Według dr. Mercoli
Wydaje się, że dystans społeczny i higiena podczas pandemii COVID-19 mają pewien wpływ na „spłaszczenie krzywej” i spowolnienie rozprzestrzeniania się wirusa. Zastosowanie światła ultrafioletowego (UV) do odkażania obiektów medycznych, sprzętu, a nawet masek ochronnych również wydaje się przydatne.
Jednak COVID-19 nadal będzie się rozprzestrzeniał i obecnie brakuje skutecznych metod leczenia. Właśnie dlatego niektóre badania naukowe dotyczą naturalnego produktu, o którym od dawna wiadomo, że ma działanie przeciwwirusowe – glicyryzyna jest głównym składnikiem aktywnym korzenia lukrecji.
Glicyryzyna była ceniona w starożytnej Arabii i Grecji w leczeniu kaszlu, a w Chinach była stosowana do łagodzenia podrażnienia błon śluzowych. Okazało się, że glicyryzyna jest potężnym środkiem przeciwwirusowym, zwalczającym opryszczkę, HIV, zapalenie wątroby, grypę, zapalenie mózgu i zapalenie płuc, a także mniej znane wirusy, takie jak syncytialny wirus oddechowy, arbowirusy, wirus krowianki i wirus pęcherzykowego zapalenia jamy ustnej.
Skuteczność glicyryzyny w walce z SARS (zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej) powoduje, że naukowcy mają nadzieję, iż ta ważna naturalna substancja może być narzędziem przeciwko COVID-19.
Glicyryzyna ma właściwości lecznicze
Lukrecja kojarzy się z wyciągiem, słodzikiem, a nawet słodyczami takimi jak Good and Plenty, ale w rzeczywistości jest ona złożoną biochemicznie rośliną, która oferuje ważne korzyści medyczne. Według PubChem, bazy danych cząsteczek chemicznych prowadzonej przez Narodowe Centrum Informacji Biotechnologicznej:
„Kwas lukrecjowy jest ekstrahowany z korzenia lukrecji (Glycyrrhiza glabra). Jest to glikozyd triterpenowy z kwasem glicyretynowym, który ma szeroki zakres działań farmakologicznych i biologicznych... potencjalne działanie immunomodulujące, przeciwzapalne, hepato- i neuroochronne oraz przeciwnowotworowe.
Glicyryzyna moduluje niektóre enzymy biorące udział w zapaleniu i stresie oksydacyjnym oraz zmniejsza ilość niektórych prozapalnych mediatorów, chroniąc w ten sposób przed uszkodzeniami wywołanymi przez zapalenie i reaktywne formy tlenu (ROS). Gliceryzyna może również hamować wzrost podatnych komórek nowotworowych”.
Według Botanical Medicine, przeciwzapalne działanie glicyryzyny (GL) może wynikać z supresji cytokin:
„Jako świadectwo właściwości przeciwzapalnych, glicyryzyna łagodziła astmę alergiczną w eksperymentalnym modelu mysim, zwiększała poziomy IL-4 i IL-5, zmniejszała liczbę eozynofilów i poziomy IgE oraz zwiększała poziom całkowitej IgG2a w surowicy.
Wyniki te pokazują, że glicyryzyna zakłóca produkcję IgE, zmniejszając poziom cytokin stymulujących IgE. Łagodzi również zapalenie płuc i hamuje wytwarzanie śluzu u myszy”.
Glicyryzyna działa przeciwko SARS – wirusowi podobnemu do COVID-19
COVID-19, nazywany również SARS-CoV-2, jest bardzo podobny do SARS – koronawirusa, który pojawił się w 2003 roku. Ich genomy są w 79,5% identyczne. Oba wirusy dostają się do ludzkich komórek nabłonkowych poprzez wiązanie z receptorami ACE2.
Pacjenci z SARS otrzymali przeciwwirusowy związek – rybawirynę, ale wykazał on niewielką skuteczność. U pacjentów z SARS i pacjentów z MERS (bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej), który pojawił się 10 lat później, wypróbowywano również kortykosteroidy, ale „nie było dowodów wskazujących na to, że w wyniku tej terapii śmiertelność pacjentów z SARS i MERS została zmniejszona” – stwierdzono w International Journal of Biological Sciences.
Wkrótce po wybuchu SARS, czasopismo medyczne The Lancet opublikowało list naukowy, w którym napisano, że:
„Wybuch SARS uzasadnia poszukiwanie związków przeciwwirusowych do leczenia tej infekcji. Obecnie nie zidentyfikowano żadnego konkretnego leczenia zakażenia koronawirusem SARS. Oceniliśmy potencjał przeciwwirusowy rybawiryny, 6-azaurydyny, pirazofuryny, kwasu mykofenolowego i glicyryzyny wobec dwóch klinicznych izolatów koronawirusa od pacjentów z SARS...
Ze wszystkich przebadanych związków, glicyryzyna była najbardziej skuteczna w hamowaniu replikacji wirusa związanego z SARS. Nasze ustalenia sugerują, że należy ocenić skuteczność glicyryzyny w leczeniu SARS”.
Glicyryzyna wykazuje kilka pozytywnych działań. Według naukowców:
„Oprócz hamowania replikacji wirusa, glicyryzyna hamuje adsorpcję i przenikanie wirusa do komórki – wczesne etapy cyklu replikacji... Glicyryzyna była najbardziej skuteczna, gdy podawano ją zarówno w okresie adsorpcji, jak i po nim...
Glicyryryzyna i jej aglikonowy metabolit – 18β kwas glicyretynowy – zwiększają ekspresję indukowalnej syntazy podtlenku azotu i produkcję podtlenku azotu w makrofagach.
Podtlenek azotu hamuje replikację kilku wirusów – np. japońskiego wirusa zapalenia mózgu, który może być hamowany również przez glicyryzynę. Nasze wstępne wyniki pokazują, że glicyryzyna indukuje syntazę podtlenku azotu w komórkach Vero [komórki stosowane w hodowlach] oraz że replikacja wirusa jest hamowana, gdy do podłoża hodowlanego dodaje się dawcę podtlenku azotu”.
Glicyryzyna może działać inaczej niż inne substancje
Według Journal of General Virology, metoda zatrzymywania replikacji wirusów SARS przez glicyryzynę może różnić się od mechanizmów innych wykorzystywanych metod leczenia:
„W przeciwieństwie do IFN-α i rybawiryny, istnieje niewiele wskazówek na temat przeciwwirusowego mechanizmu działania glicyryryzyny. Nasze dane wskazują, że podobnie jak rybawiryna, glicyryzyna jedynie w umiarkowanym stopniu wpływa na funkcje replikazy koronawirusa.
Jednakże, w przeciwieństwie do rybawiryny, glicyryzyna hamuje replikację SARS-CoV w hodowli tkankowej. Wskazuje to, że glicyryzyna może nie być ukierunkowana na mechanizm replikacji koronawirusa i że możne wywierać działanie przeciwwirusowe, na przykład podczas adsorpcji lub uwalniania wirusa”.
Zatrzymanie replikacji jest szczególnie trudne ze względu na specyfikę wirusa SARS. Według Journal of General Virology:
„Analizy te wykazały, że SARS-CoV-2 przekształca centralne szlaki komórkowe, takie jak translacja, składanie, metabolizm węgla i metabolizm kwasu nukleinowego. Inhibitory małocząsteczkowe atakujące te szlaki zostały przetestowane w testach infekcji komórkowej i zapobiegły replikacji wirusów”.
Zwiększona regulacja tlenku azotu i syntazy tlenku azotu w makrofagach przez glicyryzynę – co zostało odnotowane w The Lancet – może wyjaśniać jej zdolność do zatrzymywania replikacji SARS oraz, miejmy nadzieję, innych koronawirusów, takich jak COVID-19.
Glicyryzyna może być skuteczna przeciwko COVID-19
Niepowodzenie zachodnich farmaceutycznych metod leczenia SARS zwróciło uwagę na tradycyjną medycynę chińską (TCM) – praktykę, w której glicyryzyna jest podstawą. Według International Journal of Biological Sciences:
„Zaczynając od raportów pojedynczych przypadków, serii przypadków, kontrolowanych badań obserwacyjnych i randomizowanych badań klinicznych, przeprowadzono badania kliniczne mające na celu zbadanie wpływu TCM na SARS. Istnieją dość przekonujące dowody potwierdzające pogląd, że TCM ma korzystny wpływ na leczenie lub zapobieganie SARS...
Na przykład, wskaźnik śmiertelności w Hongkongu i Singapurze wynosił około 18%, podczas gdy wskaźnik dla Pekinu początkowo wynosił ponad 52%... Uważa się, że istotna redukcja śmiertelności w Pekinie jest związana ze stosowaniem TCM jako dodatku do konwencjonalnej terapii”.
Podobno, gdy COVID-19 po raz pierwszy pojawił się w Chinach, The Globe i Mail poinformowali, że wielu obywateli zwróciło się ku tradycyjnym metodom leczenia, a eksperci ds. zdrowia zauważyli „znaczące” korzyści z połączenia medycyny chińskiej i zachodniej:
„Dla władz w Wuhan stosowanie tradycyjnej medycyny chińskiej „ma sens”, o ile jest ona połączona z zachodnimi lekami – powiedział Jindrich Cinatl – wirusolog, który jest współautorem badania z 2003 roku [opublikowanego w Lancet]. „W medycynie zachodniej mamy leki, które atakują tylko konkretny cel” – powiedział w wywiadzie. „Dzięki tradycyjnej medycynie chińskiej można zapobiec przenikaniu wirusa do komórek, replikacji wirusa i tak dalej”.
Naukowiec Jakkapong Watcharachaijunta powiedział w wywiadzie dla Thailand Medical News, że glicyryzyna stanowi obiecujące leczenie COVID-19:
„Chociaż nowy wirus 2019-nCov [zmieniono jego nazwę na SARS-CoV-2] jest inną odmianą koronawirusa, jest bardzo zbliżony genetycznie do SARS i może to stanowić ciekawy punkt wyjścia”.
Podczas pandemii rozwój nowych leków nie zawsze jest rozwiązaniem
Ponieważ COVID-19 jest teraz obecny na każdym kontynencie, z wyjątkiem Antarktydy, oczywiste jest, że leczenie jest potrzebne natychmiast, ale zbyt szybkie wprowadzanie nowych leków na rynek może powodować niepożądane skutki uboczne. Komentarz Dereka Lowe, który jest doktorem z chemii organicznej i pracował dla kilku dużych firm farmaceutycznych, wyraża małą nadzieję na uzyskanie pozytywnych wyników testowania istniejących leków lub opracowania zupełnie nowych:
„Program odkrywania leków od zera przeciwko nowemu patogenowi nie jest… trywialnym zadaniem… Wiele takich wysiłków w przeszłości spotkało się z rozczarowaniem, ponieważ zanim zdążono coś wymyślić, minęła epidemia. Remdesivir firmy Gilead został już porzucony jako potencjalna terapia przeciw Eboli.
Musisz mieć na uwadze konkretny cel albo badania fenotypowe. W przypadku tych pierwszych uzyskasz lepszą charakterystykę proteazy wirusowej i bardziej rozbudowane badania przeciwko niej. Dwa inne duże obszary docelowe to wejście wirusa do komórki (które obejmuje białka „otoczki” na powierzchni wirusa i białko ACE2 na komórkach ludzkich) i replikacja wirusa”.
Opracowanie nowego leku przeciwwirusowego wiąże się z wieloma wyzwaniami, a proces ten jest niezwykle złożony i powolny, co oznacza, że nawet jeśli nowy lek okaże się skuteczny, może być za późno, aby go zastosować. Według Lowe’a:
„Badania fenotypowe patogennych wirusów są całkowicie uzasadnione, ale trzeba poświęcić czas i wysiłek na wykonanie analizy; każdy, kto wykonuje taką pracę powie, że złe badanie fenotypowe to całkowita strata czasu”.
Korzyści zdrowotne glicyryzyny są już dostępne
Jedną z zalet glicyryzyny jest to, że ma ona długą historię zastosowania leczniczego i może potencjalnie pomóc potrzebującym znacznie szybciej niż eksperymentalny lek, który jest w fazie testów. Faktem jest, że choroba zakaźna pojawiająca się w dowolnym kraju lub kontynencie może się rozprzestrzeniać szybko i wywołać pandemię.
Według badań antywirusowych epidemia SARS spowodowała większą światową współpracę i raportowanie:
„Jednym efektów współpracy było sformułowanie międzynarodowych przepisów zdrowotnych (IHR) w 2005 roku i ich zaakceptowanie przez World Health Assembly w 2007 roku. IHR wymaga od krajów zgłaszania niezwykłych i niewyjaśnionych wybuchów chorób zakaźnych oraz rozwijania zdolności zdrowia publicznego do wykrywania i reagowania na takie choroby...
SARS i inne współczesne choroby odzwierzęce, takie jak ptasia grypa H5N1, uwidoczniły potrzebę współpracy między osobami odpowiedzialnymi za zdrowie ludzi i zwierząt oraz środowisko.
Doprowadziło to do sformalizowania koncepcji „One Health”, która wspiera efekty współpracy ludzi z wielu dyscyplin w celu osiągnięcia optymalnego zdrowia ludzi, zwierząt i środowiska”.
Odpowiednie organizacje międzynarodowe mają teraz formalne umowy i ramy współpracy, w których mogą koordynować działania w celu oceny ryzyka dotyczącego zwierząt/ludzi/ekosystemów. Udoskonalono również zrozumienie transmisji międzygatunkowej i patogenów odzwierzęcych, które są przyczyną wielu pandemii.
Ponieważ trwa pandemia COVID-19, istnienie naturalnego produktu o znanych korzyściach medycznych i niewielkim ryzyku, takiego jak glicyryzyna, jest dobrą wiadomością.