Według dr. Mercoli
Norweski Instytut Zdrowia Publicznego odkrył, że 90% osób badanych w latach 2016-2017 miało w moczu osiem różnych plastyfikatorów. Plastyfikatory to bezbarwne, bezwonne substancje chemiczne składające się głównie z ftalanów. Służą do zmiany elastyczności materiałów w procesie produkcyjnym.
Produkty i komponenty z tworzyw sztucznych są częścią codziennego życia większości ludzi. Można je znaleźć w zasłonach prysznicowych, pojemnikach i torbach do przechowywania żywności - ale czy wiesz, że ubrania, papierowe kubki do kawy, torebki herbaty, guma do żucia i niedopałki papierosów również zawierają plastik?
Oceana International opisuje tworzywa sztuczne i miejsca w środowisku, w których nie powinno ich być. Tworzywa sztuczne można znaleźć w wodzie morskiej, soli morskiej, żołądkach skorupiaków i wielorybów oraz w wodzie pitnej. Jedno z badań przeprowadzonych w 2014 r. wykazało, że we wszystkich testowanych 24 markach piwa wykryto plastik.
W 2010 roku opublikowano raport na temat negatywnych skutków zdrowotnych bisfenolu-A (BPA), który został zaakceptowany przez społeczność naukową. Karin Michels, profesor epidemiologii na Harvardzie, została zacytowana w Harvard News:
„Scenariusz tego koszmaru polega na tym, że pewnego dnia dowiadujemy się, że duża liczba zaburzeń występujących obecnie u ludzi, w tym bezpłodność i nowotwory, może być spowodowanych bisfenolem A i ujawniać się dopiero po skumulowanej ekspozycji. Ale do tego czasu wszyscy nagromadzimy już tak wysokie dawki tych toksyn, że będzie za późno na odwrócenie skutków. Można powiedzieć to samo o innych substancjach, ale w tej chwili bisfenol A jest głównym problemem”.
Zgodnie z ostatnimi danymi badawczymi, osiągnęliśmy już pierwszy szczebel tego koszmarnego scenariusza, ponieważ wszechobecne stosowanie plastików i plastyfikatorów pozwoliło na ich nagromadzenie się w organizmach ludzi, w tym dzieci.
Plastyfikatory wykryto u 90% przebadanych osób
Dane udostępnione przez Norweski Instytut Zdrowia Publicznego były częścią EuroMix – europejskiego projektu skupiającego się na identyfikacji i oceny ryzyka narażenia na wiele związków chemicznych przy użyciu technik zaproponowanych przez The Joint Research Centre of the European Commission.
Ich celem jest dostarczenie danych w celu udoskonalenia oceny ryzyka związanego z bezpieczeństwem żywności i zdrowiem publicznym oraz dostarczenie tych informacji przemysłowi i organom regulacyjnym. W jednym z ostatnich badań zespół przeanalizował mocz pobrany od 44 mężczyzn i 100 kobiet mieszkających w Norwegii.
Wczesne ustalenia wskazują na obecność związków chemicznych, ale potrzebne są dalsze badania, aby określić ilość wykrywaną u poszczególnych osób. Naukowcy zmierzyli trzy grupy substancji chemicznych, w tym plastyfikatory, bisfenole i parabeny. Dane ujawniły występowanie aż 8 różnych plastyfikatorów u 90% badanych.
Plastyfikatory znajdują się w produktach z tworzyw sztucznych i mogą wyciekać z opakowania produktu. Znajdują się również w produktach do higieny osobistej, takich jak krem do rąk, pasta do zębów, produkty do golenia i żel pod prysznic. Oprócz ftalanów, 90% próbek moczu uczestników miało pozytywny wynik na obecność bisfenolu-A i triklosanu. Co ciekawe, naukowcy odkryli, że poziom bisfenolu w moczu był pozytywnie powiązany ze spożyciem przez osoby badane chleba, tłuszczów jadalnych i różnych napojów.
U prawie 50% osób badanych wykryto parabeny w moczu, chociaż częściej stwierdzano ich obecność u kobiet niż u mężczyzn. Chociaż parabeny są używane jako środki konserwujące w żywności, są również powszechnie spotykane w produktach do higieny osobistej i kosmetykach.
Naukowcy uważają, że liczba wykrytych związków chemicznych w grupie badanej była niższa niż w populacji ogólnej, ponieważ uczestnicy nie byli reprezentatywni dla ogółu społeczeństwa norweskiego – na przykład nikt w badaniu nie palił, a wszyscy uczestnicy mieli wyższe wykształcenie. Trine Husøy kierowała projektem badawczym dla EuroMix. W rozmowie o wynikach z norweską agencją informacyjną powiedziała:
„Znalezienie tak wielu różnych substancji chemicznych w moczu ludzi jest niepokojące. W przeciwieństwie do substancji naturalnych, niektóre substancje syntetyczne mogą gromadzić się w łańcuchu pokarmowym, a wiele z nich jest szczególnie niebezpiecznych dla naszego zdrowia. Należy to dokładniej zbadać.
Produkty, które pozostają na skórze często są ważniejszym źródłem tych substancji niż produkty zmywane. Żywność zapakowana w plastikowe opakowania będzie zawierała więcej plastyfikatorów”.
Ftalany w żywności
Ponieważ wspomniane substancje chemiczne nie są silnie związane z produktem, podczas użytkowania wypłukują się i przenikają do otaczającego środowiska, w tym do wody pitnej i żywności. Czy zauważyłeś, że elastyczne tworzywa sztuczne z czasem stają się twarde i bardziej kruche?
Dzieje się tak, ponieważ plastyfikatory są stale uwalniane, przez co ostatecznie zmienia się skład chemiczny używanego produktu. Chociaż ftalany są „uważane za czynniki rakotwórcze dla ludzi” przez National Toxicology Program, polityka tworzyw sztucznych i przepisy pozwoliły na ich stosowanie w wielu produktach codziennego użytku.
Jedno z badań miało na celu ocenę ryzyka narażenia na ftalany z pożywienia. Naukowcy przeanalizowali zwyczaje i metabolity w moczu 8877 uczestników i odkryli, że osoby, które jadły w restauracjach typu fast-food, miały większy poziom ftalanu di(2-etyloheksylu) (DEHP) i ftalanu diizononylu (DiNP) niż osoby, które nie jadły fast foodów.
W badaniu oceniano narażenie uczestników, a nie potencjalne skutki zdrowotne, stwierdzając, że istnieje zależna od dawki zależność między ilością spożytych fast foodów a poziomem ftalanów w metabolitach moczu.
Co ciekawe, kiedy naukowcy ocenili rodzaj wchłanianych ftalanów, stwierdzili, że uczestnicy, którzy jedli więcej przypraw, ziemniaków i warzyw z fast foodów, mieli wyższy poziom DEHP, a osoby, które jadły więcej mięsa i zbóż, miały wyższy poziom metabolitów DiNP.
Jeśli plastyfikatory i inne chemikalia z tworzyw sztucznych przedostające się do żywności nie wystarczą, może warto rozważyć jedzenie żywności wykonanej z plastiku? Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA) przyznała Uniwersytetowi Stanowemu Iowa i jego partnerom dotację w wysokości 2,7 miliona dolarów na opracowanie procesu, w którym żywność jest wytwarzana z odpadów plastikowych i papierowych. Zamierzają karmić tym „pożywieniem” żołnierzy amerykańskich, aby poprawić logistykę wojskową w przypadku dłuższych misji.
Szacuje się, że całkowita kwota przyznanych dotacji może wynieść 7,8 miliona dolarów. Chociaż początkowym zamiarem jest wyżywienie personelu wojskowego, nie minie długi czas do momentu zaproponowania tego procesu jako sposobu na zapewnienie niedrogiej żywności dla ogółu społeczeństwa.
W komunikacie prasowym z Iowa State University zasugerowano nawet, że proces ten może „zostać dostosowany do rozwiązania zbliżających się problemów związanych z utylizacją plastiku i zapewnienia globalnego łańcucha żywnościowego”.
Spożycie cząstek plastiku może rozpocząć się w dzieciństwie
W 2018 roku branża butelek dla niemowląt została wyceniona na 2,6 miliarda dolarów, a segment tworzyw sztucznych stanowił 44,1% całkowitego udziału. Jeśli obecnie używasz plastikowych butelek do karmienia swojego dziecka, rozważ przejście na szklane butelki, ponieważ badania wykazały, że mikroplastiki mogą być uwalniane z butelki do jej zawartości.
Aby zebrać dane, naukowcy wykorzystali nowe, wyczyszczone i wysterylizowane butelki polipropylenowe wypełnione wodą. Po minucie potrząsania butelkami przeanalizowano ich zawartość i odkryto, że mikroplastiki przedostają się do wody, czasami osiągając poziom nawet 16 milionów cząstek plastiku na litr.
Średnia testowana butelka uwalniała 4 miliony cząstek plastiku na każdy litr wody. Te mikroplastiki trafiają do żywności spożywanej przez dziecko. Naukowcy przewidują, że na całym świecie niemowlęta w wieku do 12 miesięcy mogą być codziennie narażone na działanie od 14 600 do 4,55 miliona cząsteczek mikroplastików.
W badaniu naukowcy użyli wody oczyszczonej, a nie standardowej wody pitnej, ponieważ ta ostatnia również zawiera mikrodrobiny plastiku, co oznacza, że rzeczywista ekspozycja na plastik jest większa.
W przeglądzie literatury, w którym obliczono ilość plastiku, którą konsumuje przeciętny człowiek, naukowcy oszacowali, że przeciętna osoba wypija codziennie 1769 cząstek plastiku z wody z kranu. W Stanach Zjednoczonych 94,4% wszystkich próbek wody wodociągowej zawierało włókna plastikowe, podobnie jak 82,4% próbek z Indii i 72,2% próbek z Europy.
Problemy zdrowotne związane z ciężkimi zaburzeniami hormonalnymi
Według naukowców, wpływ tworzyw sztucznych i tworzących je substancji chemicznych na zdrowie jest zarówno bezpośredni, jak i pośredni. Wiele skutków zdrowotnych przypisywanych BPA – setki badań na zwierzętach powiązało BPA z nieprawidłowym rozwojem mózgu, piersi i prostaty - jest prawdopodobnie związanych z tym, że BPA (podobnie jak ftalany) jest syntetycznym hormonem, który naśladuje estrogen.
Ftalany są niezwykle silnymi związkami zaburzającymi gospodarkę hormonalną, które mogą powodować u samców wielu gatunków rozwój cech kobiecych. Ten wniosek został wyciągnięty po ocenie szkód dla zdrowia reprodukcyjnego dzikich zwierząt, ale te wyniki są również istotne dla ludzi ze względu na obecność u mężczyzn podobnych receptorów hormonów płciowych.
Zakłócając system hormonalny, ftalany mogą powodować raka jąder, zmniejszenie liczby plemników, wady rozwojowe narządów płciowych i bezpłodność u wielu gatunków zwierząt, takich jak wieloryby, jelenie, wydry i niedźwiedzie.
Jedno z badań opublikowanych przez American Chemical Society wykazało, że kobiety w ciąży narażone na działanie ftalanów z opakowań żywności, artykułów do higieny osobistej i innych produktów miały zwiększone ryzyko poronienia między 5. a 13. tygodniem ciąży.
Zespół badawczy z Columbia University odkrył, że kobiety z wysokim poziomem ftalanów miały dzieci, które miały większe ryzyko zachorowania na astmę w wieku od 5 do 11 lat. Badacze byli zmuszeni porównać kobiety o najwyższym poziomie i najniższym poziomie ftalanów, ponieważ nie znaleźli nikogo z zerowym poziomem tych związków.
Ekspozycja w czasie ciąży może również wpływać na produkcję hormonów tarczycy u nienarodzonego dziecka, które są kluczowe dla prawidłowego rozwoju w pierwszym trymestrze ciąży. Kobiety z wysokim poziomem DEHP w czasie ciąży miały dwukrotnie większe ryzyko, że u dziecka płci męskiej wystąpi wodogłowie, nagromadzenie płynu w mosznie, które zwiększa rozmiar moszny i powoduje dyskomfort.
Dorośli również doświadczają negatywnego wpływu ftalanów na organizm, w tym niedoboru witaminy D przy wyższym spożyciu ftalanów. Niski poziom witaminy D wiąże się z różnymi schorzeniami, takimi jak depresja, pogorszenie funkcji poznawczych u osób starszych, przewlekłe migrenowe bóle głowy i słabsze wyniki leczenia COVID-19.
Wskazówki pozwalające ograniczyć użycie toksycznych produktów chemicznych
Biorąc pod uwagę, że badania potwierdzają wielopokoleniowy wpływ estrogenów środowiskowych, rozsądne jest podjęcie proaktywnych kroków w celu ograniczenia narażenia na nie. Jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci i młodszych ludzi, którzy mają więcej lat na akumulację zanieczyszczenia plastikiem i mogą być bardziej narażeni na powodowane przez te związki negatywne skutki w trakcie rozwoju.
Chociaż praktycznie niemożliwe jest uniknięcie wszystkich źródeł, możesz zminimalizować ekspozycję, pamiętając o kilku kluczowych zasadach. Rozpocznij proces powoli i spraw, aby proponowane zmiany stały się częścią Twojego życia.
Unikaj plastikowych pojemników i plastikowych opakowań na żywność i produkty do higieny osobistej. Zamiast tego przechowuj żywność i napoje w szklanych pojemnikach. |
Unikaj plastikowych zabawek dla dzieci. Używaj zabawek wykonanych z naturalnych substancji, takich jak drewno i materiały organiczne. |
Czytaj etykiety na kosmetykach i unikaj tych zawierających ftalany. |
Unikaj produktów z oznaczeniem „aromaty”, w tym odświeżaczy powietrza, ponieważ to uniwersalne określenie może obejmować ftalany powszechnie stosowane do stabilizowania zapachu i przedłużania żywotności produktu. |
Czytaj etykiety dotyczące produktów niezawierających PCW, w tym pudełek śniadaniowych dla dzieci, plecaków i pojemników do przechowywania żywności. |
Nie używaj kuchenki mikrofalowej do podgrzewania żywności w plastikowych pojemnikach lub plastikowej folii. |
Często odkurzaj i wietrz pomieszczenia w domu, zwłaszcza z roletami winylowymi, tapetami, podłogami i meblami, które mogą zawierać ftalany, ponieważ te substancje chemiczne gromadzą się w kurzu, z którego są łatwo przyswajane przez dzieci. Mogą się również osadzać się na talerzach z jedzeniem. |
Zapytaj farmaceutę czy tabletki, które stosujesz, są powlekane, ponieważ powłoka może zawierać ftalany. |
Jedz głównie świeże, surowe produkty spożywcze. Opakowania są częstym źródłem ftalanów. |
Używaj szklanych butelek dla niemowląt zamiast plastikowych. Jeśli możesz, karm wyłącznie piersią przez pierwszy rok, aby całkowicie uniknąć plastikowych smoczków i butelek. |
Wyjmij owoce i warzywa z plastikowych toreb natychmiast po powrocie do domu ze sklepu spożywczego i umyj je przed przechowywaniem; warto rozważyć użycie toreb z materiału na zakupy. |
Paragony kasowe są drukowane na gorąco i często zawierają BPA. Staraj się unikać kontaktu z paragonem lub poproś sklep o przejście na paragony wolne od BPA. |
Używaj naturalnych środków czyszczących lub stwórz własne. |
Zastąp produkty do higieny kobiecej bezpieczniejszymi alternatywami. |
Unikaj środków zmiękczających tkaniny do suszarek; wykonaj własne, aby zmniejszyć przyczepność statyczną. |
Sprawdź, czy woda z kranu w Twoim domu nie zawiera zanieczyszczeń i w razie potrzeby przefiltruj ją. |
Naucz swoje dzieci, aby nie piły z węża ogrodowego, ponieważ wiele z nich zawiera plastyfikatory, takie jak ftalany. |
Do zakupów spożywczych używaj toreb wielokrotnego użytku. |
Zabierz swój własny pojemnik na resztki do restauracji. Unikaj jednorazowych przyborów i słomek. |
Używaj własnego kubka na kawę, a wodę pitną przynoś z domu w szklanych butelkach zamiast kupować wodę butelkowaną. |
Zastanów się nad przejściem na szczoteczki bambusowe oraz mycie zębów olejem kokosowym i sodą oczyszczoną, aby uniknąć plastikowych tubek z pastą do zębów. |