Według dr. Mercoli
Choroba Alzheimera – na którą medycyna konwencjonalna obecnie nie ma skutecznego leczenia– dotyka około 5,4 miliona osób na całym świecie. Przewiduje się, że do 2050 r. częstość jej występowania ulegnie potrojeniu. W ciągu najbliższych dwóch dekad ta ciężka i śmiertelna forma demencji może dotknąć nawet jedną czwartą populacji USA.
Dobrą wiadomością jest to, że wybory dotyczące stylu życia, takie jak dieta, aktywność fizyczna i sen, mogą mieć znaczący wpływ na ryzyko zachorowania. Jak wcześniej zauważył dr Richard Lipton z Albert Einstein College of Medicine badający procesy starzenia się, badania nad zmianami stylu życia „wyglądają bardziej obiecująco niż dotychczasowe badania nad lekami”. Podobnie jak w przypadku ogólnego zdrowia, dieta odgrywa kluczową rolę. Przetworzona żywność wydaje się być prawie pozbawiona zdrowego tłuszczu, a jednocześnie zawiera nadmierną ilość cukrów rafinowanych - ta kombinacja wydaje się być sednem problemu.
Dieta bogata w cukry znacznie zwiększa ryzyko demencji
Jedno z najbardziej ciekawych badań nad węglowodanami i zdrowiem mózgu wykazało, że diety wysokowęglowodanowe zwiększają ryzyko demencji aż o 89%, podczas gdy diety wysokotłuszczowe obniżają je o 44%. Według autorów badania: „wzorzec żywieniowy ze stosunkowo wysokim spożyciem kalorii z węglowodanów i niskim spożyciem kalorii z tłuszczu i białek może zwiększać ryzyko łagodnych zaburzeń poznawczych lub demencji u osób starszych”.
Badania również silnie sugerują, że choroba Alzheimera jest ściśle powiązana z opornością na insulinę; nawet niewielki wzrost poziomu glukozy we krwi wiąże się z podwyższonym ryzykiem demencji. Wiadomo również, że ryzyko choroby Alzheimera zwiększają cukrzyca i choroby serca – obie te choroby są zakorzenione w insulinooporności.
Związek między dietą wysokowęglowodanową a chorobą Alzheimera został ponownie podkreślony w długoterminowym badaniu opublikowanym w styczniu 2018 roku w czasopiśmie Diabetology. Do badania włączono 5190 osób, a czas obserwacji wyniósł ponad dekadę. Wyniki pokazały, że im wyższy poziom glukozy we krwi, tym szybsze tempo spadku funkcji poznawczych.
Zarówno cukrzyca typu 1, jak i typu 2 zwiększa ryzyko zachorowania na Alzheimera
Związek między poziomem glukozy a chorobą Alzheimera został po raz pierwszy poruszony w 2005 roku, kiedy choroba została wstępnie nazwana „cukrzycą typu 3”. W tym czasie naukowcy odkryli, że mózg wytwarza insulinę niezbędną do przetrwania komórek mózgowych. Toksyczne białko zwane ADDL usuwa receptory insuliny z komórek nerwowych, tym samym czyniąc te neurony opornymi na insulinę. Nagromadzenie ADDL powoduje pogorszenie pamięci.
Co ciekawe, chociaż niski poziom insuliny w organizmie wiąże się z poprawą zdrowia, w przypadku insuliny wytwarzanej w mózgu jest odwrotnie. Zmniejszony poziom insuliny mózgowej przyczynia się do degeneracji komórek nerwowych. Badania wykazały, że osoby z niższym poziomem insuliny i receptorów insulinowych w mózgu często cierpią na chorobę Alzheimera.
Według naukowców „te nieprawidłowości nie odpowiadają cukrzycy typu 1 ani typu 2, ale odzwierciedlają inny i bardziej złożony proces chorobowy, który ma swój początek w ośrodkowym układzie nerwowym”.
W 2016 roku naukowcy z wydziału biologii Johna Hopkinsa odkryli, że czynnik wzrostu nerwów - białko znajdujące się w układzie nerwowym, które bierze udział we wzroście neuronów - wyzwala również uwalnianie insuliny w trzustce. Wydaje się więc, że istnieje dość złożona zależność między poziomem insuliny trzustkowej, insuliny mózgowej i funkcjonowaniem mózgu. Prawdopodobnie dopiero zaczęliśmy wyjaśniać wszystkie te powiązania.
Na przykład, nawet osoby chore na cukrzycę typu 1 są narażeni na zwiększone ryzyko choroby Alzheimera, mimo że ich organizm w ogóle nie wytwarza insuliny.
Cukier uszkadza strukturę i funkcję mózgu
Badania opublikowane w 2013 r. wykazały, że cukier i inne węglowodany mogą zakłócać funkcjonowanie mózgu, nawet u osób zdrowych - bez cukrzycy lub objawów demencji. W tym badaniu oceniano krótko- i długoterminowe markery glukozy u zdrowych seniorów bez cukrzycy i bez demencji. Do oceny funkcji mózgu i rzeczywistej struktury hipokampa zostały również wykorzystane testy pamięci i obrazowanie mózgu.
Odkrycia ujawniły, że im wyższe dwa pomiary stężenia glukozy we krwi, tym mniejszy hipokamp, bardziej naruszona jego struktura i gorsza pamięć u danej osoby. Według autorów, zmiany strukturalne w samym hipokampie mogą częściowo wyjaśniać związek statystyczny między glukozą a pamięcią, ponieważ hipokamp jest zaangażowany w tworzenie, organizację i przechowywanie wspomnień.
Wyniki badania sugerują, że glukoza bezpośrednio przyczynia się do atrofii hipokampa, co oznacza, że nawet u osób zdrowych bez oporności na insulinę i/lub cukrzycy, nadmiar cukru może pogarszać pamięć. Autorzy sugerują, że „strategie mające na celu obniżenie poziomu glukozy o prawidłowego zakresu mogą korzystnie wpływać na funkcje poznawcze w starszej populacji”.
Podobne badanie opublikowane w 2014 r. wykazało, że osoby chore na cukrzycę typu 2 tracą z wiekiem więcej istoty szarej niż osoby zdrowe. Zaobserwowana atrofia mózgu pomaga również wyjaśnić, dlaczego diabetycy są bardziej narażeni na demencję i wcześniej na nią chorują niż osoby bez cukrzycy.
Jak zauważył dr Sam Gandy - dyrektor Center for Cognitive Health w szpitalu Mount Sinai w Nowym Jorku - odkrycia te „sugerują, że przewlekle wysoki poziom insuliny i glukozy we krwi może być toksyczny dla komórek mózgowych”, dodając, że „może to być potencjalną przyczyną demencji”.
Postępy w opracowaniu badania krwi w kierunku choroby Alzheimera
Naukowcy ogłosili wielkie postępy w opracowywaniu badania krwi w celu wykrycia choroby Alzheimera. Test ma na celu wykrycie beta-amyloidu - toksycznego białka, które gromadzi się w mózgach pacjentów z chorobą Alzheimera. Wstępne wyniki badania obejmującego 370 osób pokazały, że test był w 90% dokładny w wykrywaniu tej choroby.
Obecnie jedynym sposobem pomiaru beta-amyloidu jest badanie mózgu lub nakłucie lędźwiowe – oba badania są inwazyjne, drogie i pozwalają wykryć chorobę na zaawansowanym etapie. Chociaż wstępne wyniki są obiecujące, należy przeprowadzić dalsze badania, aby potwierdzić dokładność diagnostyczną badania krwi, zanim będzie można je zastosować w praktyce medycznej.
Jedną z najbardziej kompleksowych ocen ryzyka choroby Alzheimera jest protokół ReCODE opracowany przez dr. Dale Bredesena. Protokół ocenia 150 czynników, które przyczyniają się do rozowju choroby. Ponadto pozwala również na identyfikację podtypu choroby lub kombinacji podtypów, dzięki czemu można opracować skuteczny protokół leczenia.
Więcej informacji na ten temat protokołu moża znaleźć w publikacji pt. „ReCODE: The Reversal of Cognitive Decline”. W książce znajdziesz również listę sugerowanych badań przesiewowych oraz sugestie dr. Bredesena dotyczące leczenia. Pełny protokół został opisany w książce dr. Bredesena pt. „The End of Alzheimer's: The First Program to Prevent and Reverse Cognitive Decline”.
Badania pokazują, że kurkuma obniża ryzyko choroby Alzheimera
Badania wykazały, że suplementacja diety kurkuminą może obniżyć ryzyko choroby Alzheimera poprzez poprawę pamięci i koncentracji. W podwójnie zaślepionym badaniu kontrolowanym placebo, opublikowanym w American Journal of Geriatric Psychiatry, udział wzięło 40 osób dorosłych w wieku od 50 do 90 lat, którzy zgłaszali łagodne zaniki pamięci. W momencie przystąpienia do badania żaden z uczestników nie miał zdiagnozowanej demencji. Uczestnicy losowo otrzymywali placebo albo 90 miligramów kurkuminy (suplement Theracurmin) dwa razy dziennie przez 18 miesięcy.
Standardową ocenę funkcji poznawczych przeprowadzono na początku badania, a następnie w odstępach sześciomiesięcznych. Poziom kurkuminy we krwi zmierzono na początku i na końcu badania. Trzydziestu uczestników poddano również obrazowaniu za pomocą pozytonowej tomografii emisyjnej (PET), aby ocenić poziom złogów beta-amyloidu i białka tau przed i po leczeniu, które są silnie związane z ryzykiem choroby Alzheimera.
Osoby, które przyjmowały kurkuminę, doświadczyły znacznej poprawy pamięci i koncentracji, podczas gdy grupa kontrolna (placebo) nie odnotowała żadnej poprawy. Obrazowanie PET potwierdziło, że osoby z grupy leczonej miały znacznie mniejsze nagromadzenie beta-amyloidu i białka tau w obszarach mózgu, które odpowiadają za pamięć, w porównaniu z osobami z grupy kontrolnej. Ogólnie rzecz biorąc, osoby przyjmujące kurkuminę doświadczyły poprawy pamięci o 28% w ciągu półtorarocznego okresu leczenia.
Wykazano również, że kurkumina zwiększa poziom neurotroficznego czynnika pochodzenia mózgowego (BDNF). Zmniejszone poziomy BDNF zostały powiązane z chorobą Alzheimera. Innym sposobem, w jaki kurkumina może przynieść korzyści mózgowi i obniżyć ryzyko demencji, jest wpływ na szlaki, które zmniejszają insulinooporność, hiperlipidemię i inne objawy związane z zespołem metabolicznym i otyłością.
Strategie zapobiegawcze
Według dr. Davida Perlmuttera - neurologa i autora książek pt. „Grain Brain” i „Brain Maker” - wszystko, co promuje insulinooporność, ostatecznie zwiększy również ryzyko choroby Alzheimera. Dodałbym do tego, że każda strategia, która poprawia funkcje mitochondriów, obniży to ryzyko. Biorąc pod uwagę brak skutecznych metod leczenia, profilaktyka jest kluczowa.
W 2014 roku dr Bredesen opublikował artykuł, który ocenia siłę wyborów dotyczących stylu życia w zapobieganiu i leczeniu choroby Alzheimera. Wykorzystując 36 parametrów zdrowego stylu życia, był w stanie odwrócić chorobę Alzheimera u 9 na 10 pacjentów.
Obejmowało to aktywność fizyczną, dietę ketogeniczną, optymalizację poziomu witaminy D i innych hormonów, poprawę jakości snu, medytację, detoksykację oraz eliminację glutenu i przetworzonej żywności z diety. Możesz pobrać szczegółowy opis całego programu dr. Bredesena online. Oto niektóre ze strategii stylu życia, które uważam za najbardziej pomocne w zapobieganiu i leczeniu choroby Alzheimera:
Spożywanie pełnowartościowej żywności, najlepiej ekologicznej — Unikaj wszelkiego rodzaju przetworzonej żywności, ponieważ zawiera ona szereg składników szkodliwych dla mózgu, w tym rafinowany cukier, przetworzoną fruktozę, zboża (zwłaszcza gluten), oleje roślinne, składniki modyfikowane genetycznie i pestycydy. Idealnie byłoby ograniczyć spożycie dodanego cukru do minimum, a całkowitą ilość fruktozy do maksymalnie 25 gramów dziennie, a nawet 15 gramów dziennie w przypadku osób z opornością na insulinę/leptynę lub zaburzeniami metabolicznymi. |
Zastąpienie rafinowanych cukrów zdrowymi tłuszczami — Dieta jest najważniejsza. Piękno mojego zoptymalizowanego planu żywieniowego polega na tym, że pomaga zapobiegać i leczyć praktycznie wszystkie przewlekłe choroby zwyrodnieniowe, w tym chorobę Alzheimera. Należy zdać sobie sprawę, że mózg tak naprawdę nie potrzebuje węglowodanów i cukrów; zdrowe tłuszcze, takie jak nasycone tłuszcze zwierzęce i kwasy omega-3 pochodzenia zwierzęcego, są o wiele bardziej krytyczne dla optymalnego funkcjonowania mózgu. |
Utrzymanie poziomu insuliny na czczo poniżej 3 — Obniżenie poziomu insuliny pomoże obniżyć również poziom leptyny, co jest kolejnym czynnikiem promującym rozwój choroby Alzheimera. Jeśli masz wysoki poziom insuliny, prawdopodobnie Twoja dieta zawiera zbyt duże ilości cukru i musisz ograniczyć jego spożycie. |
Optymalizacja poziomu kwasów tłuszczowych omega-3 — Upewnij się również, że spożywasz wystarczającą ilość kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzenia zwierzęcego. Wysokie spożycie kwasów omega-3 EPA i DHA pomaga zapobiegać uszkodzeniom komórek powodowanym przez chorobę Alzheimera, spowalniając w ten sposób jej postęp i zmniejszając ryzyko rozwoju choroby. Indeks omega-3 powinien wynosić powyżej 8%, a stosunek kwasów omega 6 do 3 powinien wynosić od 0,5 do 3,0. |
Optymalizacja flory jelitowej — W celu optymalizacji fory jelitowej należy unikać przetworzonej żywności, antybiotyków i produktów przeciwbakteryjnych, fluoryzowanej i chlorowanej wody. Pamiętaj, aby jeść tradycyjnie fermentowaną żywność, a w razie potrzeby przyjmować wysokiej jakości probiotyk. |
Okresowy post — Okresowy post jest potężnym narzędziem, które pomoże Twojemu organizmowi przypomnieć sobie, jak spalać tłuszcz. Ponadto zmniejsza oporność na insulinę i leptynę, która jest głównym czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju choroby Alzheimera. Celem jest stopniowe wydłużanie czasu postu, aż do możliwości poszczenia przez 20-godzin dzienie przez miesiąc. Zapewni to elastyczność metaboliczną i pomoże spalać tłuszcz jako główne paliwo. Po tym można przejść do pięciodniowych postów na wodzie o znacznie silniejszym działaniu prozdrowotnym. |
Wysoka i równomierna aktywność fizyczna w ciągu dnia — Sugeruje się, że ćwiczenia fizyczne mogą wywołać zmianę w sposobie metabolizmu białka prekursorowego amyloidu, spowalniając w ten sposób początek i postęp choroby Alzheimera. |
Optymalizacja poziomu magnezu — Wstępne badania sugerują zmniejszenie objawów choroby Alzheimera wraz ze wzrostem poziomu magnezu w mózgu. Należy pamiętać, że jedynym suplementem magnezu, który może przekroczyć barierę krew-mózg, jest treonian magnezu. |
Optymalizacja poziomu witaminy D, najlepiej poprzez rozsądną ekspozycję na słońce — Wystarczająca ilość witaminy D jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, co jest niezbędne do zwalczania stanów zapalnych w organizmie, w tym związanych z chorobą Alzheimera. Badania pokazują, że ludzie żyjący na północnych szerokościach geograficznych mają wyższy wskaźnik zgonów z powodu demencji i choroby Alzheimera niż osoby mieszkające na bardziej słonecznych obszarach, co sugeruje, że witamina D i/ lub ekspozycja na słońce są ważnymi czynnikami w rozwoju tej choroby. |
Zmniejszenie narażenia na rtęć i jej eliminacja z organizmu — Amalgamatowe plomby dentystyczne są jednym z głównych źródeł toksyczności metali ciężkich, jednak przed ich usunięciem należy zadbać o optymalny stan zdrowia. |
Zmniejszenie narażenia na aluminium i jej eliminacja z organizmu — Powszechnymi źródłami aluminium są antyperspiranty, naczynia zapobiegające przywieraniu i adiuwanty do szczepionek. |
Unikanie statyn i leków antycholinergicznych — Wykazano, że leki blokujące acetylocholinę - neuroprzekaźnik układu nerwowego - zwiększają ryzyko demencji. Leki te obejmują niektóre nocne środki przeciwbólowe, leki przeciwhistaminowe, środki nasenne, niektóre leki przeciwdepresyjne, leki kontrolujące nietrzymanie moczu i niektóre opioidowe środki przeciwbólowe. |
Ograniczenie ekspozycji na pola elektromagnetyczne (telefony komórkowe, routery Wi-Fi i modemy) — Promieniowanie z telefonów komórkowych i innych technologii bezprzewodowych powoduje nadmierną produkcję nadtlenoazotynów - wysoce szkodliwych reaktywnych form azotu. |
Optymalizacja snu — Sen jest niezbędny do utrzymania homeostazy metabolicznej w mózgu. Bez wystarczającej ilości snu dochodzi do degeneracji neuronów, a nadrabianie niedoboru snu w weekendy nie zapobiegnie tym uszkodzeniom. |
Regularne ćwiczenia umysłowe — Stymulacja umysłowa, zwłaszcza uczenie się czegoś nowego, na przykład nauka gry na instrumencie lub nowego języka, wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem demencji i choroby Alzheimera. |