Główna zaleta niacyny (witaminy B3)

Sprawdzone fakty
niacyna

W skrócie -

  • Niacyna odgrywa ważną rolę w fotoprotekcji przed wpływem promieniowania UV na uszkodzenia DNA i stres oksydacyjny oraz pomaga chronić przed rosnącą zachorowalnością na raka skóry
  • Niektóre badania wykazały również długoterminowe korzyści z przyjmowania niacyny, które zmniejszają ryzyko śmiertelności z wszystkich przyczyn
  • Witaminy z grupy B wspomagają układ odpornościowy. B3 jest prekursorem NAD i może pomóc w zapobieganiu niektórym z najgorszych skutków COVID-19 spowodowanych burzami cytokin i bradykininy
  • Postaraj się uzyskać witaminę B3 z pożywienia; suplementy zawierające wysokie dawki niacyny mogą wywołać skutki uboczne, takie jak zaczerwienienie i mrowienie skóry. Chociaż irytujące, jest to nieszkodliwe

Według dr. Mercoli

Niacyna, zwana również witaminą B3, jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, która naturalnie występuje w żywności. Często jest też dodawana do przetworzonej żywności i można ją kupić w formie suplementu. Niacyna odgrywa kluczową rolę w ponad 400 enzymach, a jedno z badań sugeruje, że dieta bogata w niacynę może chronić skórę przed promieniowaniem ultrafioletowym (UV).

Ciężki niedobór niacyny zwany pelagrą jest chorobą śmiertelną. Chociaż pelagra była powszechna na początku XX wieku, jest rzadkością w populacjach uprzemysłowionych, w których większość przetworzonej żywności jest wzbogacana niacyną. Obecnie pelagra jest ograniczona do osób żyjących w ubóstwie, których dieta jest uboga w niacynę i białko.

Dla tej choroby charakterystyczne są cztery etapy: biegunka, zapalenie skóry, demencja i śmierć. Do objawów należą brązowe przebarwienia skóry wystawionej na działanie promieni słonecznych, jaskrawoczerwony język, wymioty, zaparcia i/lub biegunka. Objawy neurologiczne obejmują bóle głowy, zmęczenie, utratę pamięci i depresję.

Bez leczenia choroba postępuje, aż chory zacznie przejawiać zachowania paranoidalne i samobójcze z omamami wzrokowymi i słuchowymi, po czym umiera. Chociaż niedobór niacyny jest rzadki w krajach uprzemysłowionych, jeśli wystąpi, przyczynia się do kilku jednostek chorobowych. Naukowcy odkryli, że:

„Korzyści przyjmowania suplementu niacyny zaobserwowano w eksperymentalnych modelach raka, chorób układu krążenia, zdrowia skóry, zdrowia psychicznego i oksydacyjnego uszkodzenia płuc”.

Niacyna chroni skórę przed promieniowaniem UV

Istnieją trzy główne formy niacyny, które są dietetycznymi prekursorami dinukleotydu nikotynamidoadeninowego (NAD). Są to: rybozyd nikotynamidu, kwas nikotynowy i nikotynamid. Naukowcy z Włoch badali komórki nowotworów skóry innych niż czerniak i wystawiali je na działanie różnych dawek nikotynamidu przez 48, 24 i 18 godzin, po czym komórki wystawiono na działanie światła UV.

Badania laboratoryjne wykazały, że komórki, które były wstępnie traktowane nikotynamidem, były chronione przed stresem oksydacyjnym, w tym uszkodzeniem DNA przez promieniowanie ultrafioletowe. Ponadto dane wykazały, że niacyna zmniejsza miejscowe zapalenie i produkcję reaktywnych form tlenu. Laura Camillo, która brała udział w badaniu, skomentowała wyniki w komunikacie prasowym:

„Nasze badanie wskazuje, że zwiększenie spożycia witaminy B3, która jest łatwo dostępna w codziennej diecie, chroni skórę przed niektórymi skutkami ekspozycji na promieniowanie UV, potencjalnie zmniejszając częstość występowania raka skóry innego niż czerniak. Jednak działanie ochronne witaminy B3 jest krótkotrwałe, dlatego należy ją spożyć nie później niż 24 do 48 godzin przed ekspozycją na słońce”.

Obecne badanie laboratoryjne potwierdziło wyniki z poprzednich badań. W modelu zwierzęcym nikotynamid pomagał zapobiegać fotokarcynogenezie i chronił skórę przed promieniowaniem UVA i UVB. Naukowcy zbadali również wpływ przyjmowania nikotynamidu w postaci suplementu dwa razy dziennie w badaniu z udziałem osób z rogowaceniem słonecznym, które jest prekursorem raka skóry.

Przyjmowanie suplementu nikotynamidu przez dwa i cztery miesiące spowodowało zmniejszenie rogowacenia słonecznego o 35% w porównaniu z placebo. Wyniki zaprezentowano na 41. dorocznym spotkaniu European Society for Dermatological Research w 2011 roku.

W artykule opublikowanym w American Health & Drug Benefits, opisano badanie dotyczące stosowania doustnego nikotynamidu u osób z wysokim ryzykiem raka skóry. Dane wykazały, że po roku przyjmowania suplementu niacyny częstość nowych rozpoznań raka podstawnokomórkowego i płaskonabłonkowego spadła o 23% w porównaniu do grupy otrzymującej placebo.

Niacyna obniżyła również ryzyko wystąpienia rogowacenia słonecznego u uczestników badania. Oszacowano, że stosowanie tego niedrogiego suplementu może obniżyć koszty opieki zdrowotnej o około 4,8 miliona dolarów rocznie. Badacze podkreślili, że wyniki dotyczyły osób, u których w przeszłości zdiagnozowano raka skóry i mogą nie mieć zastosowania w innych populacjach.

Ponadto naukowcy są przekonani, że witamina B3 może być stosowana profilaktycznie, a nie jako leczenie. Główny badacz z University of Sydney ostrzegł, że profilaktyka nie zastępuje rutynowej pielęgnacji i badań skóry:

„Ta forma profilaktyki jest bezpieczna i niedroga, kosztuje około 10 dolarów miesięcznie i jest szeroko dostępna. Jest gotowa do natychmiastowego zastosowania przez pacjentów wysokiego ryzyka z historią raka skóry. To nowa szansa na zapobieganie rakowi skóry”.

Rośnie częstość występowania raka skóry

Około 20% osób mieszkających w USA będzie miało raka skóry w wieku 70 lat. Eksperci szacują, że codziennie rak skóry jest diagnozowany u prawie 9 500 osób w Stanach Zjednoczonych. Istnieją cztery główne typy raka skóry, w tym rak podstawnokomórkowy, rak płaskonabłonkowy, rak z komórek Merkla i czerniak.

Niemal 80% przypadków nowotworów skóry niebędących czerniakami stanową odmiany raka podstawnokomórkowego, które częściej rozwijają się na głowie i szyi. Te typy raka rosną powoli i rzadko się rozprzestrzeniają. Prawie 20% stanowi rak płaskonabłonkowy, najczęściej występujący na obszarach skóry, które zostały poparzone, wystawione na promieniowanie rentgenowskie lub uszkodzone chemikaliami. Rak z komórek Merkla jest rzadką i bardzo agresywną postacią nowotworów skóry.

Eksperci szacują, że każdego roku w Stanach Zjednoczonych czerniak inwazyjny jest diagnozowany u 100 000 dorosłych osób. Jest to piąty najczęściej występujący nowotwór, który może rozwinąć się u każdej osoby w każdym wieku. Od 1982 do 2011 roku częstość występowania czerniaka w Stanach Zjednoczonych podwoiła się. Od tego czasu liczba zdiagnozowanych osób stale rośnie.

Długoterminowe korzyści dla serca wynikające z przyjmowania niacyny

Kwas nikotynowy jest stosowany od ponad 40 lat w celu kontrolowania dyslipidemii. W uważnie monitorowanych badaniach przyjmowanie suplementów z kwasem nikotynowym w dawce od 1000 do 2000 miligramów (mg) powodowało zwiększenie poziomu cholesterolu HDL i obniżenie LDL. Jednak tak wysokie dawki mogą powodować skutki uboczne.

Niektóre badania kliniczne wykazały, że pacjenci leczeni niacyną mają mniejszą liczbę zdarzeń sercowo-naczyniowych i mniejsze ryzyko zgonu. Wyniki innych badań nie były tak pozytywne. Po przeglądzie literatury amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków stwierdziła:

„…Dowody naukowe nie potwierdzają wniosku, że farmakologicznie wywołane obniżenie poziomu trójglicerydów i / lub wzrost poziomu cholesterolu HDL u pacjentów leczonych statynami skutkuje zmniejszeniem ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych”.

Jak napisałem wcześniej, to związek między HDL, LDL i trójglicerydami jest ważniejszym czynnikiem prognostycznym zdrowia serca, a nie ich bezwzględne stężenia. Oznacza to, że FDA popiera obniżenie poziomu cholesterolu LDL za pomocą niebezpiecznych statyn, ale sugeruje również, że zmiana poziomu HDL i trójglicerydów za pomocą niedrogiego i bezpiecznego suplementu nie miałaby wpływu na zdrowie serca.

W badaniu opublikowanym w Journal of the American College of Cardiology, naukowcy ocenili dane z lat 1966-1975, przyglądając się skuteczności i bezpieczeństwu pięciu leków w populacji 8341 mężczyzn.

Stosowanie dwóch leków przerwano na początku badania z powodu działań niepożądanych. Leczenie niacyną wykazało niewielkie korzyści w zmniejszeniu liczby zawałów serca, ale nie zmniejszyło śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny. Jednak badacze kontynuowali to badanie 15 lat później, prawie dziewięć lat po tym, jak uczestnicy przestali stosować interwencje.

Okazało się, że śmiertelność z jakiejkolwiek przyczyny w grupie interwencyjnej i grupie placebo była podobna w przypadku wszystkich zastosowanych leków oprócz niacyny. Dziewięć lat po tym, jak uczestnicy przestali przyjmować niacynę, nadal miała ona pozytywny wpływ na ich zdrowie, obniżając śmiertelność z jakiejkolwiek przyczyny o 11% w porównaniu z grupą placebo.

Witaminy z grupy B mogą obniżać ryzyko najgorszych powikłań COVID

Niedawno sprawdzałem, jaką rolę w leczeniu COVID-19 odgrywają składniki odżywcze, takie jak witamina C i D. Jedna z publikacji podkreśliła również potencjalną wartość witamin z grupy B. Artykuł powstał w ramach międzynarodowej współpracy naukowców z Uniwersytetu Oksfordzkiego, Uniwersytetu Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Uniwersytetu w Melbourne w Australii.

Chociaż nie ma badań oceniających skuteczność witamin z grupy B u pacjentów z COVID-19, naukowcy opowiadają się za badaniem grupy witamin, podkreślając ich znaczenie dla układu odpornościowego i funkcji immunologicznych. Artykuł nie sugeruje, że witaminy z grupy B mogą same zapobiegać lub leczyć COVID-19.

Jednak naukowcy w wielu badaniach zaobserwowali, że witamina lub suplement diety nie działa samodzielnie, ale współdziała z innymi składnikami odżywczymi. COVID-19 jest niebezpieczny dla osób z chorobami przewlekłymi i osób starszych, ponieważ wywołuje nadmierną aktywację układu odpornościowego oraz burzę cytokin i nadprodukcję bradykininy.

Niacyna i nikotynamid są ważne dla zdrowia układu odpornościowego, ponieważ są prekursorami NAD+. Jest to kluczowa cząsteczka sygnałowa, której poziom naturalnie spada wraz z wiekiem. Według Davida Sinclaira z Harvard Medical School, wyższe poziomy inflammasomów NLRP3 są odpowiedzialne za burzę cytokin - wpływa na to ma poziom NAD+.

Niacyna jest budulcem NAD i NADP. Ten składnik jest niezbędny podczas zwalczania stanów zapalnych, takich jak te, które występują podczas infekcji wirusowej, takiej jak COVID-19. Naukowcy opowiadający się za badaniami nad witaminami z grupy B wyjaśniają:

„NAD+ jest uwalniany we wczesnych stadiach zapalenia i ma właściwości immunomodulujące, znane z obniżania prozapalnych cytokin, IL-1β, IL-6 i TNF-α.

Najnowsze dowody wskazują, że celowanie w IL-6 może pomóc w kontrolowaniu burzy zapalnej u pacjentów z COVID-19. Ponadto niacyna zmniejsza naciekanie neutrofili i wykazuje działanie przeciwzapalne u pacjentów z urazem płuc wywołanym przez respirator…

Ponadto nikotynamid ogranicza replikację wirusów (wirusa krowianki, ludzkiego wirusa niedoboru odporności, enterowirusów, wirusa zapalenia wątroby typu B) i wzmacnia mechanizmy obronne organizmu. Biorąc pod uwagę rolę niacyny w ochronie płuc i wzmacnianiu odporności, może być stosowana jako leczenie wspomagające u pacjentów z COVID-19”.

Uważaj na wysypkę spowodowaną nadmiernym spożyciem niacyny

Niacynę można znaleźć w wielu różnych produktach spożywczych, w tym w żywności pochodzenia zwierzęcego, takiej jak drób, wołowina i ryby oraz orzechy i zboża. Wiele przetworzonych produktów, takich jak pieczywo, płatki zbożowe i preparaty dla niemowląt, jest wzbogaconych w witaminy, w tym w niacynę.

Jednym z największych źródeł witaminy B3 jest ekologiczna wątroba wołowa. Pół szklanki posiekanej cebuli zawiera 0,1 mg niacyny na porcję. Do innych bogatych źródeł niacyny należą: brązowy ryż, wołowina, wieprzowina i łosoś.

Jeśli rozważasz stosowanie suplementu niacyny, pamiętaj, że jednym z częstych skutków ubocznych jest wysypka. Dzieje się tak najczęściej, gdy witamina jest przyjmowana w dużych dawkach i zwykle tylko w przypadku stosowania kwasu nikotynowego. Niacynamid zwykle nie wywołuje wysypki, ale nie ma również takiego samego wpływu na poziom cholesterolu.

Wysypka nie występuje, gdy spożywasz pokarmy bogate w niacynę. Stan ten charakteryzuje się uczuciem pieczenia lub mrowienia w klatce piersiowej, na szyi i twarzy. Skóra może być ciepła w dotyku i zaczerwieniona. W przypadku niektórych osób już 50 mg suplementu może wywołać taką reakcję.

Chociaż wysypka jest irytująca, a czasami alarmująca, niemniej jednak jest nieszkodliwa. Niektórzy eksperci uważają, że stosowanie suplementu o przedłużonym uwalnianiu, przyjmowanie go z posiłkami lub picie dużej ilości płynów może zmniejszyć ryzyko wystąpienia zaczerwienienia. Przyjmowanie mniejszych dawek rozłożonych w ciągu dnia również może zmniejszyć potencjał wystąpienia reakcji.