Według dr. Mercoli
Oregano (Origanum vulgare) kojarzy się zwykle z kuchnią włoską. Ta wieloletnia roślina należy do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae); pochodzi z krajów śródziemnomorskich i zachodnioazjatyckich. Obecnie jest to jedno z najczęściej używanych ziół, a nawet jedno z ziół dodawanych do chili w proszku.
Chociaż było popularne w Grecji i we Włoszech, oregano trafiło do USA dopiero po II wojnie światowej, kiedy pizza zaczęła zyskiwać na popularności, co zwiększyło sprzedaż tego zioła o 5200% w latach 1948-1956.
Inną odmianą oregano, bardziej znaną z kuchni meksykańskiej, jest meksykańskie oregano (Lippia graveolens). Roślina ta pochodzi z innej rodziny botanicznej i jest czasami nazywana meksykańskim majerankiem, prawdopodobnie dlatego, że oregano jest bliskim krewnym majeranku.
Majeranek należy do tej samej rodziny co oregano, ale jest to inny gatunek o delikatniejszym aromacie i smaku. Oregano może być używane świeże lub suszone, natomiast majeranek najlepiej używać w postaci świeżej. Suszone oregano ma subtelniejszy smak niż świeże liście o ostrym smaku.
Origanum vulgare to wieloletnia roślina, która dorasta do 3 stóp (ok. 1 m) wysokości i 2 stóp (ok. 60 cm) szerokości. Łatwo rośnie w ogrodzie w miejscach nasłonecznionych i jest rośliną mało wymagającą w utrzymaniu, która przyciąga motyle. Kwitnie od lipca do października. Kwiaty mają barwę różowofioletową lub białą.
Olejki eteryczne z oregano były intensywnie badane, ponieważ roślina i olejek mają bogatą historię zastosowań w medycynie tradycyjnej, począwszy od średniowiecza, kiedy żuto liście oregano, aby zmniejszyć bóle reumatyczne, ból zębów i niestrawność. Starożytni Grecy używali oregano w leczeniu chorób skóry, a w Chinach stosowano je w leczeniu gorączki i rozstroju żołądka.
Oregano jest silnym przeciwutleniaczem o wysokiej wartości ORAC
Oregano jest bogate w fenole, które są naturalnymi fitozwiązkami o korzystnym działaniu przeciwutleniającym. Dwa najpopularniejsze to tymol i karwakrol. Przeciwutleniacz to termin używany do opisania związku, który przeciwdziała niestabilnym cząsteczkom. Są to tak zwane wolne rodniki i są naturalnie wytwarzane podczas metabolizmu oksydacyjnego.
Jedna z analiz laboratoryjnych zdolności antyoksydacyjnych żywności nazywana jest zdolnością neutralizowania rodników tlenowych (ORAC). Pomiar został wykorzystany do wykazania, że żywność o wysokiej zdolności antyoksydacyjnej może pomóc spowolnić proces starzenia się mózgu i ciała.
Amerykański Departament Rolnictwa poinformował o badaniach opublikowanych w 1999 roku, które wykazały, że żywność o wysokim współczynniku ORAC może pomóc zapobiegać utracie pamięci długoterminowej, podnosić poziom antyoksydantów w surowicy i chronić naczynia włosowate w modelu zwierzęcym przed uszkodzeniem przez tlen. Dietetyk dr Ronald L. Prior stwierdził:
„Jeśli uda nam się wykazać pewien związek między spożyciem żywności o wysokim współczynniku ORAC a stanem zdrowia u ludzi, myślę, że możemy osiągnąć punkt, w którym wartość ORAC stanie się nowym standardem dobrej ochrony antyoksydacyjnej”.
Według Natural Products Insider w 2012 roku USDA usunęło bazę danych ORAC dla wybranych produktów spożywczych, powołując się na dowody, że wartości nie mają związku z wpływem określonych związków na zdrowie człowieka. Według USDA „wartości ORAC są rutynowo nadużywane przez firmy produkujące żywność i suplementy diety do promowania swoich produktów oraz kierowania wyborem konsumentów”.
Dr Prior, który był starszym badaczem w USDA przez 35 lat, nie zgadza się ze stwierdzeniem, że ORAC był czasami nadużywany:
„…to niekoniecznie oznacza, że te informacje nie są przydatne, jeśli są odpowiednio wykorzystywane. W zbyt wielu przypadkach celem było uzyskanie najwyższej wartości antyoksydacyjnej. Nie zawsze jest tak, że więcej znaczy lepiej, a w niektórych przypadkach stosowanie poszczególnych związków przeciwutleniających może być szkodliwe”.
Od tego czasu lista produktów spożywczych ORAC została przeniesiona do trybu offline, ale jest dostępna do pobrania. Świeże oregano ma wartość ORAC wynoszącą 13 970, a suszone zioła 175 295. Lista porównawcza świeżych ziół umieszcza oregano na liście ziół tuż pod majerankiem, tymiankiem i szałwią.
Odseparowanie fitozwiązków od roślin i stosowanie ich indywidualnie zwiększa możliwość odczuwania skutków ubocznych. Związki przeciwutleniające znajdujące się w całej roślinie oregano lub olejku eterycznym działają synergistycznie, zapewniając wiele korzyści zdrowotnych dzięki właściwościom przeciwutleniającym, przeciwdrobnoustrojowym, przeciwwirusowym i przeciwgrzybiczym.
Czy rozważałeś zastosowanie olejku z oregano na przeziębienie?
Według National Center for Complementary and Integrative Health każdego roku ponad miliard ludzi zapada na przeziębienie w USA, a do 20% ludzi choruje na grypę. Rhinovirus jest jednym z najczęstszych wirusów wywołujących przeziębienie. Jednak inne wirusy również mogą powodować objawy przeziębienia, w tym koronawirusy, takie jak SARS-CoV-2.
Kilka badań oceniło skuteczność olejku eterycznego z oregano lub ekstraktu z oregano przeciwko infekcjom górnych dróg oddechowych. W badaniu z 2019 oceniono skuteczność mieszanki olejków z oregano, tymianku i szałwii przeciwko wirusom górnych dróg oddechowych, w tym adenowirusowi 5, rinowirusowi, grypie i RSV. Mieszanka wykazała silne działanie przeciwwirusowe przeciwko rinowirusom i dwóm z trzech szczepów grypy.
Kwas rozmarynowy został zidentyfikowany jako główny przeciwutleniacz w oregano, a badania wykazały, że może on hamować sezonowe alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa i spojówek poprzez dwa niezależne mechanizmy — hamowanie odpowiedzi zapalnej i neutralizację reaktywnych form tlenu.
Dane pokazują również, że francuskie tabletki z oregano szybko łagodziły objawy u pacjentów z kaszlem i przeziębieniem. Badania wykazały skuteczność zależną od dawki, która pod tym względem przewyższała konwencjonalne leczenie zastosowane podczas badania.
Oregano wspiera przewód pokarmowy
Układ odpornościowy jest w dużej mierze wspierany przez pożyteczne bakterie żyjące w przewodzie pokarmowym, zwane florą jelitową. Olejek z oregano może mieć korzystny wpływ na bakterie i leczenie przerostu niekorzystnych drobnoustrojów.
Norowirus odpowiada za prawie 1 na 5 przypadków zapalenia żołądka i jelit, które prowadzą do biegunki i wymiotów. Każdego roku około 900 osób umiera z powodu norowirusa na 21 milionów zgłoszonych przypadków. Badania na kulturach komórkowych małych zwierząt wykazały, że karwakrol może obniżyć zakaźność wirusa w ciągu 15 minut od ekspozycji.
Olejek z oregano i karwakrol mogą być przydatne w kuchni, działając również na bakterie, które mogą prowadzić do zatruć pokarmowych. Na przykład, inne badanie wykazało, że olejek eteryczny z oregano może usuwać biofilmy gronkowca złocistego ze stali nierdzewnej.
Wreszcie, olejek z oregano wykazuje również działanie przeciw przerostowi bakterii w jelicie cienkim (SIBO). Ten stan może rozwinąć się po zabiegu chirurgicznym, chorobie lub leczeniu spowolnienia przewodu pokarmowego, co stanowi pożywkę dla szkodliwych bakterii. Nadmiar szkodliwych bakterii może powodować niedożywienie, biegunkę i utratę wagi.
W przeglądzie literatury naukowcy odkryli, że ponad 38% osób z zespołem jelita drażliwego miało również SIBO. Inne badanie obejmowało pacjentów, którzy mieli pozytywny wynik testu na SIBO i byli leczeni terapią ziołową lub rifaksyminą - obecnie stosowaną w przypadku biegunki podróżnych wywołanej przez E. coli.
Wyniki wykazały, że 46% osób stosujących ziołową kurację olejkiem z oregano miało negatywny wynik testu na SIBO w porównaniu do 34% stosujących farmakoterapię. W badanej grupie 31,8% nie wykazało odpowiedzi na rifaksyminę, dlatego następnie zaproponowano im ziołową terapię. Spośród nich 57,1% miało negatywny wynik w kierunku SIBO po zakończeniu leczenia. Naukowcy doszli do wniosku, że:
„Terapie ziołowe są co najmniej tak samo skuteczne jak rifaksymina w leczeniu SIBO za pomocą LBT [test oddechowy z laktulozą]. Zioła wydają się być równie skuteczne, jak potrójna antybiotykoterapia w terapii ratunkowej dla osób niereagujących na rifaksyminę. Ponadto potrzebne są prospektywne badania, aby potwierdzić te odkrycia i zbadać dodatkowe alternatywne terapie u pacjentów z opornym SIBO”.
Olejek z oregano leczy wiele schorzeń skóry
Prawie 25% wszystkich infekcji grzybiczych na świecie jest spowodowanych przez dermatofity. Infekcje skórne są trudne do leczenia i stają się coraz bardziej odporne na konwencjonalne leki. Jedno z badań opublikowanych w 2020 r. oceniło skuteczność szerokiej gamy olejków eterycznych przeciwko Microsporum i Trichophyton - dwóm powszechnym grzybom odpowiedzialnym za grzybicę, w tym grzybicę stóp. Zaobserwowano, że spośród 65 testowanych olejków eterycznych, olejek z oregano znalazł się w pierwszej piątce najsilniejszych olejków.
Inne badanie wykazało, że połączenie oleju z oregano, ciepła i soli jest skutecznym sposobem leczenia stopy atlety wywołanej przez Trichophyton mentagrophytes. Inny zespół naukowców z powodzeniem wykorzystał olejki eteryczne z oregano i tymianku jako środek przeciwko grzybom atakującym przechowywane zboża, odkrywając, że jest to skuteczna alternatywa dla chemikaliów.
Właściwości przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe olejku z oregano sprawiają, że jest to dobry sposób leczenia trądziku i egzemy. W jednym z badań oceniono ę alternatywną terapię na modelu zwierzęcym, stwierdzając, że gdy oregano zostało sformułowane jako nanoemulsja, wykazywało lepsze właściwości lecznicze i przeciwdrobnoustrojowe w porównaniu z antybiotykami.
Infekcje ran stanowią poważne wyzwanie dla opieki zdrowotnej, co kosztuje opiekę zdrowotną do 96,8 miliardów dolarów rocznie. Jedno z badań wykazało, że połączenie ekstraktów z kurkumy i oregano może być skutecznym dodatkiem do opatrunków dla diabetyków i osób bez cukrzycy. W stosunkowo niskich stężeniach olejek wykazywał właściwości przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.
W drugim badaniu dodano olejek eteryczny z oregano do przeciwdrobnoustrojowych opatrunków na rany i stwierdzono, że stężenia na poziomie 5% hamują wszystkie testowane szczepy bakterii, w tym Staphylococcus aureus, MRSA i E coli.
Olejek z oregano na ból i obrzęk
Charakterystycznym objawem reumatoidalnego zapalenia stawów jest przewlekła reakcja zapalna. Naukowcy zbadali wpływ, jaki karwakrol może mieć na tłumienie odpowiedzi zapalnej. W 2010 roku naukowcy odkryli, że karwakrol może manipulować białkami szoku cieplnego w laboratorium i w badaniach na zwierzętach, aby wzmocnić ochronne odpowiedzi limfocytów T i zmniejszyć reakcję zapalną.
Później naukowcy wykorzystali model zwierzęcy, aby wykazać, że karwakrol może zmniejszać nieprawidłową odpowiedź komórek T, co sugerowało, że może stanowić podstawę do opracowania „interwencji dietetycznej w przewlekłych chorobach zapalnych”.
Do 2018 roku naukowcy przyglądali się wpływowi karwakrolu na synowiocyty podobne do fibroblastów, które odgrywają rolę w przewlekłym procesie zapalnym występującym w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Naukowcy odkryli, że fitozwiązki mogą hamować produkcję zapalnych cytokin i zapobiegać aktywacji kilku szlaków zaangażowanych w stan zapalny.
Właściwości przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe olejku z oregano sprawiły, że stał się popularnym dodatkiem do produktów do pielęgnacji skóry. W badaniu na modelu ludzkich komórek skóry przyjrzano się aktywności biologicznej olejku z oregano i znaleziono dowody sugerujące, że olejek ten jest nie tylko obiecującym środkiem przeciwzapalnym, ale także ma właściwości przeciwnowotworowe.
Zachowaj ostrożność przy wyborze olejku
Oregano można kupić w postaci ekstraktu lub olejku eterycznego. Olejek eteryczny wytwarzany jest z suszonych pędów i liści oraz ekstrahowany za pomocą destylacji z parą wodną. Olejek eteryczny można następnie zmieszać z olejem nośnikowym i stosować bezpośrednio na skórę.
Ekstrakt z oregano, nazywany również olejem z liści oregano, można wytwarzać w domu, po prostu dodając posiekane liście do oliwy z oliwek i podgrzewając mieszaninę we wrzącej łaźni wodnej przez 10 minut, aby uwolnić naturalny olej z liści oregano. Może być przechowywany przez jeden do dwóch tygodni w hermetycznym pojemniku. Olej z oregano można kupić w postaci płynnej lub w formie kapsułek.
Kupując olej z oregano, sprawdź etykietę, aby upewnić się, że pochodzi od zaufanego producenta, który sprzedaje czyste, organiczne oleje, ponieważ wiele „okazyjnych” ofert może być zafałszowanych. Pamiętaj też, że olejek z oregano należy stosować po rozcieńczeniu olejem nośnikowym, takim jak oliwa z oliwek, olej kokosowy lub jojoba. Kiedy będziesz gotowy do użycia, pamiętaj, aby najpierw przetestować go na małym obszarze skóry, aby upewnić się, że nie wystąpi miejscowa reakcja alergiczna.
Według zielarza Michelle Lynde, idealne proporcje przy rozcieńczaniu olejku z oregano do stosowania miejscowego to jedna część olejku z oregano na trzy części oleju nośnikowego. Kilka kropli olejku eterycznego można również dodać do waporyzatora lub dyfuzora, aby złagodzić objawy alergii, zapalenia zatok, przewlekłego zapalenia oskrzeli i kaszlu.
Olejku powinny jednak unikać kobiety w ciąży lub karmiące piersią i nie należy podawać go niemowlętom ani dzieciom. Osoby, które mają wysokie ciśnienie krwi lub choroby serca również powinny unikać stosowania olejku z oregano.