Czy witamina C jest tak korzystna dla funkcji serca jak ćwiczenia?

Według dr. Mercoli

Witamina C jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, co oznacza, że organizm jej nie magazynuje. W przeciwieństwie do większości innych ssaków, ludzie nie mają zdolności wytwarzania witaminy C, co oznacza, że muszą ją pozyskiwać z diety.

Witamina C pełni wiele funkcji w organizmie człowieka, w tym działa jako niezbędny kofaktor w reakcjach enzymatycznych. W ten sposób odgrywa istotną rolę w produkcji kolagenu, karnityny (która pomaga organizmowi przekształcać tłuszcz w energię) i katecholamin (hormony wytwarzane przez nadnercza).

Witamina C jest również wykorzystywana przez organizm do gojenia się ran, naprawy i utrzymywania zdrowia kości i zębów oraz odgrywa ważną rolę we wspomaganiu wchłaniania żelaza przez organizm. Jednak najbardziej znane są właściwości przeciwutleniające witaminy C.

Wiadomo, że jako silny przeciwutleniacz, witamina C blokuje niektóre szkody spowodowane przez wolne rodniki uszkadzające DNA. Z biegiem czasu wolne rodniki mogą przyspieszyć starzenie i przyczynić się do rozwoju chorób serca i innych schorzeń. Uważa się, że dzięki właściwościom przeciwutleniającym witamina C może odgrywać istotną rolę w ochronie zdrowia serca – jej wpływ jest porównywalny do ćwiczeń fizycznych.

Witamina C może być tak korzystna dla funkcji serca, jak chodzenie

Dzienna dawka witaminy C może mieć podobny efekt jak spacerowanie, dzięki obniżeniu poziomu białka zwanego endoteliną-1, które sprzyja zwężaniu małych naczyń krwionośnych. W badaniu dotyczącym endoteliny, które zostało zaprezentowane na 14. Międzynarodowej Konferencji American Physiological Society, udział wzięło 35 osób dorosłych prowadzących siedzący tryb życia, z nadwagą lub otyłością.

Osoby, które codziennie przyjmowały 500 mg witaminy C, doświadczyły zmniejszenia zwężenia naczyń krwionośnych, w którym pośredniczy endotelina-1. Korzyści były podobne jak u osób, które codziennie spacerowały. Wiadomo, że aktywność endoteliny-1 jest wyższa u osób z nadwagą i otyłością.

Endotelina-1 (ET-1) sprawia, że małe naczynia krwionośne są bardziej podatne na zwężanie się, co zwiększa ryzyko chorób serca. Według Daily Mail:

„Naukowcy doszli do wniosku, że suplementacja witaminy C stanowi skuteczną strategię mającą na celu zmniejszenie zwężenia naczyń powodowanego przez ET-1 u osób dorosłych z nadwagą i otyłością”, zwłaszcza, że wiele osób nie osiąga zalecanego poziomu codziennej aktywności fizycznej.

Witamina C pomaga rozluźnić naczynia krwionośne

Suplementacja witaminy C jest prostą interwencją, która może mieć daleko idące skutki dla zdrowia serca, nawet wykraczające poza jej wpływ na endotelinę-1, częściowo ze względu na jej rolę w rozszerzaniu naczyń. Według Linus Pauling Institute:

„U osób z miażdżycą dochodzi do upośledzenia zdolności naczyń krwionośnych do rozkurczania się lub rozszerzania. Uszkodzenie mięśnia sercowego spowodowane zawałem serca i uszkodzenie mózgu spowodowane udarem jest częściowo związane z niezdolnością naczyń krwionośnych do dostatecznego rozszerzenia umożliwiającego przepływ krwi do dotkniętych obszarów.

Ból występujący w przypadku dusznicy bolesnej jest związany z niedostatecznym rozszerzeniem tętnic wieńcowych. Upośledzone rozszerzenie naczyń krwionośnych zostało zidentyfikowane jako niezależny czynnik ryzyka chorób układu krążenia.

Wiele badań randomizowanych prowadzonych metodą podwójnie ślepej próby z kontrolą placebo wykazało, że leczenie witaminą C konsekwentnie skutkuje poprawą rozszerzenia naczyń krwionośnych u osób z chorobą wieńcową serca.

Efekt występował również u osób z dusznicą bolesną, zastoinową niewydolnością serca, cukrzycą, wysokim poziomem cholesterolu i wysokim ciśnieniem krwi. Wykazano, że poprawa rozszerzenia naczyń krwionośnych występuje już przy 500 mg witaminy C dziennie podawanej doustnie”.

Badanie opublikowane w czasopiśmie American Heart Journal wykazało, że wzrost stężenia witaminy C w osoczu o 20 mikromoli/litr (µmol/l) był związany z 9-procentowym zmniejszeniem śmiertelności z powodu niewydolności serca.

Według dr Andrew Saula, redaktora Orthomolecular Medicine News Service, gdyby każdy przyjmował 500 mg witaminy C dziennie – dawka potrzebna do osiągnięcia optymalnego poziomu 80 µmol/l - można by ocalić 216 000 istnień ludzkich każdego roku.

Witamina C to jeden z powodów, dla których warzywa są tak korzystne dla serca

Większość ludzi zdaje sobie sprawę, że jedzenie świeżych warzyw i do pewnego stopnia owoców może korzystnie wpływać na zdrowie serca. Jednak naukowcy niedawno wyróżnili jedną z takich korzyści, ujawniając, że głównym powodem, dla którego ludzie, którzy jedzą dużo owoców i warzyw, mają mniejsze ryzyko chorób serca i przedwczesnej śmierci, jest wysoki poziom witaminy C.

Duńskie badanie, w którym udział wzięło ponad 100 000 osób, wykazało, że osoby spożywające najwięcej owoców i warzyw miały o 15% niższe ryzyko zachorowania na choroby serca i 20% niższe ryzyko przedwczesnej śmierci w porównaniu z osobami spożywającymi najmniejsze ilości warzyw.

Badanie ujawniło również, że osoby z najwyższymi poziomami witaminy C w osoczu miały znacznie zmniejszoną częstość chorób serca i śmiertelność z jakiejkolwiek przyczyny.

Witamina C pomaga obniżyć ciśnienie krwi i utrzymać elastyczność tętnic

Oprócz poprawy zdrowia serca, osoby stosujące dietę bogatą w składniki odżywcze, takie jak witamina C i inne przeciwutleniacze, mają mniejsze ryzyko nadciśnienia tętniczego.

Badanie opublikowane w czasopiśmie Hypertension wykazało „silny związek między stężeniem witaminy C, wskaźnikiem spożycia owoców i warzyw, a obniżeniem ciśnienia krwi”.

Wiadomo również, że witamina C spowalnia postęp twardnienia tętnic (miażdżyca). Może pomóc w utrzymaniu elastyczności tętnic i zapobiega uszkodzeniom powodowanym przez cholesterol LDL. Osoby z niedoborem witaminy C są narażone na zwiększone ryzyko zawału serca, choroby tętnic obwodowych i udaru mózgu – wszystkie mogą wynikać z miażdżycy.

Poza wspieraniem zdrowia serca, do czego jeszcze organizm potrzebuje witaminy C?

Sklasyfikowanie witaminy C tylko jako składnika odżywczego wspierającego tylko zdrowie serca byłoby nieprawdziwe. Witamina C jest uważana za witaminę przeciwdziałającą starzeniu. W badaniu na modelu mysim z zaburzeniem powodującym przedwczesne starzenie wykazano, że witamina C odwracała związane z wiekiem nieprawidłowości u myszy, przywracając zdrowe starzenie się.

Witamina C odgrywa nawet rolę w zdrowiu mózgu, ponieważ jest niezbędna do produkcji pewnych neuroprzekaźników, w tym serotoniny. Stwierdzono również, że odgrywa istotną rolę w zapobieganiu przeziębieniom, nowotworom, chorobie zwyrodnieniowej stawów, zwyrodnieniu plamki związanemu z wiekiem, astmie i innym chorobom. Do innych funkcji witaminy C należą:

Dr Ronald Hunninghake, uznany na całym świecie ekspert w dziedzinie witaminy C, który osobiście nadzorował ponad 60 000 dożylnych (IV) podań witaminy C, wyjaśnił:

„Aby naprawdę zrozumieć witaminę C, warto wrócić do prac Irwina Stone'a, który napisał The Healing Factor – fantastyczną książkę o witaminie C napisaną w latach 70. Wskazuje w niej, że każde stworzenie, gdy jest chore, znacznie zwiększa produkcję witaminy C w wątrobie lub nerkach. Jednak ludzie, ssaki naczelne i świnki morskie utracili zdolność produkcji witaminy C.

Nadal mamy gen, który wytwarza enzym oksydazę L-gulonolaktonu, który przekształca glukozę w witaminę C, ale jest on niefunkcjonalny. Naszą witaminę C musimy pozyskiwać z zewnątrz: z pożywienia. Kiedy podajemy witaminę C dożylnie, odtwarzamy zdolność wątroby do syntezy olbrzymich ilości witaminy C… Dlatego postrzegam duże dawki witaminy C jako sposób, w jaki natura radzi sobie z kryzysem zdrowotnym”.

Dożylnie witamina C jest stosowana w wielu chorobach, zwłaszcza jako środek pomocniczy w leczeniu nowotworów i przewlekłych infekcji, takich jak przeziębienie, grypa, a nawet chroniczne zmęczenie.

Jakie są najlepsze źródła witaminy C w pożywieniu?

Wiele osób kojarzy owoce cytrusowe z witaminą C - są one dobrym źródłem tej witaminy, ale nie jedynym. Wiele warzyw, a także owoców innych niż cytrusy, również zawiera witaminę C, więc można uzyskać duże jej ilości z diety, o ile dobrze się odżywiasz. Do szczególnie bogatych źródeł witaminy C należą:

Warto rozważyć również wyciśnięcie świeżego soku z cytryny lub limonki do szklanki wody, aby otrzymać napój bogaty w witaminę C. Pozyskiwanie witaminy C z diety jest idealne, ponieważ witamina C będzie działać w synergii z innymi składnikami odżywczymi i związkami zawartymi w pożywieniu. Według Fundacji George'a Mateljana:

„Przeciwutleniacze w żywności zwykle współdziałają razem, aby zapewnić ochronę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Najbardziej znanym rodzajem synergii jest współdziałanie witaminy E i witaminy C.

Witamina C pomaga chronić witaminę E u osób palących tytoń, u których występuje chroniczna nadprodukcja wolnych rodników. Podobnie, wykazano, że flawonoidy – klasa przeciwutleniaczy pochodzenia roślinnego – znacznie wzmacniają ochronę przed wolnymi rodnikami zapewnianą przez witaminę C.

To wspaniała wiadomość, biorąc pod uwagę, że pokarmy, które są najbardziej bogate we flawonoidy, również należą do najlepszych źródeł witaminy C. Ta synergistyczna ochrona jest tylko jednym z wielu potencjalnych wyjaśnień, dlaczego suplementy diety nie zapewniają prozdrowotnych korzyści diet roślinnych”.

Przyjmując doustnie witaminę C, należy również pamiętać o częstotliwości dawkowania. Dr Steve Hickey, który napisał książkę pt. Ascorbate, wykazał, że częste przyjmowanie małych dawek witaminy C w ciągu dnia pozwala osiągnąć znacznie wyższy poziom w osoczu. Zatem pomimo tego, że nerki mają tendencję do szybkiego wydalania witaminy C, przyjmując ją co godzinę lub dwie, można utrzymać znacznie wyższy poziom w osoczu niż przyjmując ją tylko raz dziennie (chyba że przyjmujesz postać o przedłużonym uwalnianiu).

Oznaki niedoboru witaminy C

W Stanach Zjednoczonych poważny niedobór witaminy C występuje rzadko, jednak wiele osób ma zbyt niski poziom tej witaminy. Na przykład, osoby starsze mogą mieć większe zapotrzebowanie na witaminę C, ponieważ starzenie się może hamować jej wchłanianie. Osoby palące tytoń również mogą wymagać większej ilości witaminy C ze względu na zwiększony stres oksydacyjny spowodowany dymem papierosowym. Do objawów wskazujących na niedobór witaminy C należą:

Ogólnie rzecz biorąc, jeśli regularnie jesz wiele porcji warzyw i owoców dziennie, prawdopodobnie masz prawidłowy poziom witaminy C. Należy jednak pamiętać, że im świeższe warzywa, tym więcej będą zawierały witaminy C. Według fundacji George'a Mateljana:

„To, co sprawia, że witamina C jest tak ważna – jej zdolność do ochrony przed wolnymi rodnikami – powoduje również, że jest ona bardzo podatna na uszkodzenia przez ciepło, tlen i przechowywanie… Zawartość witaminy C w żywności zacznie spada podczas przechowywania, mimo że spadek ten można spowolnić i zminimalizować poprzez schłodzenie i przechowywanie produktu nieuszkodzonego. Świeże, bogate w witaminę C warzywa, takie jak brokuły, pozostawione w temperaturze pokojowej przez 6 dni - mogą stracić prawie 80% witaminy C…

Długotrwałe przechowywanie warzyw może powodować utratę znacznej ilości witaminy C. Jarmuż przechowywany w stanie zamrożonym przez rok traci co najmniej połowę witaminy C. Puszkowanie jest jeszcze bardziej szkodliwe, ponieważ powoduje utratę 85% pierwotnej ilości witaminy C. Również podczas gotowania zmniejsza się ilość witaminy C w większości potraw… ilość utraconej witaminy C będzie się znacznie różnić w zależności od metody gotowania. Na przykład, brokuły gotowane na parze przez 15 minut utracą około jednej czwartej ilości witaminy C”.

Jedz warzywa tak często, jak możesz, ale staraj się, aby były świeże i surowe lub lekko ugotowane. Alternatywnie możesz również spróbować samodzielnego przygotowania sfermentowanych warzyw. Ilość witaminy C w kiszonej kapuście jest około sześć razy wyższa niż w takiej samej porcji niesfermentowanej kapusty około tydzień po rozpoczęciu fermentacji, więc jest to doskonały sposób na zwiększenie spożycia witaminy C.