Według dr. Mercoli
Od początku pandemii stosowanie naturalnych suplementów były kością niezgody naukowców, firm farmaceutycznych, lekarzy i ekspertów ds. zdrowia. Nowo opublikowane dane ponownie potwierdzają wyniki wcześniejszych badań, które wykazały, że witamina D ma znaczący wpływ na ryzyko infekcji i przebieg COVID-19.
Witamina D została odkryta na początku XX wieku. Praca Sir Edwarda Mellanby'ego z Wielkiej Brytanii i Elmera McColluma z University of Wisconsin wykazała, że witamina D może być stosowana w leczeniu krzywicy. Na początku lat 70. XX wieku, gdy naukowcy skupili się na badaniu wpływu witaminy D na organizm, a w szczególności na układ hormonalny, zidentyfikowano 25-OH-D3.
Organizm człowieka jest w stanie wytwarzać witaminę D pod wpływem światła słonecznego. Przy odpowiedniej ekspozycji na promienie słoneczne, skóra jest w stanie wytworzyć wystarczającą ilość witaminy D. Liczne badania wykazały, że zbyt mała ilość witaminy D prowadziła do nieprawidłowej homeostazy wapnia. To z kolei może prowadzić do rozwoju osteoporozy, osteomalacji i krzywicy.
Od tego czasu wiele badań wykazało, że niedobór witaminy D „jest związany ze zwiększonym ryzykiem i większym nasileniem infekcji, zwłaszcza dróg oddechowych”. Chociaż prawie każde badanie wskazuje na związek między witaminą D a infekcjami górnych dróg oddechowych, nie wszystkie stwierdzają, że witamina D ma taki sam wpływ na wszystkie infekcje.
Jednym z czynników, który może wpływać na zróżnicowanie wyników, jest sposób, w jaki badacze wykonują pomiary. Innymi słowy, czy analizując wpływ na infekcje biorą pod uwagę tylko dawki suplementu, czy też mierzą poziom witaminy D we krwi?
Witamina D skraca długość infekcji COVID i zmniejsza śmiertelność
Badanie opublikowane w listopadzie 2021 r. miało na celu ustalenie czy witamina D może wpływać na wyniki leczenia COVID-19. Naukowcy zauważyli, że pacjenci przyjmowani na oddział intensywnej terapii mieli w osoczu wysoki poziom biomarkerów wskazujących na stan zapalny. Badacze stwierdzili:
„Biorąc pod uwagę naturalny, trzyetapowy przebieg kliniczny choroby, za główne czynniki determinujące złe wyniki leczenia uważa się niewystarczającą wrodzoną odpowiedź immunologiczną w pierwszym etapie i uszkodzenie o podłożu immunologicznym spowodowane rozregulowaną odpowiedzią immunologiczną w drugim etapie choroby”.
Jeżeli suplement lub lek jest w stanie wesprzeć odpowiedź immunologiczną w pierwszym lub drugim etapie, może pomóc w zmniejszeniu ciężkości i ryzyka zgonu. Naukowcy najpierw zebrali dane retrospektywne od 867 pacjentów ze szpitala uniwersyteckiego Cerrahpasa w Stambule.
Pacjenci mieli potwierdzoną diagnozę COVID-19, ale zostali wykluczeni z kohorty, jeśli mieli choroby współistniejące związane z niedoborem witaminy D, takie jak nowotwory, choroby nerek, choroby sercowo-naczyniowe lub choroby autoimmunologiczne. Każdy z pacjentów otrzymał lek przeciwwirusowy; niektórzy otrzymali leczenie antycytokinowe. Wyniki kliniczne mierzono w odniesieniu do poziomu witaminy D w surowicy.
W retrospektywnej części badania naukowcy podzielili uczestników na cztery grupy określone na podstawie poziomu 25OHD w surowicy. Dane z tej części badania wykazały, że ryzyko hospitalizacji dłuższej niż 8 dni było 1,9 razy wyższe u pacjentów w trzech grupach.
Druga część badania została zaprojektowana jako badanie prospektywne. Włączono do niego 210 osób z potwierdzonym COVID-19. Do badania włączono również 23 zdrowe osoby. W tej grupie było 163 uczestników z poziomem 25OHD w surowicy poniżej 30 ng/ml. Osoby te otrzymały leczenie polegające na suplementacji witamin yD3 zgodnie z protokołem, który został stworzony przez przegląd dowodów literaturowych.
Naukowcy podawali odpowiednie ilości witaminy D3 w zależności od tego, czy pacjenci byli hospitalizowani, czy przebywali na OIOM-ie i w jakiej grupie się znajdowali. Całkowity czas podawania witaminy D wahał się od 14 dni w przypadku pacjentów hospitalizowanych oraz do 3 dni dla pacjentów OIOM.
Badacze zbadali próbki krwi obwodowej u wszystkich pacjentów w dniach od 1 do 3 przed leczeniem oraz w dniu 7 i 14 u pacjentów, którzy otrzymali leczenie. Uczestnicy grupy prospektywnej byli leczeni zgodnie z aktualnymi wytycznymi krajowymi, które w tamtym czasie nie zalecały suplementacji witaminą D.
Zastosowanie protokołu leczenia przez dwa tygodnie spowodowało zwiększenie poziomu 25OHD w surowicy osób poddanych interwencji znacznie powyżej 30 ng/ml. Odkryto, że leczenie polegające na podaniu witaminy D skróciło czas hospitalizacji u osób z COVID-19, nawet jeśli występowały u nich choroby współistniejące. Naukowcy doszli do następującego wniosku:
„Poddanie się leczeniu witaminą D zmniejszyło śmiertelność 2,14 razy. Stwierdzono, że suplementacja witaminy D jest skuteczna i wpływa na różne docelowe parametry, dlatego jest ważna dla przebiegu COVID-19; poziomy witaminy D w surowicy i analizy korelacji między tymi parametrami potwierdzają ten wniosek”.
Witamina D wpływa na wynik leczenia COVID
Istnieją mocne dowody naukowe na to, że witamina D odgrywa kluczową rolę w regulacji odpowiedzi immunologicznej i zdolności organizmu do zwalczania infekcji. W poniższym filmie Ivor Cummins, biochemik i dyrektor programu Irish Heart Disease Awareness, wyjaśnił, w jaki sposób najnowsze badania potwierdzają, że wyższy poziom witaminy D mogą zmniejszyć ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19.
Zidentyfikowano również czynniki, które są związane z niskim poziomem witaminy D. Należą do nich niska ekspozycja na słońce, odporność na insulinę i leptynę, wysoki poziom stanów zapalnych i zła dieta. Jedno z badań recenzowanych przez Cumminsa, zostało opublikowane przez Marka Alipio, który nie otrzymał żadnych funduszy na swoją pracę.
Badanie obejmowało analizę danych od 212 osób, u których laboratoryjnie potwierdzono COVID-19 i u których zbadano poziomy 25OHD w surowicy. Alipio zastosował system klasyfikacji oparty na wcześniejszych badaniach, podobny do czterech kategorii użytych w wyżej przytoczonym badaniu opublikowanym w Nutrients. Różnica polegała na tym, że dwie kategorie zostały połączone, ale klasyfikacja pozostałych dwóch pozostała taka sama.
Alipio odkrył, że poziom witaminy D jest silnie skorelowany z ciężkością choroby. Jak widać na grafice wykorzystanej przez Cumminsa w 2:20 minucie filmu, z 49 pacjentów, którzy mieli łagodny przebieg choroby, u 47 z nich poziom witaminy D wynosił powyżej 30 ng/ml. Należy zauważyć, że większość ekspertów uważa ten poziom za mniej więcej połowę optymalnego poziomu witaminy D, który wynosi od 40 ng/ml do 60 ng/ml.
(Film dostępny tylko w języku angielskim)
Oznacza to, że 96% pacjentów z łagodnym przebiegiem infekcji COVID miało prawidłowy poziom witaminy D. W pozostałej kategorii obejmującej pacjentów z ciężkim lub krytycznym przebiegiem choroby tylko 4% pacjentów miało poziom witaminy D mieszczący się w granicach normy.
W jednym z badań postawiono hipotezę, że witamina D chroni organizm przed infekcją SARS-CoV-2. Starano się ocenić, czy istnieje związek między poziomem witaminy D a liczbą infekcji COVID-19. Badanie obejmowało tylko kraje europejskie i wykazało istotną zależność między średnim (przeciętnym) poziomem witaminy D a liczbą zakażeń.
Osoby najbardziej podatne na infekcje dróg oddechowych miały największy niedobór witaminy D. W innym badaniu, w którym oceniano wpływ niedoboru witaminy D na profilaktykę infekcji dróg oddechowych, uzyskano podobne wyniki. Naukowcy napisali, że witamina D wykazała:
„…znaczące działanie ochronne, gdy podawano ją codziennie lub co tydzień osobom z najniższym poziomem witaminy D: w tej grupie pacjentów ryzyko wystąpienia co najmniej jednego ARI zostało zmniejszone z 60% do 32%”.
Badania przeprowadzone w latach 2020 i 2021 dostarczyły coraz większej liczby dowodów na to, że witamina D ma znaczący wpływ na ciężkość przebiegu i ryzyko zgonu u osób z COVID-19. Ponadto może pomóc w zmniejszeniu liczby hospitalizacji.
Niski poziom witaminy D wiąże się ze wzrostem poziomu cytokin zapalnych i zwiększonym ryzykiem zapalenia płuc i infekcji dróg oddechowych. |
Witamina D wpływa na regulację kaskady zapalnej. Jej niedobór wiąże się ze „zwiększonym ryzykiem infekcji, w tym grypy, gruźlicy (TB), zakażenia ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV) oraz COVID-19, czyli zespołu ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej powodowanego przez koronawirusa typu 2 (SARS-CoV-2)”. |
Niedobór witaminy D zwiększa ryzyko ciężkiego przebiegu i zgonu z powodu COVID-19. |
Witamina D zmniejsza stan zapalny wywołany przez komórki T, co może potencjalnie przynieść korzyści osobom z COVID-19. |
Przegląd literatury wykazał, że niedobór witaminy D w surowicy jest powiązany z ryzykiem zakażenia, ciężkiego przebiegu choroby i zgonu z powodu COVID-19. |
Niedobór witaminy D jest związany ze zwiększonym ryzykiem zakażenia, ciężkiego przebiegu choroby i zgonu z powodu COVID-19, co potwierdzają m.in. dane przedstawione na dorocznym spotkaniu American Society for Bone and Mineral Research 2021. |
Dane ujawniły, że 83% z 11 901 pacjentów z 23 badań miało niedobór lub niedostateczny poziom witaminy D. Niedobór witaminy D zwiększa prawdopodobieństwo zakażenia koronawirusem 3,3 razy, a rozwoju ciężkiego przebiegu choroby pięciokrotnie. |
Aktywna forma witaminy D może hamować replikację SARS-CoV-2 - wirusa wywołującego COVID-19. |
W badaniu obejmującym 489 pacjentów wykazano, że niedobór witaminy D zwiększał ryzyko pozytywnego wyniku testu o 1,77 razy w porównaniu do osób z wystarczającym poziomem tego składnika odżywczego. Niedobór został określony jako poziom 25OHD mniejszy niż 20 ng/mL. |
Suplementacja witaminy D (dożylne podanie) u osób starszych tuż przed lub podczas COVID-19 wiązała się z lepszymi wskaźnikami przeżycia i mniejszym ryzykiem ciężkiego przebiegu choroby. |
Badania wykazały związek między niedoborem witaminy D a ciężkością przebiegu i ryzykiem zgonu z powodu COVID-19. |
Suplementacja witaminy D może zapobiegać COVID-19 lub wspierać leczenie choroby u osób dorosłych i dzieci. |
Najważniejsze objawy niedoboru witaminy D
Jedynym sposobem na zidentyfikowanie niedoboru witaminy D jest badanie krwi. Istnieją jednak pewne ogólne oznaki i objawy, które mogą wskazywać na występowanie niedoboru tego składnika odżywczego. Jednakże ostatecznie zawsze należy zbadać jej poziom we krwi – lepiej zrobić to wcześniej niż później.
- Ciągły ból mięśniowo-szkieletowy lub obolałe kości
- Częste choroby lub infekcje
- Objawy neurologiczne, w tym depresja
- Zmęczenie i senność w ciągu dnia
- Pocenie się głowy
Jednym z najłatwiejszych i najbardziej opłacalnych sposobów zbadania poziomu witaminy D jest udział w programie GrassrootsHealth's D*Action, który jest programem interwencyjnym dotyczącym określenia poziomu witaminy D w populacji. Badanie odbywa się w domowym zaciszu, a wyniki przesyłane są bezpośrednio do osoby badanej.