Zalety dzikiego łososia alaskańskiego
Nazwa naukowa: Salmoniformes
Słowo „łosoś” odnosi się do ryb Salmoniformes, które żyją w oceanach północnego Atlantyku i Pacyfiku. Te stworzenia morskie są anadromiczne, co oznacza, że rodzą się w słodkiej wodzie, migrują do oceanu, a następnie wracają do słodkiej wody, aby się rozmnażać. Różnią się wyglądem w zależności od gatunku; niektóre są srebrzysto-niebieskie, a inne mają czarne plamki na ciele.
Naturalna dieta młodego łososia obejmuje owady, plankton i bezkręgowce, podczas gdy dorosłe osobniki zazwyczaj żywią się kałamarnicami, węgorzami, innymi rybami i krewetkami. Jednak łosoś sockeye wyróżnia się z tej grupy, ponieważ jego dieta składa się prawie wyłącznie z planktonu.
Istnieje wiele gatunków łososia, ale jeśli chodzi o profil odżywczy, wyróżnia się tylko jedna odmiana: dziki łosoś alaskański. W porównaniu do ryb hodowlanych ten rodzaj dzikiego łososia stanowi doskonały wybór owoców morza.
5 rodzajów łososia alaskańskiego
Według Alaska Department of Fish and Game, w ich wodach żyje pięć rodzajów łososi: sockeye, chum, coho (srebrny), chinook (królewski) i różowy.
Wszystkie rodzaje zaczynają swoje życie jako zapłodnione jajo złożone w słodkiej wodzie, gdzie ostatecznie się wyklują. Na tym etapie życia nazywane są narybkiem; jest to okres, w którym łosoś ma duży woreczek żółtkowy przymocowany do swojego ciała. Worek ten zanika wraz ze wzrostem łososia, a jednocześnie ryby rozwijają usta i małe, owalne kształty wzdłuż każdej strony swojego ciała. Następnie ryby opuszczają schronienie żwirowego koryta i wypływają w poszukiwaniu jedzenia.
Każdy gatunek łososia pozostaje w słodkiej wodzie przez określony czas. Sockeye i srebrny łosoś pozostają w słodkiej wodzie przez rok lub dwa, podczas gdy łosoś różowy i chum migrują do morza wkrótce po tym jak się wylęgną. Narybek łososia chinook pozostaje w słodkiej wodzie przez co najmniej rok.
Gdy łososie wrócą z morza do słodkiej wody, aby złożyć jaja (proces zwany tarłem), ulegają znacznym zmianom fizycznym. Poniżej opisano jak rozróżnić poszczególne gatunki łososia:
- Łosoś sockeye — dziki łosoś sockeye z Alaski znany jest z ciemnoczerwonego koloru. Ich ogon nie ma istotnego zabarwienia, ale ich głowa zmienia kolor na jasnozielony. Samce łososia sockeye mają wyraźny grzbiet i duże, zakrzywione szczęki. Zarówno podczas tarła, jak i fazie oceanicznej można zobaczyć łososie sockeye z białymi ustami i białą linią dziąseł.
- Łosoś chum (keta) — można go odróżnić dzięki charakterystycznym pasmom cętek po każdej stronie ciała, które są albo ciemnofioletowe, matowo-żółte lub zielone. Zarówno podczas tarła, jak i fazie oceanicznej ryby te mają białe usta z białą linią dziąseł – co może sprawić, że będzie trudno je odróżnić od łososia sockeye. Wyraźną różnicą jest jednak biała końcówka na płetwie odbytu u łososia chum, głęboko rozwidlony ogon i duże źrenice.
- Łosoś coho (kiżucz) — w fazie tarła łosoś coho (zwany również srebrnym) ma głęboki czerwonawy lub bordowy kolor łusek na całym ciele, w tym na ogonie i głowie. Kiżucz w fazie rozrodu i fazie oceanicznej ma również małe czarne plamki biegnące wzdłuż grzbietu i górnej części ogona. Charakteryzują go również ciemnoszare lub czarniawe usta z białą linią dziąseł.
- Łosoś chinook (czawycza, łosoś królewski) — w fazie oceanicznej i tarła łosoś królewski ma czarne usta z czarną linią dziąseł. Zarówno płaty ogona, jak i grzbietu pokryte są czarnymi plamami. Różnica między łososiem królewskim a coho polega na tym, że plamy na ogonie pierwszego z nich pokrywają oba płaty, podczas gdy plamy u coho znajdują się tylko na górnym płatku ogona.
- Łosoś różowy (gorbusza) — jest najmniejszy z pięciu gatunków. Łososie różowe są identyfikowane przez duże, owalne plamy na plecach i na obu płatach ogona. Podczas tarła samce mają również bardzo wyraźny garb. Mają białe usta z czarną linią dziąseł.
Korzyści płynące ze spożywania dzikiego łososia alaskańskiego
Dziki łosoś alaskański zawiera wiele cennych składników odżywczych. Według badań, spożywanie tłustych ryb raz lub dwa razy w tygodniu, takich jak dziki łosoś alaskański, może nie tylko wydłużyć długość życia o ponad dwa lata, ale także zmniejszyć ryzyko śmierci z powodu chorób układu krążenia o 35 procent.
Wynika to z faktu, że łosoś alaskański jest bogatym źródłem witamin i minerałów, a także chudego białka i kwasów tłuszczowych omega-3. Dodanie łososia do diety może zmniejszyć ryzyko wystąpienia następujących chorób:
Choroba zwyrodnieniowa stawów i/lub osteoporoza |
Depresja |
Nadciśnienie |
Związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej |
Cukrzyca |
Rozwój nowotworów |
Już 3 uncje (ok. 85 gramów) dzikiego łososia alaskańskiego zapewniają 20 procent lub więcej zalecanego dziennego spożycia witamin B6 i B12, a także niacyny, które są niezbędne do metabolizowania białka, węglowodanów i tłuszczów. Witaminy te są potrzebne do syntezy hormonów i neuroprzekaźników, wspomagają funkcje układu nerwowego i pomagają regulować poziom innych składników odżywczych w organizmie.
Dziki łosoś alaskański zapewnia również dobre ilości selenu, magnezu i fosforu. Zarówno fosfor, jak i magnez są niezbędne dla zdrowia kości, a selen pomaga hamować uszkodzenia spowodowane wolnymi rodnikami i zapewnia zdrowie DNA i tkanek.
Uważa się, że kwasy tłuszczowe omega-3 pochodzące z dzikiego łososia alaskańskiego są związane z niższym ryzykiem wysokiego ciśnienia krwi, wysokiego poziomu cholesterolu we krwi, arytmii serca i chorób układu krążenia.
Pamiętaj jednak, że aby czerpać te korzyści, musisz jeść prawdziwego dzikiego łososia alaskańskiego, a nie gorszej jakości łososia hodowlanego.
Łosoś hodowlany kontra dziki łosoś alaskański: jaka jest różnica?
W Stanach Zjednoczonych łosoś jest trzecim najczęściej spożywanym owocem morza w ciągu ostatniej dekady – wyprzedzają go jedynie tuńczyk w puszce i krewetki. Jednak niepokojący jest fakt, że większość łososia sprzedawanego w USA pochodzi z hodowli – zamiast dawać korzyści zdrowotne, spożywanie takiego łososia może mieć poważne negatywne konsekwencje dla zdrowia.
Istnieją trzy szczególne powody, dla których łosoś hodowlany, w porównaniu z dzikim łososiem nie jest zalecany:
• Zawartość składników odżywczych — dziki łosoś alaskański pływa na wolności, gdzie może spożywać naturalny pokarm, który jest dla niego przeznaczony, co oznacza, że jego profil żywieniowy jest bardziej kompletny. Tymczasem łosoś hodowlany jest karmiony nienaturalną paszą złożoną z produktów zbożowych i innych składników. Według Science Line:
„Żyjący w oceanie łosoś zjada wiele małych, swobodnie pływających skorupiaków, takich jak małe krewetki. Te skorupiaki są wypełnione cząsteczkami zwanymi karotenoidami, które pojawiają się jako pigmenty… To właśnie te karotenoidy odpowiadają za czerwonawy kolor łososia, a także różowy kolor flamingów i czerwień gotowanego homara.
Łosoś hodowlany nie jest karmiony skorupiakami. Zamiast tego ryby hodowlane są karmione suchymi granulkami, które wyglądają jak karma dla psów. Według Atlantic Canada Fish Farmers Association, karma dla łososia zawiera takie składniki, jak „mączka sojowa, gluten kukurydziany, mączka rzepakowa, gluten pszenny i produkty uboczne z drobiu”. Karotenoidy, które są niezbędne dla prawidłowego wzrostu łososia, również są dodawane do paszy, aby nadać rybie charakterystyczny kolor”.
Te syntetyczne pokarmy nie są tym, co Matka Natura przeznaczyła do spożycia dla ryb, w wyniku czego zmienia się ich wartość odżywcza. Dowodem na to jest fakt, że poziomy kwasów tłuszczowych omega-3 u łososia hodowlanego są znacznie niższe niż u dzikiego łososia – aż o 50 procent.
Ponadto łosoś hodowlany ma co najmniej pięciokrotnie wyższy poziom kwasów tłuszczowych omega-6 – co powoduje, że zaburzeniu ulega stosunek omega 3:6, powodując spustoszenie w zdrowiu ludzi.
• Zdrowie ryb — podczas gdy dziki łosoś alaskański żyje w swoim naturalnym środowisku, wracając co roku na rodzime tarliska, łosoś hodowlany przez całe życie jest trzymany w zatłoczonych zagrodach, gdzie ma bardzo mało miejsca do poruszania się i aktywności.
Co więcej, zbyt duża liczba ryb w zagrodach powoduje szybkie rozprzestrzenianie się chorób. Ponieważ ryby hodowlane są często hodowane w zagrodach w oceanie, patogeny mogą rozprzestrzeniać się jak pożar i zarażać przepływające niedaleko dzikie ryby.
• Wpływ na środowisko — prawie 99 procent łososia hodowlanego jest hodowane w zagrodach w oceanie. Oznacza to, że nadmiar żywności – wraz ze składnikami GE, pestycydami i antybiotykami – trafia do środowiska.
Pokazuje to dokument pt. „Fillet-Oh-Fish” Nicolasa Daniela. Kurt Oddekalv, szanowany norweski działacz na rzecz ochrony środowiska, uważa, że hodowla łososia szkodzi życiu morskiemu i naraża środowisko oraz ludzi na katastrofę.
W filmie pokazano farmy łososia porozrzucane po norweskich fiordach – a pod nimi 15-metrową warstwę odpadów, pełną bakterii, pestycydów i antybiotyków, niszczącą całe dno morskie.
Jak odróżnić dzikiego łososia alaskańskiego od łososia hodowlanego?
Najlepszy sposób odróżnienia tych dwóch rodzajów ryb jest prosty: użyj oczu i obserwuj mięso. Dziki łosoś sockeye ma jasnoczerwony miąższ, dzięki zawartości astaksantyny, którą otrzymują z naturalnej diety. Tymczasem łosoś hodowlany jest zwykle bladoróżowy.
Ponadto ślady tłuszczu u łososia dzikiego są znacznie cieńsze niż u łososia hodowlanego. Dziki łosoś jest w rzeczywistości bardzo chudy, więc jeśli widzisz łososia, który jest bladoróżowy z szerokimi śladami tłuszczu, to prawdopodobnie jest to ryba hodowlana.
Gdzie kupić dzikiego łososia alaskańskiego?
Możesz kupić łososia w prawie każdym supermarkecie, ale uważaj – nie każdy jest prawdziwą okazją. Łosoś jest często źle oznakowany i według badań, od 70 do 80 procent ryb oznaczonych jako „dzikie” jest faktycznie hodowanych. Nawet restauracje podążają za modą i w menu nazywają łososia „dzikim”, nawet jeśli pochodzi on z hodowli ryb.
Wykazało to badanie przeprowadzone przez grupę Oceana. Naukowcy pobrali 82 próbki łososia oznaczonego jako „dziki” z restauracji i sklepów spożywczych w Nowym Jorku, Chicago, Wirginii i Waszyngtonie. Odkryli, że 43 procent łososia było błędnie oznakowane, a 69 procent rzekomo „dzikiego” łososia było hodowanym łososiem atlantyckim.
Więc jeśli chcesz kupić dzikiego łososia, nie idź bezpośrednio do dużych supermarketów i restauracji. Zamiast tego sprawdź lokalne sklepy ze zdrową żywnością lub znajdź wiarygodnego dostawcę online.
Jednym z przykładów jest firma Vital Choice Wild Seafood and Organics, która oferuje imponującą różnorodność wysokiej jakości produktów z łososia, które mają wysoką zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 i niską zawartość zanieczyszczeń. Oferują także konserwowanego łososia alaskańskiego, który jest tańszą alternatywą dla filetów z łososia.
Ponadto raporty konsumenckie zalecają poszukiwanie łososia i innych owoców morza, które są certyfikowane przez Marine Stewardship Council. Certyfikat MSC gwarantuje, że każdy element procesu produkcyjnego – od zbioru surowców po pakowanie produktu – jest kontrolowany przez MSC i niezależnie kontrolowany w celu potwierdzenia, że spełnia normy zrównoważonego rozwoju.
Dwa oznaczenia, na które powinieneś zwrócić uwagę, to „łosoś alaskański” i „łosoś sockeye”. Łosoś sockeye nie może być hodowany, więc każda ryba sprzedawana pod tą nazwą musiała być dzika. Kolejny dobry zakup to łosoś w puszce z etykietą „Łosoś alaskański”.
Fakty dotyczące wartości odżywczych dzikiego łososia alaskańskiego
Zaufani dostawcy zapewniają dobrą jakość i zrównoważony rozwój swoich produktów. Z pewnością skorzystasz z wielu zalet dzikiego łososia dzięki jego wielu składnikom odżywczym. Poniżej podano właściwości odżywcze dzikiego łososia alaskańskiego:
Fakty dotyczące wartości odżywczych dzikiego łososia alaskańskiego
Porcja: 100 gramów
Kalorie |
168 |
8% |
W tym z tłuszczy |
77,2 |
|
Tłuszcze ogółem |
8,6 g |
13% |
W tym tłuszcze nasycone |
1,5 g |
7% |
W tym tłuszcze trans |
|
|
Cholesterol |
62 mg |
21% |
Sód |
47 mg |
2% |
Węglowodany ogółem |
0 g |
0% |
Błonnik pokarmowy |
0 g |
0% |
Cukier |
0 g |
|
Białko |
21,3 g |
43% |
Wapń 1% |
Żelazo |
3% |
*Procent zalecanego dziennego spożycia (ZDS) obliczono na podstawie diety dostarczającej 2000 kalorii dziennie. Dzienne wartości dla poszczególnych osób mogą być wyższe lub niższe w zależności od ilości spożytych kalorii w ciągu dnia.
Możesz użyć dzikiego łososia alaskańskiego w wielu przepisach
Liczba przepisów wykorzystująca dzikiego łososia jest nieograniczona. W rzeczywistości jest to jedno z najbardziej wszechstronnych źródeł białka, które można zastosować, ponieważ można go smażyć, piec, grillować, gotować, wędzić lub dodawać do burgerów, sałatek czy gulaszu. Jest również wystarczająco aromatyczny, aby nie wymagać wielu ziół. W rzeczywistości niektórzy ludzie używają tylko soli i pieprzu do przyprawienia łososia przed gotowaniem, aby mogli cieszyć się jego delikatnym smakiem.