Co warto wiedzieć o dyniach?

Według dr. Mercoli

Być może od dzieciństwa lubiłeś jesień, nie mogąc się doczekać nowych i ekscytujących rzeczy związanych z tą porą roku. Każdej jesieni dzieci wracają do szkoły, spotykają się ze znajomymi i zaczynają wyczekiwać okresu świątecznego. Jednym z owoców ściśle kojarzonych z jesienią jest dynia.

Od ciasta dyniowego po latte z przyprawą dyniową i lampiony z dyni – większości ludzi jesień prawdopodobnie kojarzy się z jakimś rodzajem dyni. Kathryn Lively – profesor socjologii w Dartmouth College – rozmawiała z reporterem z The Huffington Post na temat oczekiwań dzieci i tego, jak warunkuje to wzorzec reakcji, który często przenosi się w dorosłość.

Jesień jest strukturalnym punktem orientacyjnym, ponieważ znaczące daty pomagają w postrzeganiu upływu czasu. Na przykład, tak jak 1 stycznia jest punktem zwrotnym związanym z rozwojem osobistym i celami rozwojowymi, jesień może być okresem, w którym Twoje oczekiwania zaczną rosnąć i będziesz zmotywowany do nauki nowych umiejętności lub zmiany zachowań.

Licencjonowany psycholog i profesor na Uniwersytecie Chapman, dr Amy Jane Griffiths, stwierdziła: „Wszyscy pragniemy komfortu i bezpieczeństwa, które wiążą się z tradycją i przewidywalnością”. Wielu z nas ma tradycje i wydarzenia związane z jesienią, podczas gdy inni mogą obawiać się zmiany koloru i opadania liści oraz innych oznak nadchodzącej zimy.

Jakiego koloru są dynie?

Wiele osób interesuje się nauką stojącą za przewidywaniem jesiennej pogody, lubi jesienne owoce i warzywa lub ma nadzieję na obejrzenie dobrego filmu pod kocem w chłodne jesienne wieczory. Ale wciąż może być trudno wyjaśnić, jak ogromna liczba ludzi kupuje dynie każdej jesieni. Illinois w Stanach Zjednoczonych jest największym producentem okrągłej dyni – każdego roku uprawia się tam dwa razy więcej dyni niż w pozostałych pięciu stanach o największej produkcji.

Chociaż zwyczajowo nazywana jest warzywem, tak naprawdę dynia to owoc, który jest znany zarówno ze swojego zastosowania w kuchni, jak i wartości dekoracyjnej. Mary Liz Wright z University of Illinois Extension, nie zaleca używania typowej dyni, z której wykonuje się lampiony, w jesiennych przepisach.

Istnieją dwa różne rodzaje gatunków dyni. Pierwszy został stworzony pod kątem rozmiaru, struktury i koloru, aby podkreślić jesienny wystrój. Drugi jest uprawiany pod kątem konsystencji, smaku i tekstury miąższu. Dynie, które są uprawiane dla smaku, mają brązową skórkę i jasnopomarańczowy miąższ.

Bardziej przypominają kształtem kabaczek niż zaokrąglony kontur ozdobnych dyń. Nathan Johanning z University of Illinois Extension, opowiadał o jesiennych zbiorach w 2020 roku i agroturystyce, podając informację, że w jeden weekend jedną z farm w Illinois odwiedziło 5000 turystów.

Jeśli planujesz wykorzystać miąższ dyni, Wright poleca je ugotować i zamrozić, ponieważ puszkowanie dyni nie jest zalecane. W przypadku gęstego miąższu, jego środek może nie nagrzewać się wystarczająco, aby zapobiec rozwojowi zatrucia jadem kiełbasianym, czego można uniknąć, najpierw gotując, a następnie zamrażając dynię.

Pożywne i pyszne dynie

Jak zobaczysz w tym krótkim filmie, jedzenie dyni i pestek dyni ma wiele zalet zdrowotnych. Chociaż możesz je kupić w sklepie przez cały rok, rozważ uprawę dyni w swoim ogródku, ponieważ prawie każdą część tej rośliny można zjeść. Otrzymasz owoc wolny od toksyn, z którego jesienią możesz zebrać pestki oraz ugotować miąższ dyni.

Suszone pestki dyni są bogate w zdrowe tłuszcze i kwasy tłuszczowe omega-3, cynk, wapń, żelazo i szereg innych fitozwiązków. Po wysuszeniu i wyłuskaniu, pestki dyni mają zaledwie 180 kalorii w jednej czwartej filiżanki. Zawierają również mangan, fosfor, miedź i magnez.

Ludzie używali ekstraktu i olejku z pestek dyni w leczeniu łagodnego przerostu gruczołu krokowego. Jest to powiększenie gruczołu krokowego, które może reagować na składniki odżywcze zawarte w pestkach dyni. Ponieważ większość badań dotyczyła ekstraktów lub olejów z pestek dyni, nie można ekstrapolować tych danych na spożywanie pestek dyni.

1 szklanka ugotowanego miąższu dyni zawiera tylko 49 kalorii. Jest bogaty w ryboflawinę oraz witaminy A, C i E. Bogaty pomarańczowy kolor wskazuje na wysoki poziom beta-karotenów i przeciwutleniaczy, których organizm używa do neutralizacji wolnych rodników.

Wysoki poziom witaminy A i C ma pozytywny wpływ na układ odpornościowy i jest głównym źródłem luteiny i zeaksantyny, które wspierają zdrowie wzroku. Wysoki poziom potasu, witaminy C i błonnika wiąże się z korzyściami dla układu sercowo-naczyniowego.

Na przykład, w jednym z przeglądów literatury stwierdzono odwrotną zależność między potasem a ryzykiem udaru. Inne badanie wykazało, że osoby z wyższym poziomem spożycia potasu miały mniejsze ryzyko wysokiego ciśnienia krwi. Poziom beta-karotenu, witaminy A i witaminy C przyczynia się do zdrowej skóry, produkcji kolagenu i ochrony przed uszkodzeniem skóry przez promienie ultrafioletowe.

Spożywanie pestek dyni może zmniejszyć ryzyko wystąpienia kamieni nerkowych

Oprócz wymienionych powyżej korzyści zdrowotnych, pestki dyni mają specjalną supermoc: chronią nerki, zmniejszając ryzyko tworzenia się kryształów szczawianu wapnia, znanych jako kamienie nerkowe. Istnieją cztery rodzaje kamieni nerkowych, które mogą się tworzyć, w tym kamienie wapniowe, struwitowe, moczowe i cystynowe. Spośród nich najczęstsze są kamienie ze szczawianu wapnia.

Prawie 80% tworzących się kamieni wapniowych to szczawian wapnia. Manipulując składem chemicznym moczu poprzez przyjmowanie pokarmów, możesz zapobiec tworzeniu się kamieni wapniowych. Głównymi czynnikami ryzyka dla powstawania kryształów ze szczawianu wapnia są hiperkalciuria i hiperoksaluria.

Do dietetycznych czynników zwiększających ryzyko powstawania kamieni szczawianu wapnia należą chroniczne odwodnienie i dieta bogata w białko, szczawiany, sód i cukier. Osoby z określonymi zaburzeniami trawienia, takimi jak nieswoiste zapalenie jelit, również mogą być bardziej narażone na wystąpienie kamieni nerkowych ze szczawianu wapnia. Szczawiany można znaleźć w niżej wymienionych produktach:

W jednym z badań oceniano wpływ spożywania nasion dyni na zmianę składu chemicznego moczu uczestników badania i zmniejszenie ryzyka tworzenia się kryształów szczawianu wapnia. Badanie objęło 20 chłopców z prowincji Ubol w Tajlandii, gdzie występowanie kamieni nerkowych jest bardzo częste.

Na początku badania, przed jakąkolwiek interwencją przetestowano mocz uczestników badania, który później służył jako kontrola. Podczas dwóch okresów interwencji, uczestnicy badania otrzymywali suplement szczawianowy i pestki dyni lub suplement ortofosforanowy. Badanie chemiczne moczu uczestników przeprowadzano przed i po każdej interwencji.

Wyniki badania wykazały, że w wyniku przyjmowania suplementu z pestkami dyni skład chemiczny moczu uległ poprawie, a ryzyko tworzenia się kryształów szczawianu wapnia było najniższe. Naukowcy odkryli, że wysoki poziom fosforu w pestkach dyni może być „potencjalnym środkiem obniżającym ryzyko kamicy”.

Mieszanka przypraw dyniowych wywołuje reakcję emocjonalną

Zapachy kojarzone z ciastem dyniowym nie pochodzą wyłącznie z dyni, ale raczej z połączenia cynamonu, gałki muszkatołowej i goździków, które są tradycyjnymi przyprawami używanymi w tym cieście. Ta kombinacja zapachów może wywołać silną reakcję emocjonalną w mózgu, co powoduje przypomnienie doświadczeń związanych z tym zapachem.

Emocjonalna reakcja, którą generują zapachy, ma wpływ na decyzję o polubieniu czegoś lub niechęci. Zmysł węchu i pamięć są ze sobą ściśle powiązane, ponieważ zapachy przemieszczają się z układu limbicznego przez ciało migdałowate i hipokamp, które są obszarami mózgu związanymi z emocjami i pamięcią.

Zapach przypraw dyniowych jest popularny jesienią, zwłaszcza w domowych produktach i Latte Starbucks Pumpkin Spice Latte. Dr Catherine Franssen, dyrektor psychologii na Longwood University, jest zafascynowany zmysłami smaku i zapachu oraz rozumie, dlaczego ta szczególna kombinacja przypraw wywołuje emocjonalną reakcję. Dr Franssen powiedziała w wywiadzie dla CNN:

„Ponieważ są to popularne kombinacje przypraw, jest bardzo prawdopodobne, że napotkalibyśmy niektóre lub wszystkie z nich w połączeniu z ulubionym wypiekiem w kojącej sytuacji, takiej jak spotkanie rodzinne czy w dzieciństwie. Nie chodzi tylko o kombinację przypraw dyniowych, ale o to, że już na wczesnym etapie życia określiliśmy podzbiór tych przypraw jako „dobre”.

Starbucks zaczął sprzedawać swoją popularną Pumpkin Spice Latte w 2003 roku. Każdej jesieni napój Pumpkin Spice Latte powraca do sklepów wraz z innymi napojami „o smaku dyni” – które mogą zawierać dynię lub nie – oraz wypiekami. W tym roku jest to Pumpkin Cream Cold Brew.

W komunikacie prasowym Peter Dukes, menadżer produktu, który kierował rozwojem Pumpkin Spice Latte, skomentował: „Nikt wtedy nie wiedział, jak będzie wyglądała ta kawa. Produkt zaczął żyć własnym życiem”.

Jednak choć zapach może być kuszący, produkt jest pełen cukru i zawiera aż 52 gramy węglowodanów w 16-uncjowym kubku (470 ml). Zamiast tego rozważ przygotowanie zdrowej i smacznej alternatywy w domu – przepis pokazano na poniższym filmie.

Neuronauka, uzależnienie od cukru i marketing

Marketingowcy wykorzystują reakcje emocjonalne generowane przez zapach. Przyjemne zapachy wpływają na nastrój, co jest sposobem na zaangażowanie się w reakcję „ręka-portfel”.

W eksperymentach porównujących bezwonne spraye placebo z substancjami zapachowymi, naukowcy odkryli, że wąchając placebo oczekujemy zapachu, natomiast rzeczywisty zapach ma dramatyczny wpływ na poprawę nastroju.

Chociaż preferencje są wysoce spersonalizowane, przyjmuje się ogólne założenie, że przyprawa dyniowa jesienią i cynamon podczas Świąt Bożego Narodzenia kojarzy się większości ludzi z dobrymi wspomnieniami. Ponieważ zapach przyprawy dyniowej wyzwala szczęśliwe wspomnienia, może również wywołać chęć kupienia produktów, które ją zawierają, np. kawy. Franssen komentuje neurobiologię związaną z zapachem i reklamą:

„Kiedy jakiś zapach lub smak – a 80% smaku to w rzeczywistości zapach – łączy się z spożyciem sacharozy lub cukru u głodnej osoby, osoba ta uczy się na podświadomym, fizjologicznym poziomie kojarzyć ten smak ze wszystkimi wspaniałymi częściami trawienia pokarmu.

[Z tego powodu] kawa latte z przyprawą dyniową jest faktycznie, naukowo, rodzajem uzależnienia. Nie są to takie same mechanizmy neuronalne, jak w przypadku narkotyków, ale z pewnością im więcej jej spożywasz, tym bardziej wzmacniasz zachowanie i chcesz więcej konsumować”.

Popularny trend promowania produktów z dyni jesienią wywołał nawet mistyfikację w 2014 roku, kiedy mem na Facebooku donosił, że wkrótce na rynek wejdzie papier toaletowy Charmin o zapachu przyprawy dyniowej. Niedługo po tym firma Charmin napisała na Twitterze: „Chociaż kochamy ten zapach, w najbliższym czasie nie wprowadzimy na rynek #PumpkinSpice Charmin. #StopTheMadness”.