrony organizmu przed bakteriami i zarazkami, regulacji temperatury, pozbycia się produktów ubocznych przemiany materii i utrzymywania układu nerwowego, który pozwala czuć i odczuwać bodźce z otoczenia. Twoja skóra jest tym, co inni zauważają o Tobie od pierwszego spojrzenia – jest wskaźnikiem starzenia się wewnętrznego i zewnętrznego.
Rak skóry jest jednym z najczęstszych rodzajów raka w Stanach Zjednoczonych. Szacunki wskazują, że prawie 20 procent wszystkich Amerykanów doświadczy jakiejś formy raka skóry w ciągu swojego życia. Nieczerniakowe nowotwory skóry dotykają rocznie prawie 3 miliony Amerykanów, a ponad 1 milion choruje na czerniaka. Wskaźniki zachorowań na raka podstawnokomórkowego (BCC) i raka płaskonabłonkowego (SCC) – nieczerniakowego raka skóry, dramatycznie wzrosły.
W latach 1976–1984 i 2000–2010 nastąpił wzrost zachorowań na BCC o 145 procent. W tym samym okresie liczba zachorowań na SCC wzrosła o 263 procent. Rutynowa kontrola skóry zwiększa prawdopodobieństwo rozpoznania zmian, które mogą wymagać pomocy medycznej. Pomoże to również lepiej poznać unikalny wzór pieprzyków (znamion), piegów i przebarwień u danej osoby.
Comiesięczna samokontrola odbywa się w dobrze oświetlonym pomieszczeniu przy pomocy luster pozwalających sprawdzić obszary trudno widoczne. Pierwsze badanie może potrwać dłużej, ponieważ należy zapisać lokalizację pieprzyków i piegów na ciele. Umożliwia to potwierdzenie lokalizacji i zaobserwowanie wszelkich zmian w przyszłości. Możesz zauważyć, że pieprzyk nagle pojawia się tam, gdzie go wcześniej nie było, lub pieprzyk, którego miałeś od lat, może zacząć znikać.
Ewolucja pieprzyków
Pieprzyki to narośla na skórze, które zwykle są czarne lub brązowe, ale mogą mieć kolor jaśniejszej opalenizny. Zwykle pojawiają się w dzieciństwie w dowolnym miejscu na ciele, same lub w grupach. Zanim osiągniesz wiek 20 lat, zwykle masz od 10 do 40 pieprzyków. Pieprzyki pojawiają się, gdy komórki nadające kolor Twojej skórze – melanocyty – rosną razem w skupiskach zamiast rozprzestrzeniać się po całej skórze. Po ekspozycji na słońce lub podczas zmian hormonalnych, takich jak lata młodzieńcze lub ciąża, znamiona mogą ciemnieć.
Nie wszystkie pieprzyki powstają w ten sam sposób. Zwykły pieprzyk ma średnicę od 5 do 6 mm, wyraźne krawędzie i równomierną pigmentację. Wrodzone pieprzyki są obecne przy urodzeniu, mogą mieć różną wielkość i kształt. Są czasami określane jako znamiona, a nabyte pieprzyki pojawiają się w dzieciństwie lub w młodym wieku dorosłym. Wrodzone znamiona mają większe ryzyko rozwoju czerniaka w miarę starzenia się.
Kiedy kształt i rozmiar pieprzyka są nietypowe, nazywa się to znamionami dysplastycznymi. Czasami nazywane „nietypowymi pieprzykami”, znamiona dysplastyczne mogą być większe niż zwykły pieprzyk, mieć kolor od różowego do czarnego oraz zarówno wypukłe, jak i płaskie obszary. Obszar może być lekko łuszczący się, a krawędzie mogą nie być zdefiniowane. Mogą występować w dowolnym miejscu na ciele. Jeśli masz znamiona dysplastyczne, prawdopodobnie masz również większą liczbę zwykłych pieprzyków.
Pieprzyki są klasyfikowane według warstw skóry, w których się pojawiają – między skórą właściwą i naskórkiem (znamiona łączące), w skórze właściwej (znamiona śródskórne) lub zarówno w skórze właściwej, jak i między skórą właściwą a warstwami naskórka (znamiona złożone). Znamiona barwnikowe z obwódką (tzw. halo) to pieprzyki, wokół których powstaje pierścień jaśniejszej pigmentowanej skóry, prawdopodobnie z zapalnych komórek naciekających. Nie wiadomo, dlaczego występuje reakcja zapalna, ale znamiona halo są łagodne i nie wymagają leczenia.
Znikające pieprzyki
Chociaż nie jest to powszechne, niektóre pieprzyki mogą zniknąć. Niektóre z najczęstszych przyczyn zanikania to zmiany hormonalne związane z ciążą lub ewolucja zmian w czasie. W czasie ciąży pieprzyki ciemnieją. Po urodzeniu rozjaśniają się, czasem tak bardzo, że wydają się znikać.
Czasami zdrowy pieprzyk zanika, ale proces ten zwykle przebiega stopniowo. Na początku pieprzyk jest zazwyczaj płaski, z czasem staje się lekko uniesiony, a następnie jaśniejszy i blady, a w końcu znika. Te znikające pieprzyki zwykle nie są powodem do niepokoju, chyba że lekarz wcześniej oznaczył go jako potencjalnie problematyczne znamię.
Chociaż każdy pieprzyk może się pojawiać lub znikać, wiadomo, że znikanie pieprzyków halo trwa wiele lat. Proces rozpoczyna się, gdy skóra wokół pieprzyka traci pigmentację i powstaje jasnobiały pierścień. Z czasem sam pieprzyk zanika, a miejsce po nim jest jaśniejsze niż otaczająca skóra. Następnie melanocyty rozprzestrzenią się na tym obszarze i zleją się z otaczającą skórą.
Czy Twój pieprzyk to rak?
Chociaż pieprzyki nie pojawiają się ani nie znikają, zdarzają się przypadki, gdy z pieprzyka rozwija się rak, a następnie znamię znika, podczas gdy rak rozprzestrzenił się na inne obszary ciała. Znikający pieprzyk często nie jest oznaką raka, ale warto go zbadać, zwłaszcza jeśli pieprzyk miał nietypowy wygląd, zmienił się przed zanikiem, szybko wyblakł lub był dysplastyczny.
Kiedy obszar skóry stanie się rakowy, układ odpornościowy będzie walczył, czasami zmniejszając rozmiar raka lub sprawiając, że zniknie całkowicie. Jeśli rak nie tworzy przerzutów, jego zniknięcie lub regresja jest lekarstwem.
Jeśli jednak rak się rozprzestrzenił, zniknięcie początkowego miejsca nie oznacza, że rak ustąpił. Sprawdzając ciało pod kątem zmian pieprzyków, poszukaj następujących oznak, które mogą oznaczać, że dany pieprzyk przekształca się w raka skóry np. w czerniaka. Reguła ABCDE ułatwia zapamiętanie znaków:
A — Asymetria – występuje, gdy połowa pieprzyka nie pasuje do drugiej połowy
B — Granice nie są dobrze zdefiniowane, a raczej poszarpane, nieregularne, ząbkowane lub rozmyte
C — Pieprzyk jest niejednolity kolorystycznie
D — Średnica jest większa niż 6 mm (szerokość gumki od ołówka)
E — Z czasem znamię ewoluuje – zmienia kształt, średnicę i kolor
Nieczerniakowe nowotwory BCC lub SCC mogą mieć różne objawy. W takich przypadkach pierwszym objawem może być nietypowy wzrost lub ból, który nie ustępuje. Początkowo możesz zobaczyć guzek, wysypkę lub nieregularną łatkę, która może być wypukła, prawdopodobnie wycieka z niej wydzielina lub łatwo krwawi. Możesz zobaczyć naczynia krwionośne lub wgłębienie w centrum rozwijającego się BCC, podczas gdy SCC może rozwijać się jako twarde grudki o chropowatej powierzchni – ten typ raka rozwija się powoli.
Śmiertelny czerniak powiązany ze stopniem ekspozycji na słońce
10-letnie wieloośrodkowe badanie opublikowane w Journal of American Academy of Dermatology wykazało, że wczesne usunięcie podejrzanych zmian skórnych z zamiarem zmniejszenia śmiertelności z powodu czerniaka może nie być skuteczne, ponieważ wiele usuniętych zmian było łagodnych, a procedury doprowadziły do powikłań i zwiększyły koszty opieki zdrowotnej pacjentów. Ponadto naukowcy odkryli, że to wyspecjalizowane kliniki stały się bardziej biegłe w odróżnianiu łagodnych zmian od zmian rakowych.
Nie powinno to być zaskakujące, ponieważ specjaliści, którzy analizują więcej zmian skórnych, będą bardziej biegli w rozpoznawaniu tych, które wymagają leczenia. Dlatego jeśli znajdziesz podejrzanego pieprzyka lub uszkodzenie, ważne jest, aby szukać pomocy w specjalistycznej klinice, dopóki nie będziesz zadowolony z analizy. Jednak ryzyko wystąpienia śmiertelnego czerniaka wiąże się z ekspozycją na słońce, przy czym zbyt mała jak i zbyt duża ekspozycja zwiększa to ryzyko.
Chociaż śmiertelność z powodu czerniaka utrzymywała się na stałym poziomie, liczba nowych przypadków wzrastała o 1,4 procent rocznie przez 10 lat. Za rosnące wskaźniki w dużej mierze jest obwiniana ekspozycja na słońce, a dermatolodzy ostrzegają, aby zawsze stosować ochronę przeciwsłoneczną. Jednak, chociaż wiele produktów do ochrony przeciwsłonecznej chroni skórę przed promieniowaniem UVB, są one stosunkowo nieskuteczne przeciwko promieniowaniu UVA, chyba że użyjesz takiego filtra, który może skutecznie odfiltrować oba typy promieniowania.
Światło UVB to spektrum światła ultrafioletowego odpowiedzialnego za oparzenia słoneczne i pęcherze na skórze, podczas gdy światło UVA wnika głębiej, wywołując uszkodzenia komórkowe prowadzące do rozwoju nowotworu. Ilość światła UVB zmienia się w ciągu roku, ponieważ natężenie światła jest mniejsze, gdy słońce znajduje się niżej na niebie, co ma miejsce w miesiącach zimowych, ale nie ma takiej fluktuacji w przypadku promieni UVA.
Światło UVB jest również tym, czego używa organizm do produkcji witaminy D. Podsumowując, oznacza to, że stosowanie produktów do ochrony przeciwsłonecznej może zmniejszać produkcję witaminy D bez ochrony skóry przed najbardziej szkodliwym promieniowaniem UVA.
Czy unikając słońca zwiększasz ryzyko śmierci?
Badanie opublikowane w Journal of Internal Medicine wykazało, że unikanie ekspozycji na słońce zwiększa ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny. Naukowcy ze Szwecji obserwowali prawie 30 000 kobiet w średnim wieku przez 20 lat. Dane wykazały, że przewlekła ekspozycja na słońce była związana ze zmniejszonym ryzykiem śmiertelności, co jest w bezpośrednim konflikcie z prawie wszystkimi zaleceniami dermatologów.
Inne badanie wykazało, że od 1940 roku częstość zachorowania na czerniaka rośnie w większym stopniu wśród jasnoskórych pracowników domowych, być może dlatego, że promienie UVA łatwo przenika przez duże okna, w przeciwieństwie do promieni UVB, tym samym negatywnie wpływając na produkcję witaminy D i zwiększając uszkodzenie komórek z powodu UVA. Wiele badań wykazało, że wystarczająca ilość witaminy D pomaga chronić przed wieloma postaciami raka, poprawia zdrowie kości i zębów, układu odpornościowego, układu sercowo-naczyniowego i mózgu.
Jeśli zalecenia dermatologów byłyby prawidłowe, częstość występowania nowotworów skóry powinna maleć, ponieważ stosowanie produktów do ochrony przeciwsłonecznej stało się bardziej popularne. Jednak w ciągu ostatnich 30 lat te wskaźniki wzrosły. Wiele produktów z filtrem przeciwsłonecznym zawiera także toksyczne składniki i witaminę A, które, jak wykazano, zwiększają szybkość rozwoju złośliwych komórek nowotworowych i rozprzestrzeniania się raka skóry.
Proste strategie zapobiegania rakowi skóry
Podobnie jak w przypadku większości chorób, zapobieganie jest najlepszym lekarstwem. Skóra człowieka została zaprojektowana tak, aby wytwarzać witaminę D, co jest najlepszym sposobem na zmniejszenie ryzyka wielu różnych chorób, w tym raka skóry. W połączeniu z optymalizacją poziomu witaminy D, astaksantyna karotenoidowa ma wyjątkową zdolność do zmniejszania oznak starzenia poprzez ochronę skóry przed uszkodzeniami słonecznymi.
Zdrowa, pełnowartościowa dieta, bogata w naturalne przeciwutleniacze to kolejna przydatna strategia pozwalająca uniknąć uszkodzenia skóry. W celu zoptymalizowania poziomu witaminy D należy rozważyć rozsądną ekspozycję na słońce, która jednocześnie chroni przed poparzeniami. Światło słoneczne przynosi wiele innych korzyści zdrowotnych oprócz produkcji witaminy D. Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci czerpać maksymalne korzyści, minimalizując ryzyko:
- Codziennie wystawiaj dużą powierzchnię skóry na działanie promieni słonecznych przez krótki czas — Odsłaniając co najmniej 40 procent swojego ciała, zwiększasz swoje szanse na wyprodukowanie odpowiedniej ilości witaminy D. Jeśli zamierzasz stosować krem przeciwsłoneczny, daj swojemu ciału szansę na wyprodukowanie witaminy D przed nałożeniem produktu i wybierz nietoksyczny produkt, który chroni zarówno przed promieniowaniem UVA, jak i UVB. Environmental Working Group opublikowała obszerny „Przewodnik po filtrach przeciwsłonecznych”.
- Użyj dużej czapki, aby osłonić twarz przed słońcem, ponieważ skóra na twarzy jest cieńsza i bardziej podatna na uszkodzenia.
- Pozostań na słońcu wystarczająco długo, aby skóra zmieniła kolor na najjaśniejszy odcień różu, jeśli masz jasną karnację, lub na odrobinę czerwonawy kolor, jeśli masz ciemną karnację. Załóż ubranie, czapkę lub schowaj się w cień, jeśli planujesz pozostać na słońcu dłużej. Jeśli naturalny cień nie jest dostępny, utwórz własny cień za pomocą parasola.
- Astaksantyna to skuteczny sposób wewnętrznej ochrony skóry przed promieniowaniem UVA. Zazwyczaj suplementacja musi trwać kilka tygodni, aby zapewniała ochronę poprzez nasycenie tkanek organizmu.