Korzeń maca to coś więcej niż afrodyzjak

Według dr. Mercoli

Pożywienie wydaje się być dziś bardziej obfite niż kiedykolwiek. Jednym z najlepszych, ale mniej znanych, jest starożytne warzywo korzeniowe zwane maca, należące do tej samej rodziny krzyżowych co jarmuż i kalafior. Jednak maca jest najbardziej kojarzona z musztardą, rzepą, kapustą, rzeżuchą ogrodową i rukwią wodną.

Uprawiana w peruwiańskich górach maca ma długą i wyróżniającą się historię, ponieważ była używana jeszcze przed czasami Inków zarówno jako pokarm, jak i w medycynie tradycyjnej. Najbardziej godnym uwagi zastosowaniem było zwiększanie płodności zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet oraz nieoczekiwanie zwiększenie popędu seksualnego. Być może dlatego inna nazwa tej rośliny to żeń-szeń peruwiański.

Dziś maca otrzymała drugie życie dzięki udowodnionym klinicznie, niezwykłym korzyściom zdrowotnym – jest stosowana zarówno jako pokarm, jak i suplement. Badania pokazują, że… poprawia nastrój i pamięć, obniża poziom stresu, leczy osteoporozę, chroni przed promieniowaniem UV, pomaga zrównoważyć poziom hormonów i spełnia kilkanaście innych funkcji.

Podobnie jak rzepa, korzeń maca (Lepidium meyenii) jest najszybciej rosnącą rośliną uprawną na świecie, mogącą kwitnąć w skalistej glebie, przy silnym wietrze, intensywnym nasłonecznieniu i szeroko zmieniających się temperaturach w Andach, na wysokościach powyżej 13 000 stóp. Według Rain Tree, bazy danych na temat roślin tropikalnych, korzeń maca:

„Jest bogaty w cukry, białko, skrobię i niezbędne składniki odżywcze (zwłaszcza jod i żelazo). Bulwa lub korzeń może być spożywany świeży lub suszony. Świeże korzenie są uważane za smakołyki; są pieczone lub pieczone w popiele (w taki sam sposób jak słodkie ziemniaki).

Suszone korzenie są przechowywane, a następnie gotowane w wodzie lub mleku, aby zrobić owsiankę. Powstaje z nich również popularny słodki, pachnący, sfermentowany napój o nazwie maca chicha. W Peru popularne są nawet dżemy, puddingi i napoje gazowane z maca. Bulwiaste korzenie mają pikantny, słodki smak i aromat podobny do toffi”.

Korzenie maca są uprawiane, zbierane, suszone na słońcu i mielone do postaci proszku. Ich „ziemną, orzechową” esencję często dodaje się do potraw takich jak płatki owsiane i koktajle. Dobrą ilością na początek może być 1 łyżka stołowa dziennie, stopniowo zwiększana do trzech łyżek dziennie, co pozwala uzyskać maksymalne korzyści.

Maca: aspekty żywieniowe i korzyści zdrowotne

Maca zawiera kilka składników odżywczych, w tym ponad 20 aminokwasów, z których osiem jest niezbędnych, a także minerały, witaminy, błonnik i 20 „zdrowych” kwasów tłuszczowych, takich jak kwas oleinowy i linolenowy. Ponadto maca jest bogata w witaminy B1, B2, C i E oraz zawiera więcej wapnia niż mleko, a poziom miedzi jest podobny do tego, który znajduje się w soczewicy.

Jeśli chodzi o wartości procentowe referencyjnego dziennego spożycia (RDI), według Authority Nutrition, tylko 1 uncja (28 gramów) korzenia maca zapewnia:

Jakie korzyści mogą przynieść wszystkie wyżej wymienione wartości odżywcze dla osób spożywających macę? Według Rain Tree:

„Wartość odżywcza suszonego korzenia maca jest wysoka… Zawiera 60-75% węglowodanów, 10-14% białka, 8,5% błonnika i 2,2% lipidów.

Białko w maca występuje głównie w postaci polipeptydów i aminokwasów (w tym znaczne ilości argininy, seryny, histydyny, kwasu asparaginowego, kwasu glutaminowego, glicyny, waliny, fenyloalaniny, tyrozyny i treoniny).”

Maca jest korzystna dla tarczycy

Suszony korzeń maca może być przechowywany nawet przez siedem lat. Może mieć kolor od czarnego do białego i wiele kolorów pośrednich, takich jak fioletowy, pomarańczowy lub zielony. Kolor jest znaczący, bo im ciemniejszy korzeń, tym więcej jodu zawiera, co czyni go naturalną substancją zapobiegającą powstawaniu wola tarczycy.

The Maca Team – zespół zajmujący się dostarczaniem tego mało znanego pożywienia do wielu miejsc, aby ludzie mogli doświadczyć jego ekologicznych korzyści odżywczych, zauważa, że jod jest bardzo ważny dla zdrowia tarczycy. Jedna łyżeczka zawiera 0,025 miligrama (mg) jodu; 4 łyżeczki zawierają 100% RDI. Należy również zauważyć, że korzeń maca:

„Jest niezbędny w pomaganiu tarczycy w produkcji hormonów. Poza tym jod wspiera zdrowy metabolizm, zrównoważony nastrój, prawidłowe ciśnienie krwi, a także może być przydatny w zapobieganiu nowotworom.

Brak jodu w diecie może prowadzić do rozwoju wola, niedoczynności tarczycy, obniżenia metabolizmu, problemów w ciąży, depresji, zaburzeń nastroju, zmęczenia i innych stanów wynikających z braku równowagi hormonalnej”.

Należy zauważyć, że maca zawiera glukozynolany zawierające siarkę. Dlatego efektem ubocznym jedzenia macy w bardzo dużych ilościach jest ryzyko powstania wola. Według University of Michigan Medicine:

„Glukozynolany mogą powodować wole (obrzęk tarczycy o zmniejszonej aktywności), jeśli są przyjmowane w nadmiarze w połączeniu z dietą ubogą w jod. Chociaż udokumentowano, że występuje to w przypadku innych pokarmów bogatych w glukozynolany, nie wiadomo, czy maca powoduje wole”.

Istnieje również sugestia, że jod zawarty w macy może powodować wole, ale według The Maca Team: „Na podstawie ilości jodu zawartej w korzeniu maca jest wysoce nieprawdopodobne, aby spożywanie samego korzenia maca przyczyniło się do powstania wola nawet u osób z uszkodzoną tarczycą”.

Korzyści odżywcze macy dla mężczyzn i kobiet

Jedną z najbardziej znaczących korzyści spożywania korzenia maca jest jego zdolność do poprawy libido u mężczyzn. Dodatkową korzyścią wykazaną w wielu badaniach jest fakt, że korzeń maca nie wpływa na poziom testosteronu lub jakiegokolwiek innego hormonu płciowego. W tym celu University of Michigan Medicine zaleca codzienne spożywanie 1500 lub 3000 mg korzenia maca przez osiem tygodni.

Co więcej, korzeń maca może zwiększać liczbę i ruchliwość plemników oraz objętość nasienia.

Na przykład, jedno z badań wykazało, że sportowcy siłowi i wytrzymałościowi, w tym przypadku rowerzyści, którzy przyjmowali korzeń maca jako suplement, zgłaszali poprawę czasu jazdy na rowerze oraz zwiększony popęd seksualny.

W przypadku starszych mężczyzn mogą pojawić się problemy z prostatą, a badania na zwierzętach wykazały, że maca radzi sobie z dwoma najbardziej niepokojącymi problemami, zmniejszając rozmiar prostaty i prawdopodobnie redukując ryzyko raka prostaty u mężczyzn, chociaż potrzebne są dalsze badania w tym zakresie.

Menopauzie, zmorze wielu kobiet w wieku średnim, często towarzyszą uderzenia gorąca. Badania wykazały, że maca ma pozytywny wpływ na oba te czynniki, równoważąc poziom żeńskich hormonów. Sugerowane dawki korzenia maca dla kobiet wynoszą od 2,5 do 3 gramów dziennie przez 6 do 12 tygodni.

Jeśli chodzi o depresję, której doświadczają niektóre kobiety związane z menopauzą, w jednym z badań stwierdzono, że korzeń maca:

„Zmniejsza objawy psychologiczne, w tym lęk i depresję, oraz obniża parametry dysfunkcji seksualnych u kobiet po menopauzie, niezależnie od aktywności estrogenowej i androgennej”.

Dodatkowe korzyści korzenia maca

Korzeń maca to „adaptogen”, czyli naturalna substancja, która pomaga organizmowi radzić sobie między innymi z takimi stresorami, jak poranne budzenie, korki i choroby.

Badanie na zwierzętach wykazało, że ekstrakty z korzenia maca podawane przez 28 tygodni wydawały się normalizować i utrzymywać gęstość mineralną kości w porównaniu z placebo, zwiększać średnicę kości udowej i zawartość wapnia bardziej niż środki kontrolne. Parafrazując chińskie badanie, według The Maca Team:

„Suplementacja korzenia maca może mieć potencjalny wpływ na zapobieganie pomenopauzalnym nieprawidłowościom lipidowym i metabolizmowi kości poprzez inny mechanizm niż estrogen”.

Badania wskazały również, że korzeń maca może powodować pobudzenie i poprawiać czujność w ciągu dnia w biurze lub przed uprawianiem sportu, z dodatkowymi korzyściami w postaci szybkich rezultatów po zażyciu i bez nerwowych „ruchów”, które mogą wystąpić po wypiciu kawy. Według Muscle Health Fitness, maca może poprawiać wydajność treningu:

„Oprócz węglowodanów, korzeń maca zawiera łatwo przyswajalne wysokiej jakości białko, niewielkie ilości niezbędnych tłuszczów oraz minerały, takie jak cynk, wapń i magnez, z których wszystkie, jak wykazano, poprawiają wydajność i skracają czas regeneracji, gdy są przyjmowane wcześniej, w trakcie i/lub po treningu".

Co więcej, przyjmowanie suplementów z korzenia maca może pomóc kontrolować cukrzycę. Badanie z 2007 roku wykazało, że po przyjmowaniu korzenia maca przez dwa tygodnie zwierzęta karmione dietą bogata w sacharozę doświadczyły „znaczącej poprawy tolerancji glukozy” i obniżenia poziomu glukozy we krwi.

Jak przyjmować suplementy z korzenia maca?

Macę należy na początku zażywać stopniowo, np. biorąc niewielką ilość przez kilka dni i określając, jak zareaguje organizm przed zwiększeniem dawki. Ze względu na wpływ korzenia maca na poziom hormonów, lekarze sugerują, że osoby, które przyjmują leki wpływające na poziom hormonów w chorobach takich jak rak piersi lub rak prostaty, nadciśnienie tętnicze lub w przypadku innych poważnych schorzeń, powinny unikać spożywania lub przyjmowania macy; to samo jest zalecane kobietom w ciąży i karmiącym piersią.

Z biegiem czasu organizm może przyzwyczaić się do składników odżywczych zapewnianych przez korzeń maca, co może zmniejszyć odczuwalne korzyści. W związku z tym niektórzy dietetycy zalecają przyjmowanie suplementu z korzenia maca przez krótkie okresy, a nie codziennie przez kilka miesięcy. Niektórzy sugerują przyjmowanie maca przez sześć tygodni, a następnie zrobienie sześciu tygodni przerwy.

W badaniach często stosowano od 500 do 1000 mg korzenia maca trzy razy dziennie. Według Examine, jednym z powodów, dla których zaleca się przyjmowanie maca w formie suplementu, jest to, że „korzeń maca nie smakuje dobrze; ma bardzo trawiasty smak; kapsułki są ogólnie lepiej tolerowane niż proszek”. Jednak są osoby, które twierdzą, że maca ma „przyjemny” smak. Super produkty, takie jak maca, dostarczają czegoś dzikiego, świeżego i wyjątkowo odżywczego, czego nie dostarcza przetworzona żywność:

„Nazwij ją jak chcesz, ale żywność o wysokim poziomie składników odżywczych to super żywność w przeciwieństwie do zubożonej, nadmiernie zhybrydyzowanej, uprawianej na zubożonych glebach żywności GMO – do której wszyscy jesteśmy przyzwyczajeni – sprzedawanej w supermarketach, a nawet w sklepach ze zdrową żywnością!

Problemów z nowoczesnym zaopatrzeniem w żywność jest wiele. Jednym z największych problemów jest znaczna utrata obu głównych składników odżywczych – minerałów, witamin, białka i tym podobnych – z naszego pożywienia w połączeniu z utratą innych rodzajów korzystnych związków i składników odżywczych w ciągu całego ostatnich kilkuset lat".

Ponieważ jest to prawdziwe praktycznie dla każdego rodzaju żywności, korzeń maca stanowi bezpieczne pierwotne źródło wartości odżywczych, czym przewyższa wiele innych produktów spożywczych.