Według dr. Mercoli
Konsekwentne włączanie grzybów do planu żywieniowego może przynieść wyjątkowe korzyści zdrowotne, w tym spowolnienie starzenia się i pomoc w walce z rakiem prostaty. Na przykład, naukowcy z Penn State odkryli, że grzyby są bogatym źródłem dwóch doskonałych przeciwutleniaczy – ergotioneiny i glutationu.
Oba przeciwutleniacze pomagają hamować stres oksydacyjny i są uważane za ważne związki przeciwdziałające efektom starzenia. Naukowcy zidentyfikowali również jeden z mechanizmów wykorzystywanych przez grzyby do przerywania i ostatecznie hamowania cyklu komórkowego raka prostaty.
Grzyb to tak naprawdę owocnik grzybni, który zwykle rośnie nad ziemią. Produkuje miliony zarodników, które są przenoszonych przez wiatr lub zwierzęta. Gdy zarodniki wykiełkują w drewnie lub glebie, zaczynają tworzyć sieć zakorzenionych nici zwanych grzybnią, która często utrzymuje się przez wiele lat.
Grzybnia wchłania składniki odżywcze z otoczenia i wydziela produkty metabolizmu. Chociaż zarówno grzyby jadalne jak i muchomory należą do królestwa grzybów, termin grzyb w mowie potocznej zwykle odnosi się wyłącznie do grzybów jadalnych, a termin muchomor jest często używany do identyfikacji grzybów trujących lub niejadalnych.
Pieczarki należą do rodziny Agaricaceae. Grzybem o największej dostępności w sklepie spożywczym jest pieczarka biała (Agaricus bisporus), która była przedmiotem obecnych badań. Nauka dopiero zaczyna korzystać z ogromnego magazynu naturalnych cząsteczek, które zawierają grzyby.
Naukowcy nie są zgodni co do liczby gatunków. Szacunki liczby gatunków wahają się od 1,5 do 5,1 miliona. Jednak według artykułu opublikowanego w American Society for Microbiology w 2017 roku zidentyfikowano 120 000 gatunków grzybów.
Być może znasz bardziej egzotyczne grzyby, takie jak shiitake, crimini i portobello w lokalnym sklepie spożywczym. Jednak to pieczarka była przedmiotem wyżej wspomnianych badań dotyczących leczenia raka prostaty.
Pieczarki pomagają zwalczać wzrost guza prostaty
Badania z udziałem ludzi i zwierząt wykazały, że pieczarki mają właściwości antyproliferacyjne i pomagają hamować wzrost guza prostaty. We wspomnianych badaniach naukowcy najpierw starali się zidentyfikować mechanizm działania związków zawartych w pieczarkach, które pomagają obniżyć poziom antygenu specyficznego dla prostaty (PSA) u pacjentów z rakiem prostaty.
PSA to białko wytwarzane przez komórki raka prostaty, które można zmierzyć we krwi mężczyzn z rakiem prostaty. Naukowcy pod kierunkiem dr Xiaoqianga Wanga przeprowadzili badanie odwrotnej translacji przy użyciu linii komórkowych raka prostaty zależnego od androgenów.
Okazało się, że ekstrakt z pieczarek może hamować PSA wywołany przez testosteron diwodoru i proliferację komórek nowotworowych w sposób zależny od dawki.
Przeprowadzono kilka analiz, w tym immunofluorescencję i sekwencjonowanie RNA. Testy potwierdziły, że ekstrakt z pieczarek może hamować szlaki odpowiedzi na androgeny, wzrost guza i zmniejszyć poziom PSA. W drugim badaniu, które zostało zaprezentowane w marcu 2021 r. na dorocznym spotkaniu Endocrine Society, ten sam zespół przedstawił wyniki badania na modelu zwierzęcym. W komunikacie prasowym Wang powiedział:
„Androgeny – rodzaj męskich hormonów płciowych – sprzyjają wzrostowi komórek raka prostaty, wiążąc się z receptorem androgenowym i aktywując białko, które jest wytwarzane w komórkach raka prostaty. Wydaje się, że białe pieczarki hamują aktywność receptora androgenowego”.
Naukowcy wszczepili myszom ludzkie komórki raka prostaty i odkryli, że ekstrakt z pieczarek może hamować aktywność receptora androgenowego, a u myszy leczonych tym ekstraktem przez sześć dni zaobserwowano znaczące zahamowanie wzrostu guza i spadek poziomu PSA. Ponadto Wang stwierdził:
„W badaniach na modelach zwierzęcych odkryliśmy, że pieczarki zawierają substancje chemiczne, które mogą blokować aktywność receptora androgenowego, co wskazuje, że grzyb ten może obniżać poziom PSA. Chociaż potrzebne są dalsze badania, możliwe jest, że białe pieczarki mogą pewnego dnia przyczynić się do zapobiegania i leczenia raka prostaty”.
Profil odżywczy pieczarek prawdopodobnie odpowiada za korzyści zdrowotne
W Stanach Zjednoczonych prawie 88% uprawianych grzybów jest sprzedawanych w stanie świeżym. Według Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych każdego roku spożywanych jest około 3 funtów świeżych grzybów, a 87% z nich uprawia się w kraju.
Grzyby są również powszechnie stosowane w niektórych rodzajach medycyny tradycyjnej. Wiele korzyści zdrowotnych jest prawdopodobnie związanych z wysoką zawartością składników odżywczych w grzybach. Grzyby dostarczają niezbędnych minerałów, takich jak mangan, miedź, cynk, selen, wapń, magnez i żelazo.
Grzyby są bogatym źródłem białka i błonnika. Ponadto są bogate w potas i siarkę, a także w wiele witamin z grupy B, w tym ryboflawinę, niacynę i kwas pantotenowy. Ergotioneina zawarta w grzybach odgrywa szczególną rolę w ochronie DNA przed uszkodzeniami oksydacyjnymi, a glutation jest ważny dla detoksykacji metali ciężkich i innych zanieczyszczeń. Według The Guardian:
„… Naukowcy uważają, że ergotioneina i glutation mogą pomóc chronić organizm przed chorobami starości, takimi jak nowotwory, choroba wieńcowa i choroba Alzheimera”.
W komunikacie prasowym po publikacji artykułu w Food Chemistry, Robert Beelman – emerytowany profesor nauk o żywności i dyrektor Penn State Center for Plant and Mushroom Products for Health – powiedział:
„Odkryliśmy, że bez wątpienia grzyby stanowią największe źródło tych dwóch przeciwutleniaczy, a niektóre rodzaje grzybów są naprawdę bogate w oba.
Istnieje teoria na temat starzenia się - teoria wolnych rodników, która mówi, że kiedy składniki odżywcze są utleniane w organizmie w celu wytworzenia energii, powstaje wiele potencjalnie toksycznych wolnych rodników, które są produktami ubocznymi metabolizmu.
Organizm posiada mechanizmy kontrolujące większość z nich, w tym ergotioneinę i glutation, ale ostatecznie powstaje zbyt duża ilość wolnych rodników, co powoduje szkody na poziomie komórkowym odpowiadające za wiele chorób związanych ze starzeniem się, takich jak nowotwory, choroba wieńcowa i choroba Alzheimera”.
Co ciekawe, gotowanie grzybów nie wydaje się wpływać na zawarte w nich związki, w tym ergotioneinę, która jest stabilna termicznie. W badaniu na zwierzętach wykazano, że myszy karmione pieczarkami doświadczyły wzrostu liczby Prevotella – gatunku przyjaznych bakterii jelitowych.
Białe pieczarki pełnią rolę prebiotyków odżywiających pożyteczne bakterie, które z kolei wytwarzają krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, wpływające na produkcję glukozy. Spożycie kilku pieczarek nie będzie miało znaczącego wpływu na poziom cukru we krwi, ale nie można przecenić długoterminowych skumulowanych korzyści diety bogatej w różnorodne prebiotyki.
Immunomodulacja oferuje wsparcie w walce z COVID-19
Badanie opublikowane w Journal of the American College of Nutrition wykazało, że spożywanie mniej niż 1 uncji gotowanych grzybów shiitake każdego dnia przez cztery tygodnie zwiększyło poziom komórek T, odporność jelit i zmniejszyło poziom zapalenia u uczestników badania.
Inne badania wykazały również, że pieczarki mogą promować funkcje odpornościowe, wpływając na produkcję białek przeciwwirusowych. Badanie laboratoryjne wykazało, że białe pieczarki poprawiają dojrzałość komórek dendrytycznych uwalnianych ze szpiku kostnego.
Inne badanie wykazało w jaki sposób grzyby mogą modyfikować poziom cytokin w modelu komórek nowotworowych. Badanie na zwierzętach sugerowało, że pieczarki mogą „promować wrodzoną odporność przeciwko nowotworom i wirusom poprzez wzmocnienie kluczowego czynnika – aktywności komórek NK”.
W obecnej chwili, kiedy wielu naukowców bada sposoby naturalnej walki z infekcjami wirusowymi, w tym COVID-19, niedawny artykuł opublikowany w International Journal of Environment, Science and Technology sugeruje, że składniki odżywcze i aktywne składniki znajdujące się w pieczarkach mogą wspierać walkę z koronawirusem.
Badania nad koronawirusami w ciągu ostatnich 30 lat wykazały cechy patogenezy i biologii podobne do tych, które wykazują COVID-19. Autorzy wyjaśnili immunomodulujące, przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i przeciwutleniające właściwości grzyba i doszli do wniosku, że:
„…pieczarki mogą również zapewnić znaczne wsparcie w walce z COVID-19 ze względu na wysokie właściwości odżywcze i lecznicze. Spożywanie pieczarek jest korzystne nie tylko ze względu na właściwości odżywcze, ale również ze względu na działanie przeciwnowotworowe, przeciwdziałające chorobom sercowo-naczyniowym, przeciwcukrzycowe, przeciwutleniające i przeciwbakteryjne.
Większość badań dowiodła, że terapia nutraceutyczna może być obiecującym źródłem najnowszych leków przeciwko chorobom COVID-19. Co więcej, leczenie witaminami B drastycznie zmniejszyło wnikanie neutrofili do płuc i zahamowało proces zapalny prowadzący do uszkodzenia płuc”.
Jak wspomniano, oprócz zawartości związków o działaniu immunomodulującym, białe pieczarki są również bogate w glutation. Jednym z czynników różnicujących łagodny i ciężki przebieg choroby może być zdolność do zmniejszania nadkrzepliwości i odpowiedź hiperimmunologiczna prowadząca do burzy cytokinowej.
Glutation jest silnym przeciwutleniaczem, którego organizm używa do zwiększenia skuteczności innych przeciwutleniaczy, dzięki czemu zyskał przydomek „głównego przeciwutleniacza”. N-acetylocysteina (NAC) jest prekursorem glutationu i przedmiotem badań dotyczących leczenia COVID-19 ogłoszonych przez Memorial Sloan-Kettering Cancer Center.
Na początku 2020 roku rosyjski naukowiec dr Aleksiej Polonikow opublikował artykuł, w którym zaproponował, że glutation odgrywa kluczową rolę w reagowaniu na infekcję COVID-19.
Grzyby mogą zapobiegać spadkowi funkcji poznawczych
Istnieje kilka strategii, które pomagają w utrzymaniu prawidłowych funkcji poznawczych, a jedzenie grzybów jest jedną z nich. Pieczarki są łatwo dostępne, stosunkowo niedrogie, można je uprawiać w swoim ogródku i mogą być dodatkiem do wielu różnych potraw. Dodanie ich do diety może być jednym z najprostszych sposobów wspierania zdrowia mózgu.
Wyniki badania opublikowane w Journal of Alzheimer's Disease wykazały, że osoby dorosłe, które rutynowo spożywały dwie porcje grzybów każdego tygodnia, miały o 50% mniejsze ryzyko łagodnego upośledzenia funkcji poznawczych, co było niezależne od czynników zakłócających, takich jak wysokie ciśnienie krwi, choroby serca, wiek, alkohol i palenie papierosów i aktywność fizyczna.
Naukowcy z National University of Singapore zdefiniowali jedną porcję pieczarek jako trzy czwarte szklanki, a dwie porcje to mniej więcej połowa talerza. Te ilości mogą służyć jako wytyczne, ponieważ wyniki badania wykazały, że nawet mała porcja grzybów każdego tygodnia może być korzystna.
Autor badania Lei Feng, adiunkt na wydziale medycyny psychologicznej NUS, powiedział w komunikacie prasowym: „Ta korelacja jest zaskakująca i zachęcająca. Wydaje się, że powszechnie dostępny pojedynczy produkt może mieć dramatyczny wpływ na zapobieganie pogorszeniu funkcji poznawczych”.
Naukowcy zmierzyli łagodne upośledzenie funkcji poznawczych za pomocą testów neurologicznych, obszernych wywiadów, pomiarów fizycznych i oceny demencji. Badanie zostało przeprowadzone w Singapurze, gdzie sześć powszechnie spożywanych grzybów obejmuje złote grzyby, shiitake, ostrygi, grzyby suszone i konserwowane oraz pieczarki.
Ostatecznie naukowcy uważają, że powodem, dla którego uczestnicy badania, którzy spożywali dwie porcje grzybów każdego tygodnia, doświadczyli zmniejszenia łagodnego upośledzenie funkcji poznawczych, była ergotioneina, która znajduje się w każdej z odmian pieczarek objętych badaniem.
Kupuj ekologiczne lub wyhoduj własne pieczarki
Chociaż popołudniowe poszukiwanie grzybów może wydawać się ciekawą formą spędzenia wolnego czasu, należy zdać sobie sprawę z potrzeby zachowania ostrożności. Nie ma prostych zasad, które pozwolą odróżnić grzyby trujące od jadalnych. W ponad 95% przypadków amatorscy zbieracze grzybów błędnie zidentyfikowali trującego grzyba.
Stopień zatrucia może być różny, ale najbardziej toksyczny jest muchomor zielonawy (Amanita phalloides). Nie ma antidotum na zatrucie amanitotoksyną, więc w przypadku podejrzenia spożycia muchomora zielonawego należy nie czekać na objawy i jak najszybciej poszukać pomocy doraźnej.
Istnieją leki, które mogą pomóc zmniejszyć działanie trucizny, ale nie zawsze są skuteczne. Najbardziej znanym ze śmiercionośnych grzybów – muchomor zielonawy – każdego roku zabija większą liczbę ludzi niż jakikolwiek inny rodzaj grzyba.
Ważne jest również, aby kupować grzyby uprawiane metodami ekologicznymi, ponieważ grzyby łatwo wchłaniają zanieczyszczenia z powietrza i gleby. Uprawa własnych grzybów to doskonała opcja i znacznie bezpieczniejsza alternatywa niż zbieranie grzybów.