Według dr. Mercoli
Ostropest plamisty (Silybum marianum) należy do rodziny astrowatych. Ma duży purpurowy kwiat. Pochodzi z regionu śródziemnomorskiego, ale po wprowadzeniu do innych części świata, jest spotykany również w Ameryce Południowej, Ameryce Północnej i Australii Południowej.
Rośliny mogą dorastać do 5 stóp (1,5 m) wysokości i są pokryte kolcami. Ostropest ma długą historię stosowania jako jadalna roślina lecznicza. Najwcześniejsza wzmianka o nim została sporządzona przez Dioskurydesa, który uważał, że jest pomocna w leczeniu ukąszenia węża. Pliniusz Starszy pisał o zastosowaniu ostropestu do wspierania zdrowia wątroby.
W następnych dziesięcioleciach inni również pisali o zastosowaniach ostropestu, w tym zielarz Nicholas Culpepper i lekarze z końca XIX wieku – Harvey Wickes Felter i John Uri Lloyd. Rdzenni Amerykanie używali tej rośliny do leczenia chorób skóry i czyraków. Lekarze homeopatyczni używali nasion do leczenia schorzeń wątroby, takich jak żółtaczka, żylaki i kamienie żółciowe.
W Niemczech leki ziołowe są stosowane i badane pod kierownictwem Niemieckiego Federalnego Instytutu ds. Leków i Urządzeń Medycznych, który jest często nazywany Niemiecką Komisją E. Grupa „zaleca [sylimarynę] do leczenia powodowanych toksynami problemów z wątrobą i marskości wątroby oraz jako leczenie wspomagające w przewlekłych chorobach wątroby”.
Podstawy zalet ostropestu plamistego
Największymi bioaktywnymi składnikami ostropestu są flawonolignany. Związki te mogą modulować szlaki sygnalizacji komórkowej i zmniejszać stan zapalny. Aktywnym składnikiem ostropestu jest sylimaryna, która należy do grupy flawonolignanów, które działają razem i mogą być izolowane z nasion.
Sylimaryna ma kilka właściwości, w tym działanie przeciwutleniające i kilka innych właściwości biologicznych. Do związków zawartych w nasionach należą również sylibiny A i B, izosylibina A i B, sylichrystyna i sylidiamina. Połączenie sylibiny A i B nazywane jest sylibininą.
Terminy ostropest plamisty i sylimaryna są używane zamiennie, chociaż jest to technicznie niedokładne. Badania laboratoryjne wykazały, że sylimaryna może stymulować detoksykację i regenerację tkanki wątroby. W rzeczywistości działanie sylimaryny na wątrobę jest tak duże, że niektórzy naukowcy nazwali ją „najbardziej potencjalnym lekiem do leczenia prawie wszystkich rodzajów chorób wątroby”.
Rola ostropestu w nowotworzeniu
Ostropest stabilizuje błony komórkowe i hamuje rozwój niektórych nowotworów. W niektórych przypadkach stwierdzono, że potencjalnie może zwiększać skuteczność określonych leków chemioterapeutycznych, chroniąc jednocześnie wątrobę. Ponieważ leki te mogą być toksyczne dla wątroby, znalezienie sposobu ochrony funkcji wątroby podczas chemioterapii może pomóc poprawić zdrowie pacjenta.
Naukowcy odkryli również, że sylimaryna pomaga chronić wątrobę przed stresem oksydacyjnym powodowanym przez reaktywne formy tlenu i cytokiny. W badaniu z udziałem dzieci leczonych z powodu ostrej białaczki limfoblastycznej naukowcy podzielili uczestników na dwie grupy – jedna otrzymywała sylimarynę w trzech podzielonych dawkach przez tydzień po każdej dawce metotreksatu, a druga grupa otrzymywała placebo.
Przed rozpoczęciem badań nie było istotnej różnicy w czynności wątroby i nerek u dzieci. Po chemioterapii grupa otrzymująca sylimarynę wykazała poprawę czynności wątroby i nerek.
Sylibinina jest jednym ze składników sylimaryny. Wykazano, że ma znaczący wpływ na różne złośliwe nowotwory. W jednym z badań wykazano zdolność tego związku do inhibicji dwóch szlaków, co spowodowało zahamowanie wzrostu komórek rakowych.
W innym badaniu laboratoryjnym, komórki raka sutka zależnego od estrogenu hodowano i traktowano sylimaryną, doksorubicyną lub kombinacją doksorubicyny i sylimaryny. Naukowcy odkryli, że sylimaryna synergistycznie działa z doksorubicyną – środekiem chemioterapeutycznym stosowanym w leczeniu raka piersi.
Ale to nie znaczy, że sylimaryna powinna być przyjmowana automatycznie jako uzupełnienie wszystkich metod leczenia raka, ponieważ może negatywnie oddziaływać z niektórymi środkami chemioterapeutycznymi. Na przykład, ponieważ sylimaryna ma działanie estrogenne, może przeciwdziałać inhibitorom hormonów podawanym w przypadku hormonozależnego raka piersi. Dlatego przed zastosowaniem sylimaryny w połączeniu z leczeniem przeciwnowotworowym zawsze należy najpierw skonsultować się z lekarzem.
Obecnie ostropest można kupić jako suplement diety. Jednak Siteman Cancer Center ostrzega, że przyjmowanie suplementu może spowodować kilka niepożądanych skutków ubocznych. Na przykład, niektóre działania niepożądane mogą obejmować anoreksję, zaburzenia żołądkowo-jelitowe i nudności. Jak wcześniej wspomniano, zachowaj ostrożność w przypadku stosowania środków chemioterapeutycznych.
Ostropest wspiera zdrowie i regenerację wątroby
W badaniach laboratoryjnych i badaniach na modelach zwierzęcych, sylimaryna wykazała zdolność zapobiegania lub zmniejszania uszkodzenia wątroby po ekspozycji na niektóre toksyny, w tym paracetamol i Amanita phalloides – rodzaj trujących grzybów. Jednak w badaniach na ludziach dotyczących korzystnego wpływu ostropestu plamistego na wątrobę, niektóre dane nie są jednoznaczne.
Na przykład, niektóre badania nie wykazały żadnych korzyści na poparcie stosowania ostropestu plamistego w przewlekłym wirusowym zapaleniu wątroby typu C lub niealkoholowej stłuszczeniowej chorobie wątroby (NAFLD). Z drugiej strony, w co najmniej jednym badaniu na zwierzętach naukowcy połączyli taurynę i sylimarynę i stwierdzili, że razem mogą skutecznie zmniejszyć zarówno akumulację lipidów w wątrobie, jak i insulinooporność.
Działanie przeciwwirusowe zostało udokumentowane dożylnym stosowaniem sylibininy przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu C. W jednym opisie przypadku osoby, która była zarażona zarówno wirusem zapalenia wątroby typu C, jak i HIV, wykazano, że dwa tygodnie dożylnego podawania sylibininy usunęło zarówno wirusa zapalenia wątroby typu C, jak i HIV.
W Caspian Journal of Internal Medicine napisano również, że sylimaryna działa przeciwko niealkoholowemu stłuszczeniu wątroby (NASH) – bardziej zaawansowanej formie NAFLD. Może również pomóc złagodzić marskość wątroby i poprawić czynność wątroby.
Dane opublikowane w European Review for Medical and Pharmacological Sciences potwierdzają odkrycie, że leczenie sylimaryną i witaminą E może pomóc pacjentom z NAFLD. Zespół badawczy stwierdził:
„Sylimaryna może być ważną opcją terapeutyczną, szczególnie gdy inne leki nie są wskazane lub zawiodły, lub jako leczenie uzupełniające dla innych programów terapeutycznych”.
Sylimaryna chroni wątrobę przed niektórymi truciznami
W badaniu z udziałem zwierząt sylimaryna wykazała zdolność ochrony wątroby przed ostrym zatruciem alkoholem (hepatotoksyczność wywołana alkoholem). Jak już wspomniano, może również dawać nadzieję tym, którzy przypadkowo spożyli muchomora sromotnikowego.
Aby dać wyobrażenie o tym, jak śmiertelny jest muchomor sromotnikowy, jeden wystarczy, aby zabić zdrowego dorosłego człowieka, a jego związki są wyjątkowo stabilne. Oznacza to, że moczenie, gotowanie lub suszenie nie usuwa trucizny z grzyba. Objawy zaczynają się 6 do 16 godzin po spożyciu, w zależności od tego, jaką ilość spożyto i jaki stan zdrowia miała osoba, która go zjadła.
Objawy zaczynają się od bólu brzucha, wymiotów i biegunki trwających od jednego do dwóch dni. W ciągu dwóch do trzech dni osoba wydaje się, jakby wyzdrowiała. Po tym następuje faza terminalna, w której bólowi brzucha, wymiotom i biegunce towarzyszą objawy uszkodzenia wątroby, które następnie prowadzą do śmierci.
Przegląd opublikowany w Lancet Oncology sugeruje, że sylimaryna podawana dożylnie może uratować życie osobie zatrutej muchomorem sromotnikowym:
„Przegląd obejmujący ponad 2000 pacjentów zatrutych muchomorem sromotnikowym w Europie i Ameryce Północnej sugerował, że dożylne podanie sylibiny była najskuteczniejszą dostępną terapią przeciw toksynie grzyba”.
Więcej właściwości prozdrowotnych ostropestu plamistego
Ostropest może również zwiększyć produkcję mleka u matek karmiących. W przeszłości sylimarynę stosowano do poprawy produkcji mleka u krów mlecznych. W przypadku ludzi, jedna grupa badawcza przeprowadziła badanie w celu oceny wpływu, jaki ostropest może mieć na kobiety po porodzie. Badanie objęło 50 zdrowych kobiet, którym podawano sylimarynę przez 63 dni. Pod koniec badania naukowcy odkryli, że produkcja mleka wzrosła o 85,94%.
Była to ilość znacznie wyższa niż w grupie otrzymującej placebo, w której produkcja mleka wzrosła o 32,09%. Żadna z uczestniczek nie przerwała badania i nie zgłoszono żądnych działań niepożądanych.
Ostropest ma również działanie przeciwbakteryjne: dane wykazały, że może on hamować wzrost bakterii i tworzenie się biofilmu. W badaniu opublikowanym w czasopiśmie Journal of Clinical Immunology naukowcy ocenili działanie sylimaryny i stwierdzili, że może ona zmniejszać żywotność biofilmu. Wykazuje działanie przeciwbakteryjne wobec standardowych szczepów bakteryjnych.
Naukowcy uważają, że działanie przeciwzapalne ostropestu plamistego może częściowo wynikać z dwufazowego procesu, podobnego do mechanizmu działania kurkuminy i galusanu epigallokatechiny (EGCG), który jest przeciwutleniaczem występującym w zielonej herbacie. W pierwszej fazie następuje wzrost ekspresji genów związanych ze stresem komórkowym. Druga faza obejmuje dłuższe hamowanie ekspresji genów i zapalnych szlaków sygnałowych.
Sylimaryna aktywuje kinazę białkową aktywowaną AMP (AMPK), która jest enzymem nazywanym „głównym metabolicznym przełącznikiem”. Wynika to z faktu, że AMPK odgrywa ważną rolę w regulacji metabolizmu.
Sylimaryna hamuje również ssaczy cel rapamycyny (mTor), co jest korzystne, ponieważ jego aktywacja zwiększa ryzyko raka. Historycznie ostropest plamisty był stosowany w leczeniu osób cierpiących na zaburzenia psychiczne. Ostatnio stwierdzono, że sylimaryna ma działanie neuroprotekcyjne i może pomóc w rozwiązaniu problemu utraty pamięci wywołanej stresem oksydacyjnym.
Wpływ na układ neurologiczny i poziom cukru we krwi
Do testowania wpływu sylimaryny na chorobę Alzheimera, chorobę Parkinsona i niedokrwienie mózgu zastosowano modele zwierzęce. W każdym badaniu naukowcy stwierdzili, że badane zwierzęta skorzystały ze stosowania suplementacji poprzez zmniejszenie skutków choroby.
Niestety istnieje niewiele, jeśli w ogóle, badań dotyczących tego, czy sylimaryna może być również przydatna w leczeniu innych chorób neurologicznych, takich jak choroba Hungtingtona, stwardnienie zanikowe boczne (ALS) i stwardnienie rozsiane.
Ostropest wpływa na poziom cukru we krwi. Przyjmowanie go codziennie może obniżyć poziom hemoglobiny A1c, co oznacza, że osoby z cukrzycą typu 2 i osoby przyjmujące insulinę powinny zachować szczególną ostrożność, ponieważ może to spowodować zbyt duży spadek cukru we krwi (hipoglikemię).
Uważaj, jeśli sadzisz ostropest w ogrodzie
Zanim posadzisz ostropest plamisty w swoim ogrodzie, musisz wiedzieć, że to bardzo inwazyjny, szybko rozprzestrzeniający się chwast. Możesz nie mieć nic przeciwko, aby mieć go w swoim ogródku, ale roślina szybko się rozsiewa. Oznacza to, że prawdopodobnie trafi również na podwórko sąsiada.
Ostropest jest również toksyczny dla zwierząt gospodarskich, więc nie sadź go na zewnątrz, jeśli w pobliżu są pasące się zwierzęta. Przystosował się wzrostu niemal wszędzie, nawet na glebie niskiej jakości. Idealnie nasiona powinny być sadzone w miejscu, w którym jest pełne słońce. Gdy kwiaty zaczną wysychać, będą gotowe do zbioru.
Wyjmij kwiaty z rośliny i umieść je w papierowej torbie. Przechowuj torbę w suchym miejscu, aby umożliwić wyschnięcie główek kwiatowych. Gdy wilgoć zniknie, potrząśnij torbą, aby oddzielić nasiona od główki kwiatu. Nasiona najlepiej przechowywać w suchym, szczelnym pojemniku. Wyjmij je dopiero wtedy, gdy będziesz gotowy do ich użycia.
Istnieje kilka sposobów włączenia nasion ostropestu do diety. Można je sproszkować w młynku do kawy i posypać nimi sałatkę, dodać do koktajli lub surowego soku. Możesz również użyć nasion do zrobienia własnej herbaty.