Wiele osób prawdopodobnie zna olej rycynowy jako środek, który dawni uzdrowiciele zalecali w przypadku szerokiego zakresu dolegliwości – od zaparć po przeziębienie i gorączkę, a nawet jako środek przeciw pasożytom. Uważa się, że olej rycynowy jest jednym z najlepszych dostępnych środków leczniczych.
Wcześniej pisałem o tajemnicach i potencjalnych zastosowaniach zdrowotnych oleju rycynowego. Pomimo małej ilości badań potwierdzających jego potencjalne działanie lecznicze, uważam, że stosowanie tego wszechstronnego oleju przynosi wymierne korzyści zdrowiu.
Jest to jeden z najbardziej znanych naturalnych środków zaradczych o długiej historii stosowania, co uzasadnia konieczność przeprowadzenia brdziej szczegółowych badań naukowych — niemniej jednak tradycyjne domowe zastosowania z pewnością nie zaszkodzą.
Tradycyjne zastosowania oleju rycynowego
Olej rycynowy jest wytwarzany przez tłoczenie nasion rącznika pospolitego (Ricinus communis), który pochodzi z Indii, chociaż obecnie najczęściej jest uprawiany w krajach śródziemnomorskich, takich jak Algieria, Egipt i Grecja. We Francji rącznik jest uprawiany jako roślina ozdobna ze względu na duże i piękne liście.
Wiele starożytnych cywilizacji, w tym Egipcjanie, Chińczycy i Persowie, cenili rącznik za jego liczne zastosowania, np. wytwarzano z niego paliwo do lamp oraz stanowił składnik balsamów i maści.
W średniowieczu rącznik stał się dobrze znany w Europie z powodu leczenia dolegliwości skórnych. Grecki lekarz Dioscorides opisał nawet, jak wydobyć olej z rośliny, ale ostrzegł, że nasiona należy stosować tylko zewnętrznie, ponieważ są „skrajnie przeczyszczające”.
Olej rycynowy to trójgliceryd składający się z kwasów tłuszczowych, z których 90% stanowi kwas rycynolowy. Inne nasiona i oleje, takie jak olej sojowy i olej z nasion bawełny, również zawierają ten unikalny kwas tłuszczowy, chociaż w znacznie niższych stężeniach.
Uważa się, że kwas rycynolowy jest głównym leczniczym składnikiem oleju rycynowego. Według Davida Williamsa - badacza, kręgarza i biochemika - jest to:
„Jest skuteczny w zapobieganiu rozwojowi wielu gatunków wirusów, bakterii, drożdży i pleśni. Stosowany do miejscowego leczenia grzybicy, rogowacenia, zapalenia skóry, otarć, grzybicy paznokci, trądziku i przewlekłego świądu (swędzenia)”.
W swoim artykule Williams wspomina również, że w Indiach produkty z nasion rącznika są tradycyjnie używane w leczeniu różnych schorzeń, takich jak czerwonka, astma, zaparcia, nieswoiste zapalenie jelit oraz infekcje pęcherza moczowego i pochwy.
„Najskuteczniejszym sposobem zastosowania oleju rycynowego są okłady z oleju rycynowego, które zwiększają miejscowe wchłanianie. Prawidłowo stosowane okłady z oleju rycynowego poprawiają pracę grasicy i inne funkcje układu odpornościowego”.
14 sposobów na użycie oleju rycynowego w domu
Jeśli nie masz jeszcze w domu butelki oleju rycynowego, powinieneś rozważyć zakup produktu wysokiej jakości. Z pewnością będziesz pod wrażeniem wielu zastosowań tego wszechstronnego olejku. Na stronie internetowej Natural Living Ideas opisano 14 sposobów wykorzystania oleju rycynowego, które podsumowałem poniżej:
1. Bezpieczny i naturalny środek przeczyszczający — W badaniu z 2010 r. podkreślono, w jaki sposób olej rycynowy pomaga skutecznie zmniejszyć zaparcia u osób starszych. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) uważa olej rycynowy „za bezpieczny i skuteczny” środek przeczyszczający.
Doustnie spożyty olej rycynowy pomaga „oczyścić” przewód pokarmowy w ciągu dwóch do pięciu godzin. Należy jednak pamiętać o stosowaniu odpowiedniej dawki. Dorośli mogą przyjmować od 1 do 2 łyżek stołowych, a dzieciom w wieku od 2 do 12 lat można podać maksymalnie od 1 do 2 łyżeczek.
Niemowlęta w wieku poniżej 2 lat nie powinny przyjmować więcej niż 1 łyżeczkę na raz. Podając olej rycynowy dzieciom warto wymieszać go ze świeżo wyciśniętym sokiem, aby był smaczniejszy.
2. Uśmierzanie bólu mięśni — Wmasowanie olejku rycynowego w mięśnie po intensywnym treningu poprawia krążenie krwi i łagodzi ból. W celu wzmocnienia efektu gojenia i łagodzenia bólu warto wymieszać olejek rycynowy z olejkiem miętowym lub rumiankowym.
3. Łagodzenie bólu stawów — Kwas rycynolowy zawarty w oleju rycynowym działa obkurczająco na układ limfatyczny, który jest odpowiedzialny za zbieranie odpadów z tkanek i przenoszenie ich do krwiobiegu w celu ich eliminacji.
Jeśli układ limfatyczny nie działa prawidłowo, na przykład u osób z zapaleniem stawów, pojawia się ból stawów. Masowanie stawów z użyciem oleju rycynowego może pomóc złagodzić przekrwienie i przyspieszyć działanie układu limfatycznego.
Badanie z 2009 r. opublikowane w Phytotherapy Research potwierdza, że olej rycynowy pomaga złagodzić ból u pacjentów z zapaleniem kości i stawów.
4. Leczenie chorób grzybiczych — Uważa się, że olej rycynowy jest tak samo skuteczny jak leki przeciwgrzybicze w leczeniu powszechnych infekcji, takich jak grzybica np. pachwin czy stóp.
Wystarczy podgrzać olejek rycynowy, a następnie nałożyć go na dotknięty obszar przed snem i pozostawić na noc. Czynność należy powtarzać przez tydzień lub do całkowitego zniknięcia infekcji.
5. Wspomaga wzrost włosów — Wmasowywanie ciepłego oleju rycynowego w skórę głowy (a nawet brwi) może stymulować mieszki włosowe i promować wzrost włosów. W przypadku codziennego stosowania poprawę można zauważyć już po dwóch tygodniach. Olej rycynowy może również korzystnie wpływać na obszary dotknięte łysieniem.
6. Poprawia kolor włosów — Olejek rycynowy zatrzymuje wilgoć we włosach, poprawiając ich wygląd. Aby uzyskać ten efekt należy podgrzać łyżkę olejku i opuszkami palców pokryć nim każde pasmo włosów.
7. Naturalny tusz do rzęs — Rozpuść łyżkę wosku pszczelego, a następnie dodaj do niego 2 łyżki węgla drzewnego lub proszku kakaowego (w zależności od koloru włosów) oraz olej rycynowy. Mieszaj do uzyskania pożądanej konsystencji.
Ten domowy tusz do rzęs nie zawiera toksycznych składników chemicznych, w przeciwieństwie do niektórych konwencjonalnych produktów kosmetycznych. Alternatywnie można nakładać olejek rycynowy na rzęsy przed snem, aby wyglądały na pełniejsze i gęstsze.
8. Nawilżanie skory — Kwasy tłuszczowe zawarte w oleju rycynowym odżywiają i nawilżają suchą skórę. Konsystencja oleju sprawia, że długo utrzymuje się w miejscu aplikacji i łatwo wnika w skórę.
Wystarczy mała ilość oleju rycynowego – można wetrzeć łyżeczkę oleju w dłonie, a następnie nałożyć na całą skórę.
9. Eliminuje przebarwienia i inne problemy skórne — Pożegnaj się z nieestetycznymi i wstydliwymi naroślami za pomocą olejku rycynowego.
Ze względu na swoje właściwości przeciwdrobnoustrojowe i przeciwzapalne może mieć korzystny wpływ na wykwity skórne, trądzik i brodawki. Jedno z badań opublikowanych w Journal of International Toxicology wykazało, że olej rycynowy może mieć pozytywny wpływ na kontaktowe zapalenie skóry.
10. Promowanie spokojnego snu — Uważa się, że nałożenie niewielkiej ilości oleju rycynowego na powieki może znacznie ułatwić zasypianie. Olej rycynowy promuje głębszy i dłuższy sen.
11. Łagodzenie kolki u niemowląt — Kolka pojawia się czasami w ciągu pierwszych kilku miesięcy życia dziecka i może prowadzić do długich okresów nadmiernego płaczu. Dokładna przyczyna kolki wciąż pozostaje nieznana, chociaż uważa się, że głównym winowajcą są gazy. W celu złagodzenia kolki, wystarczy delikatnie wetrzeć niewielką ilość oleju rycynowego w brzuch dziecka.
12. Bezpieczne leczenie ran u zwierząt domowych — Jeśli widzisz drobne skaleczenia lub rany na skórze swojego psa lub kota, nałóż na nie odrobinę oleju rycynowego, co ułatwi gojenie, ze względu na przeciwbakteryjne i przeciwzapalne działanie tego oleju. Olej nie jest szkodliwy, ale jeśli zwierzę liże ranę (jak większość zwierząt), może to prowadzić do pojawienia się luźnych stolców.
13. Może być stosowany jako konserwant żywności — Suszone produkty zbożowe można pokryć olejem rycynowym, aby zapobiec zepsuciu oraz chronić przed drobnoustrojami i szkodnikami. Ogólnie rzecz biorąc, spożycie zbóż należy ograniczyć do minimum, aby uzyskać optymalny stan zdrowia.
14. Uniwersalny smar — Olej rycynowy może być użyty do poprawy funkcjonowania przedmiotów wymagających smarowania, takich jak skrzypiące zawiasy, nożyczki lub maszynki do mielenia mięsa. Ze względu na stałą lepkość olej rycynowy nie zamarza, więc jest idealnym środkiem zarówno w przypadku wysokich, jak i bardzo niskich temperatur.
W przypadku stosowania miejscowego nie jest konieczne mieszanie oleju rycynowego z olejem nośnikowym; prze pierwszym zastosowaniem warto przetestować olej rycynowy na małej części skóry, aby sprawdzić, czy nie powoduje alergii lub reakcji skórnej.
Oprócz wcierania lub wmasowywania oleju bezpośrednio w skórę, można zrobić okład z oleju rycynowego, co moim zdaniem jest zwieńczeniem tej holistycznej terapii. Nieżyjący już uzdrowiciel Edgar Cayce był pierwszym, który promował stosowanie okładów z oleju rycynowego w leczeniu różnych schorzeń. Zostało oto później zbadane przez dr Williama McGareya z Phoenix w Arizonie.
Dr McGarey, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej i propagator nauk Cayce'a, stwierdził, że właściwie stosowane okłady z oleju rycynowego mogą znacznie poprawić funkcje układu odpornościowego. Swoimi odkryciami podzielił się w swojej książce pt. „The Oil That Heals: A Physician's Successes With Castor Oil Treatments”.
Aby dowiedzieć się, jak zrobić i wykorzystać okład z oleju rycynowego, obejrzyj film przygotowany przez Stowarzyszenie Edgara Cayce'a - fundację, której celem jest zmiana życia ludzi poprzez nauki Cayce'a.
Do czego jeszcze nadaje się olej rycynowy?
Oprócz wyżej wspomnianych zastosowań oleju rycynowego, jsprawdza się on również w łagodzeniu następujących problemów:
• Bolesne miesiączki — Olejek rycynowy poprawia przepływ menstruacyjny, co może łagodzić stany zapalne i bóle związane z miesiączką. Wynika to z wysokiego poziomu kwasu rycynolowego, który może zwiększać przepływ krwi. Może być również stosowany do zmniejszenia mięśniaków i torbieli.
W celu złagodzenia bólu menstruacyjnego można użyć okładu z oleju rycynowego lub nałożyć olej rycynowy na brzuch.
• Jęczmień — Właściwości przeciwbakteryjne oleju rycynowego mogą być przydatne w leczeniu jęczmienia, który jest zwykle spowodowany infekcją bakteryjną gruczołów łojowych powieki. Wystarczy za pomocą patyczka higienicznego nałożyć olej rycynowy na jęczmień dwa lub trzy razy dziennie.
• Wzdęcia — Kwas rycynolowy zawarty w oleju rycynowym może pomóc złagodzić skurcze mięśni brzucha, które zwykle towarzyszą wzdęciom.
Olej rycynowy może indukować poród — ale zaleca się szczególną ostrożność
Innym tradycyjnie popularnym zastosowaniem oleju rycynowego jest indukowanie porodu. Badania na myszach wykazały, że kwas rycynolowy powoduje kurczenie się jelit i macicy, co może indukować poród. Kolejne badanie wykazało, że spośród 100 kobiet w ciąży ponad połowa kobiet z grupy, która otrzymała olej rycynowy, zaczęła rodzić w ciągu 24 godzin.
Nie radzę jednak używać go w ten sposób ze względu na jego potencjalnie szkodliwe skutki uboczne.
Jedno z badań z 2001 r. wykazało, że wszystkie kobiety w ciąży, które przyjmowały olej rycynowy, doznały nudności. Inne badanie ostrzegało również, że skurcze wywołane olejem rycynowym mogą prowadzić do wydalenia smółki (pierwszego stolca dziecka) jeszcze w macicy – narażając je na ryzyko aspiracji smółki, co może skutkować niewydolnością oddechową u noworodka. Według autorów badania:
„Większość skutków ubocznych spowodowanych przyjmowaniem oleju rycynowego to zmęczenie, nudności, wymioty i biegunka. Ponadto olej rycynowy wpłynął na wynik noworodka w skali APGAR w pierwszej minucie… Bardzo ważne jest, aby kobiety otrzymały odpowiednią dawkę od położnej lub położnika”.
Nasiona rącznika zawierają toksyczny składnik
Pomimo potencjalnie leczniczych właściwości, należy wiedzieć, że rącznik zawiera również silną truciznę zwaną rycyną. Znajduje się ona również w surowych nasionach i zacierze, który pozostaje po przetworzeniu oleju rycynowego. Rycyna zapobiega syntezie białek i zabija komórki po podaniu doustnym, donosowym i dożylnym.
Rycyna jest tak silna, że spożycie lub wdychanie zaledwie 1 miligrama może być śmiertelne, podobnie jak zjedzenie czterech do ośmiu nasion rącznika. Nie ma na to antidotum; rycyna jest nawet używana jako chemiczny środek bojowy. W 2013 roku pojawiły się doniesienia o zamachu polegającym na wysyłaniu rycyny do senatorów USA i prezydenta Obamy.
Jednakże nie trzeba się martwić o zatrucie rycyną w przypadku stosowania oleju rycynowego, ponieważ jest on pozyskiwany z ziaren w wyniku specjalnie zaprojektowanego procesu produkcyjnego, podczas którego rycyna jest usuwana z oleju. Potwierdza to raport końcowy International Journal of Toxicology na temat oleju rycynowego: rycyna nie „przechodzi” do oleju rycynowego w trakcie produkcji, dlatego olej rycynowy może być bezpiecznie dodawany do produktów kosmetycznych bez ryzyka zatrucia.
Używaj oleju rycynowego, ale uważaj na potencjalne skutki uboczne
Jak w przypadku każdego olejku eterycznego, zalecam ostrożne stosowanie oleju rycynowego, ponieważ może on mieć potencjalnie negatywne skutki uboczne. Osoby o wrażliwej skórze mogą doświadczyć wystąpienia reakcji alergicznych po miejscowym zastosowaniu oleju, dlatego przed pierwszym zastosowaniem warto wykonać test płatkowy na małym obszarze skóry.
Przyjmowany doustnie kwas rycynolowy zawarty w oleju działa drażniąco na błonę śluzową jelit, co powoduje efekt przeczyszczający i pomaga złagodzić zaparcia. Niemniej jednak może również prowadzić do rozstroju i dyskomfortu żołądkowo-jelitowego, a także zawrotów głowy i nudności.
Zatem osoby cierpiące na jakiekolwiek problemy trawienne, takie jak zespół jelita drażliwego, wrzody, skurcze, zapalenie uchyłków, zapalenie okrężnicy lub hemoroidy, powinny unikać używania oleju rycynowego. Osoby, które niedawno przeszły operację, również powinny powstrzymać się od stosowania tego oleju.
Na koniec warto upewnić się, że zakupiony olej rycynowy jest ekologiczny i pochodzi od renomowanego producenta. Większość komercyjnego oleju rycynowego sprzedawanego obecnie w sklepach pochodzi z nasion rącznika, które prawdopodobnie zostały mocno spryskane pestycydami lub przetworzone rozpuszczalnikami i mogą być zanieczyszczone środkami chemicznymi, które neutralizują korzystne działanie składników oleju.